Հայերեն
ՔԱՂԱՔԱԿԱՆՈՒԹՅՈՒՆ ՀԱՍԱՐԱԿՈՒԹՅՈՒՆ ՄՇԱԿՈՒՅԹ ՍՊՈՐՏ ՄԱՄՈՒԼԻ ՏԵՍՈՒԹՅՈՒՆ ՏՆՏԵՍՈՒԹՅՈՒՆ ՖՈՏՈ ՎԻԴԵՈ ՎԵՐԼՈՒԾՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐ ՊԱՏՄՈՒԹՅԱՆ ԱՅՍ ՕՐԸ ՄԻՋԱԶԳԱՅԻՆ ԱՄԵՆԱԸՆԹԵՐՑՎԱԾ ԻՐԱՎՈՒՆՔ


Ծանոթ ու միաժամանակ անհայտ … ֆուրաժկա գլխարկ

ՖՈՏՈ

Ինչքան էլ զարմանալի է, բայց ներկայումս բանակում և բազմաթիվ հատուկ ծառայությունների սպայական համազգեստի անբաժանելի մաս կազմող գլխարկը՝ ֆուրաժկան արմատներով գալիս է «ֆուրաժ» բառից (ֆրանսերեն fourrage նշանակում է անասնակեր)։
18-ից մինչև 20-րդ դարի սկիզբը բանակում (ինչպես ռուսական, այնպես էլ բոլոր մյուս) գոյություն է ունեցել պաշտոն՝ ֆուրաժիր: Դա կրտսեր պաշտոն էր, ով պատասխանատու էր անասնակերի համար, այսինքն կեր հայթայթել ձիերի և այլ կենդանիների համար: Երբեմն որոշ զորամասերում եղել են, և՛ եզներ, և՛ էշեր, և ջորիներ՝ հատկապես Կենտրոնական Ասիայում գտնվող վայրերում։ Այստեղից էլ, ի դեպ, գալիս է «ֆուր» բառը, երկար ծածկված սայլ, որով տեղափոխել են անասնակերը։
Անասնակեր հավաքելու գործն ամենամաքուրը չի եղել, քանի որ ֆուրաժիրները մասամբ կատարել են նաև անասնապահի պարտականություններ։ 
18-րդ դարի կեսերից ռուսական բանակում մոդայիկ էին հիմնականում կոշտ գլխարկները՝ կիվերները հրացանակիրների, հուսարների ու նիզակակիրների դեպքում, կալպակները հրետանավորների դեպքում և այլն։ Բարձր կոշտ կիվերի և նույն կոշտության կալպակի հիմնական խնդիրն էր պաշտպանել զինվորի գլուխը բեկորներից ու հարվածներից: Բայց նման գլխարկով այլ աշխատանք կատարելը կտրականապես անհարմար էր։ Այդ իսկ պատճառով էլ 1797 թվականին ֆուրաժիրների համար ընդունվեց հատուկ փափուկ գլխարկ։
Դրանք կոչվում էին «ֆուրաժային գլխարկներ» և սկզբում դրանք փափուկ էին, և որոնց եզրաբոլորքը որոշակի բարձրության վրա խիստ նեղանում էր, իսկ գլխարկը կրելու ժամանակ կիսով չափ ծալվում էր կողքի, ծայրին էլ պոչիկ կար գեղեցկության համար։ Ինչու՞ ընտրվեց նման ձև, աստված գիտի... ըստ երևույթին, կայսրին դա ինչ-որ կերպ դուր էր եկել:
Ֆուրաժիրը, սակայն, համարվում էր ոչ մարտական ​​պաշտոն, և, հետևաբար, առաջին գլխարկները չէին փայլում գեղագիտությամբ: Սկզբում դրանք պարզապես մաշված համազգեստից էին կարվում հենց գնդերի արտադրամասերում։ Գլուխը տաք է պահում՝ հերիք է:
Աստիճանաբար ֆուրաժկաները տարածվեցին բանակի բազմաթիվ ճյուղերում: Օրինակ այնտեղ, որտեղ կրում էին կիվերներ, դրանք ձևով նման էին:
