ՊԱՏՄՈՒԹՅԱՆ ԱՅՍ ՕՐԸ (31 հունվար)
ՊԱՏՄՈՒԹՅԱՆ ԱՅՍ ՕՐԸ
ՈՐՈՇ ՏՈՆԵՐ-Նաուրու՝ Անկախության օր:
ՀԱՅԱՍՏԱՆՈՒՄ
1860 - ծնվել է գրող, հասարակական գործիչ, հրատարակիչ Ատրպետը։
1898 - ծնվել է բժիշկ-ուրոլոգ Արամ Աբրահամյանը։
1920- Ալեքսանդրապոլի (այժմ՝ Գյումրի) առևտրային դպրոցի շենքում մեծ շուքով կայացել է Հայաստանի համալսարանի բացման հանդիսավոր արարողությունը։
1924- ընդունվել է ԽՍՀՄ առաջին սահմանադրությունը:
1931 - ծնվել է նկարիչ Ռաֆայել Աթոյանը:
1931 - ծնվել է բժիշկ, դեղաբան Էմիլ Գաբրիելյանը:
1965 –վախճանվել է ֆրանսահայ բանաստեղծ Ահարոն Տատուրյանը։
1992-Լեռնային Ղարաբաղում ադրբեջանցիները սկսել են ռազմատեխնիկայի օգտագործմամբ զանգվածային հարձակողական գործողություններ մի քանի ուղղություններով:
-Հայաստանը դիվանագիտական հարաբերություններ է հաստատել Գերմանիայի հետ:
1994-Ղարաբաղյան պատերազմի ընթացքում ադրբեջանցիները ձեռնարկել են Հորադիզյան օպերացիան, որի արդյունքում գրավվել է Հորադիզը, իսկ Օմարի լեռնանցի համար մղվող մարտերի արդյունքում Քելբաջարի ամբողջ շրջանը անցել է հայկական ուժերի վերահսկողության տակ:
1998- Հայստանի մայրաքաղաքում գնաճի պատճառով տեղի է ունեցել 50 հազարանոց ցույց:
2002-Կառավարության նիստում ընդունվել է «Նաիրիտ»-ին առնչվող հերթական որոշումը, ըստ որի այն հավատարմագրային կառավարման է հանձնվել Մեծ Բրիտանիայում գրանցված հնդկական «Ռանսալթ» ընկերությանը։
2007-Եվրախորհրդարանն իր լիագումար նիստում լռության րոպեով հարգել է «Ակոս» թերթի սպանված խմբագրապետ Հրանտ Դինքի հիշատակը:
2012-Ֆրանսիացի 76 սենատորներ դիմել են Սահմանադրական խորհուրդ (դատարան)` պահանջելով արգելափակել Հայոց ցեղասպանության ժխտման համար քրեական պատիժ սահմանող օրենքը:
2013- Երևանի Տպագրիչների փողոցում մահափորձ է իրականացվել նախագահի ընդդիմադիր թեկնածու Պարույր Հայրիկյանի դեմ, որը մարմնական վնասվածքներով տեղափոխվել է Սուրբ Գրիգոր Լուսավորիչ բժշկական կենտրոն։
2015- «100-ամյակն առանց ռեժիմի» նախաձեռնության շրջանակներում «Հիմնադիր խորհրդարանի» դեպի Լեռնային Ղարաբաղ մեկնող ավտոերթի մասնակիցները Բերձորի մոտ անհայտ անձանց կողմից հարձակման և ծեծի են ենթարկել:
2020-Նոր կորոնավիրուսի ախտորոշման համար Հայաստանը պայմանագիր է կնքել լաբորատոր թեստեր արտադրող չինական ընկերության հետ:
ԱՇԽԱՐՀՈՒՄ
1543 —ծնվել է ճապոնիայի կառավարիչ, Տոկուգավա սյոգունների դինաստիայի հիմնադիր Տոկուգավա Իէյասուն:
1714-Ռուսաստանում Պետրոս 1-ինը հրամանագիր է հրապարակել առ այն, որ ազնվականների այն երեխաները, որոնք չեն սովորել «թվեր ու գեոմետրիա» և «չունեն գիտելիքներ» չեն կարող ամուսնանալ:
1715– ծնվել Ֆրանսիացի փիլիսոփա-մատերիալիստ է Կլոդ Ադրիան Հելվեցիուսը:
1797 - ծնվել է ավստրիացի կոմպոզիտոր Ֆրանց Շուբերտը:
1836 —վախճանվել է բրիտանացի ռազմական բժիշկ Ջոն Չեյնը, որի անունով է կոչվում «Չեյն-Ստոքսյան շնչառություն» ախտանշանը:
1864 —Մոսկվայում հաճախորդների համար բացվել է ռուսաստանում առաջին «հասարակական զոոլոգական այգին»՝ Մոսկվայի գազանանոցը:
1890– ծնվել է չեխ նշանավոր գրող, արձակագիր և դրամատուրգ Կարել Չապեկը:
1911 - ծնվել է բուլղարուհի կույր գուշակ Վանգան:
1912 - «Նյու-Յորք իվնինգ ժորնալ» թերթում աշխարհում առաջին անգամ տպագրվել է կոմիքսների էջ:
1921 —սկսվել է գյուղացիական ապստամբություն Սիբիրում (Իշիմյան ապստամբություն), որի պատճառը եղել է դժգոհությունը խորհրդային իշխանության կողմից վարվող տնտեսական քաղաքականությունից:
1929– ծնվել է գերմանացի ֆիզիկոս-փորձարար, Նոբելյան մրցանակի դափնեկիր Ռուդոլֆ Լյուդվիգ Մյոսբաուերը:
1932 —Մագնիտոգորսկի մետալուրգիական գործարանում սկսել է գործել առաջին Դոմնային վառարանը:
1935– ծնվել է ճապոնացի գրող, արձակագիր, գրականության Նոբելյան մրցանակակիր Կենձաբուրո Օէնը։
1941 —Երկրորդ համաշխարհային պատերազմի ժամանակ սկսվել է ճակատամարտը Կուֆրայի մոտ, որը «Ազատ Ֆրանսիա» միավորման ուժերի առաջին ճակատամարտերից մեկն է:
1943- Երկրորդ համաշխարհային պատերազմի ժամանակ Ստալինգրադի տակ գերի է հանձնվել գերմանական ֆելդմարշալ Պաուլյուսը:
1953– Հյուսիսային ծովում տեղի ունեցած ջրհեղեղի հետևանքով զոհվել է 2551 մարդ, իսկ մոտ 100 000 -ը մնացել են անօթևան:
1955 —ԱՄՆ-ում առաջին անգամ ցուցադրվել է երաժշտական սինթեզատոր:
1958 — արձակվել է «Էքսպլոլեր-1»-ը, որը առաջին ամերիկյան արբանյակն է:
1968–Խաղաղ օվկիանոսի կենտրոնական մասում գտնվող աշխարհի ամենափոքր կղզի պետությունը` Նաուրուն, հռչակել է իր անկախությունը:
1981– ծնվել է ամերիկացի նշանավոր երգիչ և դերասան Ջասթին Թիմբերլեյքը:
1990 —Մոսկվայի Պուշկինյան հրապարակում (Մեծ Բրոննայա- 29) բացվել է առաջին McDonald’s-ը ԽՍՀՄ-ում:
2009 —Ռուսաստանի Կոմիի երկրամասում վառվել է Վետերանների տունը, որի արդյունքում այնտեղ բնակվող բոլոր 23 ծերերը զոհվել են:
2021 –Ռուսաստանի քաղաքներում կայացել են հաշվով երկրորդ անհնազանդության ակցիաները ի պաշտպանություն ընդդիմադիր գործիչ Ալեքսեյ Նավալնու:
Կ.Խաչիկյան