ՊԱՏՄՈՒԹՅԱՆ ԱՅՍ ՕՐԸ ( 19 սեպտեմբեր )
ՊԱՏՄՈՒԹՅԱՆ ԱՅՍ ՕՐԸՈՐՈՇ ՏՈՆԵՐ - Ծովահենների միջազգային օր (ոչ պաշտոնական), Սենթ Քիթս և Նևիս՝ Մեծ Բրիտանիայից անկախանալու օր, Սլովակիա՝ Առաջին ազգային խորհրդի հիշատակի օր, Չիլի՝ Ազգային բանակի օր, Ռուսաստան՝ Զինագործի օր:
ՀԱՅԱՍՏԱՆՈՒՄ
1666- Ոսկան վարդապետ Երևանցին Ամստերդամում 5000 տպաքանակով հրատարակել է հայերեն առաջին Աստվածաշունչը:
1883 –ծնվել է հանրահայտ կոմպոզիտոր Ռոմանոս Մելիքյանը:
1886 –ծնվել է բանաստեղծ Ահարոն Տատուրյանը:
1869– ծնվել է արևմտահայ գրող-երգիծաբան Երվանդ Օտյանը:
1920 –ծնվել է հայազգի կոմպոզիտոր Կարեն Խաչատրյանը:
-պաշտոնապես բացվել է Բյուրականի աստղադիտարանը:
1972 – ծնվել է շախմատի միջազգային վարպետ Աշոտ Նադանյանը, որը մարզել է Քուվեյթի և Սինգապուրի ազգային հավաքականները, իսկ 2011 թվականից եղել է Լևոն Արոնյանի մարտավկան (Նրա անունն է կրում շախմատային սկզբնախաղ Գրյունֆելդի պաշտպանություն, Նադանյանի տարբերակ):
1974– ծնվել է ռուսահայ սուսերամարտիկ, Օլիմպիական խաղերի չեմպիոն Կարինա Ազնավուրյանը:
1988- Շուշիում ադրբեջանցիները վառել են հայկական դպրոց և եկեղեցի, իսկ Ստեփանակերտում հայերը սկսել են վտարել ադրբեջանցիներին և վառել նրանց տները: Արդյունքում 3 օրվա ընթացքում զինվորականների հովանու ներք Ստեփանակերտը մաքրվել է ադրբեջանցիներից, իսկ Շուշին հայերից:
1993 –ծնվել է շախմատիստ Սամվել Տեր-Սահակյանը, որը հայկական շախմատի պատմության մեջ ամենակրտսեր տարիքում գրոսմայստեր դարձած շախմատիստն է:
2006- երկարատև ընդմիջումից հետո լույս է տեսել «Հայք» թերթը` 1500 տպաքանակով:
2007-ավարտվել է մոնոներկայացումների 5-րդ «ԱՐՄՄՈՆՈ» միջազգային Շեքսպիրյան թատերական փառատոնը:
2010- Աղթամարի Սուրբ Խաչ եկեղեցում 95-ամյա դադարից հետո պատարագ է մատուցվել:
2011-Կենտրոնական ընտրական հանձնաժողովի նախագահ է ընտրվել հանձնաժողովի նորանշանակ անդամ Տիգրան Մուկուչյանը:
2019-Նախագահ Սարգսյանը հրամանագրեր է ստորագրել Արման Սարգսյանին նշանակելով ոստիկանության պետի պաշտոնակատար և Էդուարդ Մարտիրոսյանին՝ ԱԱԾ տնօրենի պաշտոնակատար:
ԱՇԽԱՐՀՈՒՄ
21– վախճանվել է Հին Հռոմի մեծագույն բանաստեղծ Վերգիլիոսը:
86 – ծնվել է Հին Հռոմի կայսր Անտոնինոս Պիոսը:
866 –ծնվել է Բյուզանդիայի կայսր Լևոն 6-րդ Իմաստասերը:
1356 –Պուատյեի ճակատամարտում անգլիացիները հաղթել են ֆրանսիացիներին, բազմաթիվ ասպետներ սպանվել են, իսկ ֆրանսիայի թագավոր Իոհան 2-րդ Բարին գերեվարվել է:
1551-ծնվել է Ֆրանսիայի և Լեհաստանի թագավոր, Լիտվայի մեծ կոմս Հենրիխ 3-րդ Վալուան:
1618– սկսվել է Պլզենի ճակատամարտը, որը Երեսնամյա պատերազմի նշանավոր ճակատամարտերից մեկն է հանդիսանում:
1648-ֆրանսիացի գիտնական Բլեզ Պասկալն ապացուցել է մթնոլորտային ճնշման գոյություն ունենալը:
1710 –վախճանվել է դանիացի աստղագետ Օլե Ռյոմերը:
1730 –ծնվել է ֆրանսիացի քանդակագործ, կլասիցիզմի ներկայացուցիչ Օգյուստեն Պաժուն:
1783 –Լյուդովիկոս 16-րդի ներկայությամբ Վերսալից օդ բարձրացած «մոնգոլֆերան» իր հետ 8 կիլոմետր հեռավորությամբ տարել է ոչխար, աքաղաղ և բադ:
1812 –վախճանվել է միլիարդատերների Ռոտշիլդների դինաստիայի հիմնադիր Մայեր Ամշել Ռոտշիլդը:
1888 – Բելգիայի Սպա քաղաքում անց է կացվել առաջին գեղեցկության մրցույթը, հաղթել և 5 000 ֆրանկ պարգևը ստացել է 18 –ամյա գվադելուպցի կրեոուլուհի Բերտա Սուկարեն:
1893– Նոր Զելանդիայում առաջին անգամ կանայք ընտրելու իրավունք են ստացել:
1926– Իտալիայի Միլան քաղաքում բացվել է Ջուզեպպե Մեացայի անվան Սան Սիրո մարզադաշտը:
1928 –Նյու Յորքում տեղի է ունեցել Միկկի Մաուզ մկնիկի մասնակցությամբ մուլտֆիլմի պրիմերան, մկնիկն այն ժամանակ ձայն չի ունեցել և քիչ է նման եղել ներկայիս իր տեսքին:
1935 –վախճանվել է ռուս գիտնական Կոնստանտին Ցիոլկովսկին։
1939 —Կարմիր բանակը մտել է Վիլնյուս:
1969 —կայացել է Ми-24 ուղղաթիռի առաջին թռիչքը:
1969-ծնվել է ռուս խորհրդային և ավտրալիական բռնցքամարտիկ Կոնստանտին Ցզյուն:
1982 - Սքոթ Ֆալմանն առաջին անգամ Քարնեգի-Մելոն համալսարանում ցուցադրում է իր հորինած ժպիտիկները՝ սմայլիկները։
1985– Մեքսիկայում տեղի է ունեցել ուժեղ երկրաշարժ, որի հետևանքով զոհվել է մոտ 10000 և վնասվածքներ ստացել մոտ 30000 մարդ:
1993– վախճանվել է անգլիացի գրող, գրականության Նոբելյան մրցանակի դափնեկիր Վիլյամ Գոլդինգը:
2006– Թայլանդում ռազմական հեղաշրջում է իրականացվել:
2021 —Ռուսաստանում կայացել են խորհրդարանական ընտրություններ, «Եդինայա Ռոսիան» Դումայում ստացել է մանդատների 72 %-ը:
Կ. Խաչիկյան