Իսկական ռուսական ֆուրաժկան, որպես ամենօրյա գլխարկ բանակի և նավատորմի տարբեր ստորաբաժանումների ստորին չիների, ինչպես նաև կուրսանտների և, որոշ դեպքերում, սպաների համար, հայտնվել է 1811 թվականի հոկտեմբերի 25-ին: Այդ օրն է համարվում ֆուրաժկա գլխարկի պաշտոնական ծննդյան օրը, չնայած այն դեռ կոչվում էր «ֆուրաժային գլխարկ»: Ծովային անհովար գլխարկը, ի դեպ, նույն ծագումն ունի։ Ավելին, դրանց ժամանակակից տեսակներն ավելի մոտ են «ֆուրաժային գլխարկ»-ին, քան ցամաքային զորքերի սպաների ֆուրաժկաները: Ահա թե ինչու մեր հայտնի Միխայիլ Իլարիոնովիչ Գոլենիշչև-Կուտուզովը բազմաթիվ նկարներում և փորագրություններում պատկերված է այնպիսի գլխարկով, որը շատ է հիշեցնում անհովար գլխարկը:
Ֆուրաժկայի ճակատագիրը եղել է բուռն ու խառը։ 1862 թվականին այն չեղարկվել է, տասը տարի անց  վերադարձվել հեծելազորին: 1881 թվականին գլխարկը վերականգնվել է բոլոր տեսակի ցամաքային զորքերում: Բանակի, պահակախմբի, հեծելազորի և հետևակի, պահակախմբի և բանակի գնդերի գլխարկները տարբերվում էին դիզայնով, կոկադի գտնվելու վայրով, առկայությամբ կամ բացակայությամբ, երեսկալով և շատ այլ բաներով: Որոշ ժամանակաշրջաններում գլխարկներն ունեցել են ստորաբաժանումների անվանումներ (այս սովորույթն ամրագրված էր նավատորմի մեջ, որտեղ ժապավենի վրա ասեղնագործված էր նավի անունը)։ 
Նաև ֆուրաժկաներ են կրել քաղաքացիական գերատեսչությունների շատ պաշտոնյաներ, ինչպիսիք են հանքարդյունաբերությունը, երկաթուղին և շատ ուրիշներ: 
Ֆուրաժկա գլխարկի քաղաքացիական տարբերակը կոչվում է կարտուզ: Այն տարբերվում է ձևով և դիզայնով, գլխարկը չունի կոշտ ներդիրներ, որոնք գլխարկին տալիս են խիստ ձև:
 Нет описания.
Կ. Խաչիկյան

Ռումինիայում մեկնարկել են նախագահական ընտրություններըԱնգամ նախնիների հիշատակն է դավաճանվել. Փաշինյանի թիմը Հայաստանը տանում է դեպի աղետՏարադրամի փոխարժեքն՝ այսօրԱդրբեջանական Զակատալի և Շեքի քաղաքներում տեղի են ունեցել հայկական ջարդեր. պատմության այս օրը ( 24 նոյեմբեր) Ինչ իրավիճակ է ճանապարհներինԱրտակարգ իրավիճակ Բյուրեղավան քաղաքում. կեղտաջրերը ողողել են մի ամբողջ թաղամաս Սպասվում են տեղումներ, ջերմաստիճանը կնվազի Շահագործման է հանձնվել հերթական զինվորական ճաշարանը. ՊՆ Յամալի նոր պայմանագիրը կկնքվի 6 տարի ժամկետով Հռոմում տեղի է ունեցել Արցախի սրբավայրերի պահպանմանը նվիրված գիտաժողով Էրդողանը «խիզախ» է որակել Նեթանյահուին կալանավորելու մասին Միջազգային քրեական դատարանի որոշումը «Ինձ հետ այդքան էլ հեշտ չէ, որքան թվում է կողքից». Քրիստինե Պեպելյան Մեծ Բրիտանիայում գործող HSBC բանկը դադարեցրել է վճարումներ ընդունել Ռուսաստանից և Բելառուսից Պենտագոնի ղեկավարը վերահաստատել է ԱՄՆ անսասան հանձնառությունը Իսրայելի անվտանգության հարցում ՌԴ ՊՆ-ն հրապարակել է Ուկրաինայի զինված ուժերի` ՄիԳ-29 ինքնաթիռի կործանման կադրերը (տեսանյութ) «Արմավիր» ՔԿՀ-ի դատապարտյալի համար բերված աղցաններում հայտնաբերվել են թմրամիջոցներ․ հանձնուք բերած կինը ձերբակալվել է Չեմ պատրաստվում Մբապեին