«Փաշինյանը Հայաստանին զրկեց Ղարաբաղից»
ՎԵՐԼՈՒԾՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐVz.ru-ն գրում է, որ երեքշաբթի օրն Ադրբեջանը հայտարարել է Լեռնային Ղարաբաղում տեղական «հակաահաբեկչական միջոցառումների» մեկնարկի մասին։ Դա ամենախոշոր ռազմական գործողությունն է 2020 թվականի աշնանը տեղի ունեցած ղարաբաղյան երկրորդ պատերազմից հետո։ Ադրբեջանի նախագահ Իլհամ Ալիևի վարչակազմը խոստացել է շարունակել այդ գործողությունը, քանի դեռ հայկական զինված ուժերը չեն հանձնվել, իսկ անօրինական ռեժիմը, ըստ Բաքվի, պետք է «ինքնալուծարվի»։ Չճանաչված ԼՂՀ պաշտպանության նախարարությունը մեղադրել է Ադրբեջանին շփման գծի ողջ երկայնքով հրադադարի ռեժիմը խախտելու և Ստեփանակերտի ուղղությամբ հրթիռային և հրետանային հարվածներ հասցնելու մեջ։ Չնայած այն հանգամանքին, որ Բաքուն հայտարարել է, որ ճշգրիտ զենքով հարվածներ է հասցնում միայն «օրինական ռազմական թիրախներին», սոցիալական ցանցերում հայտնվել են Ստեփանակերտի բնակելի հատվածի ավերածությունների կադրեր։ ՌԴ ԱԳՆ-ն հակամարտող կողմերին կոչ է արել դադարեցնել արյունահեղությունը, վերադառնալ դիվանագիտական կարգավորմանը և ընդգծել է, որ ռուսական խաղաղապահ զորախումբը շարունակում է կատարել իր խնդիրները տարածաշրջանում։
Հայաստանի վարչապետ Նիկոլ Փաշինյանը հայտարարել է, որ Երևանը չի կռվի Ադրբեջանի դեմ այդ վիճելի տարածաշրջանի համար։ Հայաստանում սկսվել են ինքնաբուխ բողոքի ցույցեր: Սակայն փորձագետները կարծում են, որ չնայած ռազմաքաղաքական ճգնաժամին, Փաշինյանը կկարողանա պահպանել իշխանությունը: «Ըստ ամենայնի, հակամարտությունն արագ կավարտվի։ Ադրբեջանը գործում է չափազանց վճռական: Երկրի կառավարությունը հայտարարել է Ղարաբաղի տարածքում ռազմական օբյեկտների ոչնչացման անհրաժեշտության մասին։ Դա տրամաբանական քայլ է հաշվի առնելով այն, որ Փաշինյանը ճանաչել է Բաքվի իրավասությունն այդ տարածաշրջանի նկատմամբ։ Փաստորեն, նոր սեփականատերն այնտեղ սկսել է պետականության կառուցման գործընթացը,- ասել է քաղաքագետ Արմեն Գասպարյանը,- Ադրբեջանում հիացած են այդ ամենով: Հասարակությունն ու քաղաքական գործիչներն աներևակայելիորեն ուրախ են իրենց վաղեմի հույսերի իրագործման պատճառով։ Դա նկատելի է նույնիսկ պետական լրատվամիջոցներում ընթացիկ իրադարձությունների արտացոլման մեջ՝ ռեպորտաժները, լուսանկարներն ու տեսանյութերը հայտնվում են կայծակնային արագությամբ: Ամեն ինչ արվում է չափազանց պրոֆեսիոնալ»։
«Հայաստանում մարդիկ տեսնում են ազգային գաղափարի փլուզումը։ Անցած հարյուր տարիների ընթացքում այդ երկրի պատմությունը կազմված է եղել բնական և քաղաքական աղետներից: Միակ վառ ճառագայթը 90-ականների Ադրբեջանի հետ հակամարտությունում հաղթանակն էր։ Հիմա անցյալի այդ լուսավոր էջն է խլվում բնակչության ձեռքից,- ընդգծել է փորձագետը,- միևնույն ժամանակ, Երևանը կարծես թե հակված չէ Բաքվին ռազմական ճանապարհով հակազդելու։ Ներկայումս մայրաքաղաքի հրապարակում հավաքվել են դժգոհ քաղաքացիները, սակայն հավանականությունը, որ նրանք կկարողանան ստիպել գործող իշխանությանը հրաժարական տալ, չափազանց ցածր է։ Փաշինյանը նման չէ այնպիսի մարդու, ով կարող է հրաժարական տալ»։