սովորեցնել, թե ինչպես հանդես գալ հարձակման գծում․ Անչելոտի «Եթե ես արվեստին մոտ չլինեի, գուցե նրան բեմում տեսնելիս խանդի տեսարաններ սարքեի». Նարեկ Բավեյանը՝ ամուսնալուծության և 2-րդ ամուսնության մասին Դիվանագիտական սկանդալ` Թեհրանի և Մոսկվայի միջև Ուկրաինան կորցրել է Կուրսկում գրաված տարածքի ավելի քան 40 տոկոսը. Reuters ՀՀ ԶՈՒ հավաքականը թիմային աղյուսակում հունահռոմեական ոճում զբաղեցրել է 3-րդ հորիզոնականը. ՀՀ ՊՆ «Գոյ» թատրոնի փակման փորձերը սպառնում են ազգային և առաջադեմ մշակութային կենտրոնների գոյությանը Բազմաթիվ հասցեներում 24 ժամ ջուր լինիՀյուսիսկորեական 170 մմ-ոց ինքնագնաց «Չուչխե-պո» հաուբիցն աշխարհի ամենահեռահարներից մեկն է Հայաստանի կառավարությունում հրաժարականների մասինՀայաստանի վարչապետը հայտարարել է, որ Ռուսական կայսրությունը և ԽՍՀՄ-ը հայերին խորթ պետություններ են եղելՊետդումայում գնահատել են Փաշինյանի հայերի հակապետական ենթագիտակցության մասին հայտարարությունը. «Պատմական դավաճանություն» Փաշինյանը «պատահականության մեթոդով» փոխում է նախարարներին  ԽԾԲՏ՝ քպական ձևով. Կոնջորյանի կնոջը բարձր վարձատրվող աշխատանք են տվել Պադավատապետության «հայրը» բողոքում է պադավատներից. Փաշինյանի երկերեսանությունը Աղազարյանը մերժելու է. Փաշինյանի խնդրանքը կմնա՞ անպատասխան Փաշինյանը խոստովանում է իր կատարած հանցագործությունը Ծառերի սպանդ՝ ԵրևանումԹուրքիայում ուժեղ քամու պատճառով փլուզումներ են եղել ՌԴ-ում զորահավաքի նոր «ալիքի» սպասե՞լ. Կրեմլի պարզաբանումըԱրագածոտնում «ԳԱԶ 31»-ը գլխիվայր հայտնվել է երթևեկելի գոտուց դուրս, վիրավnրներ կան Շիրակի Ամասիայի տներից մեկի բակում խոշոր հրդեհ է եղել․ Shamshyan Ադրբեջանում գրանցված երկրաշարժը զգացվել է նաև Սյունիքում Հայաստանի ԱԺ պատգամավորները կգործուղվեն Մոսկվա Ձյունը ծածկել է Լենինգրադի մարզըՄյասնիկյան պողոտայում բախվել են «Range Rover»-ն ու «BMW X6»-ը, վիրավnր կա․ Shamshyan Իսրայելը հարվածներ է հասցրել Բեյրութի հարավին Ադրբեջանը Հայաստանի դեմ երրորդ հայցն է ներկայացրել ՄՔԴ. «Փաստ»Լամին Յամալը նոր պայմանագիր կկնքի «Բարսելոնայի» հետ Հունգարիայի մայրաքաղաքում սկսվել է հայ սպա Գուրգեն Մարգարյանին դաժանաբար կացնահարած ադրբեջանցի սպա Ռամիլ Սաֆարովի նկատմամբ դատավարությունը․ պատմության այս օրը (23 նոյեմբեր)Պալատական հեղաշրջումից պաշտպանվելու և քաղաքացիներին խաբելու հերթական պոպուլիստական փորձ. «Փաստ»Արարատում 1-ամյա երեխան այրվածքներով հոսպիտալացվել էԱրփի Դավոյանը կնշանակվի ՊՎԾ պետ «Կորյունի տնկած այգին է ինձ ապրեցնում, ամեն ինչ անում եմ, որ նրա չարչարանքը չկորչի». եֆրեյտոր Կորյուն Սառիկյանն անմահացել է հոկտեմբերի 14-ին Հորադիզում. «Փաստ»Ռուբլու բարձր փոխարժեք սահմանվեց
Ամենադիտված