«Այս պահին բավականին դժվար է խոսել միջազգային արձագանքի մասին։ Ամենայն հավանականությամբ, համաշխարհային հանրությունը միայն խաղաղության կոչերով հանդես կգա։ Արևմտյան երկրներից և ՄԱԿ-ից Բաքվի դեմ պատժամիջոցներ ակնկալելն իմաստ չունի։ Ցավոք, Բրյուսելն ու Վաշինգտոնը սովոր են աչք փակել ագրեսիաների վրա այն դեպքերում, երբ դա իրենց ձեռնտու է»,- նշել է Գասպարյանը,- ինչ վերաբերում է հայ-ադրբեջանական հակամարտության վերաբերյալ ԱՄՆ դիրքորոշմանը, ապա «մեծ հաշվով, նրանք թքած ունեն այդ տարածաշրջանի վրա»,- գլխավորն այն է, որ Ռուսաստանը չմիջամտի այն ամենին, ինչ տեղի է ունենում, իսկ տեղի պետությունների ազգային խնդիրները, ինչպես նաև նրանց բնակչության կյանքը, քիչ են հետաքրքրում Սպիտակ տանը»:
«ՌԴ ԱԳՆ-ն խաղաղապահ դիրք կզբաղեցնի: Արտաքին գործերի նախարարության պաշտոնական ներկայացուցիչ Մարիա Զախարովան արդեն երկու կողմերին կոչ է արել հավատարիմ մնալ նախկինում ձեռք բերված պայմանավորվածություններին։ Բացի այդ, նա ընդգծել է արդեն իսկ նախանշված ճանապարհային քարտեզի իրականացման անհրաժեշտությունը»,- ամփոփում է Գասպարյանը։
«Կարևոր է այն, որ Ադրբեջանը, որը հաղթեց 2020 թվականի պատերազմում և վերականգնեց իր վերահսկողությունը Լեռնային Ղարաբաղի վրա, կշարունակի աստիճանաբար ամրապնդել իր հաջողությունները, և կարևոր չէ, թե դա տեղի կունենա մի քանի օրում, մեկ ամսում, մեկ տարում, թե տասը տարվա ընթացքում։ Ադրբեջանը Թուրքիայի հետ միասին մտադիր է վերահսկել ամբողջ տարածաշրջանը»,– ասել է ԵվրԱզԷՍ ինստիտուտի գլխավոր տնօրեն Վլադիմիր Լեպեխինը։ Փորձագետի կանխատեսմամբ Ադրբեջանը նաև ամեն կերպ «փորձելու է բանակցել Ռուսաստանի հետ և մանիպուլացիաներ անել»։
«Հիմնական խառնաշփոթը հիմա Երևանում կլինի, քանի որ այնտեղ են ժամանել ՆԱՏՕ-ի հրահանգիչները։ Նրանք չեն պատրաստվում խաղաղություն ապահովել, նրանց խնդիրն է պաշտպանել Փաշինյանին: Գիծն ուղղված է Գյումրիի ռուսական ռազմաբազան Հայաստանից հանելուն, Ռուսաստանի Դաշնության հետ հարաբերությունները խզելուն և ամբողջությամբ ՆԱՏՕ-ի զինվորականներին ծառայելուն անցնելուն»,- կարծիք է հայտնել զրուցակիցը։
Լեպեխինն ընդգծել է, որ ռազմական առումով Հայաստանը ոչնչով չի հակադրվի Ադրբեջանին, առաջին հերթին տնտեսության թուլացման պատճառով։ «Տարածաշրջանում լուրջ աշխարհաքաղաքական խաղ է ընթանում։ Երևանում սկսվող անկարգությունը կճնշվեն: Այնտեղ թեկուզ բնակչության 90 %-ն էլ դուրս գա փողոց, միևնույն է, այդ բողոքի ակցիաները պոտենցիալ չունեն, չկա կազմակերպված ընդդիմություն: Այո, դժգոհները շատ են, բնակչության 60 տոկոսը ցանկանում է հարաբերություններ Ռուսաստանի հետ, բայց ընդդիմության առաջնորդ չկա։ Բոլորը բաժանված են, իսկ Փաշինյանը վերահսկվում է բրիտանական ու ամերիկյան դեսպանատների կողմից և ֆինանսական ռեսուրսներ ունի»,- պարզաբանել է Լեպեխինը։
Նյութը հրապարակման պատրաստեց Կամո Խաչիկյանը