Հայերեն
ՔԱՂԱՔԱԿԱՆՈՒԹՅՈՒՆ ՀԱՍԱՐԱԿՈՒԹՅՈՒՆ ՄՇԱԿՈՒՅԹ ՍՊՈՐՏ ՄԱՄՈՒԼԻ ՏԵՍՈՒԹՅՈՒՆ ՏՆՏԵՍՈՒԹՅՈՒՆ ՖՈՏՈ ՎԻԴԵՈ ՎԵՐԼՈՒԾՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐ ՊԱՏՄՈՒԹՅԱՆ ԱՅՍ ՕՐԸ ՄԻՋԱԶԳԱՅԻՆ ԱՄԵՆԱԸՆԹԵՐՑՎԱԾ ԻՐԱՎՈՒՆՔ


Ծանոթ ու միաժամանակ անհայտ…երաժշտական գործիք ֆլեյտա

ՖՈՏՈ

Ֆլեյտան փայտե փողային երաժշտական գործիք է։ Ի տարբերություն լեզվակավոր փողային գործիքների ֆլեյտան աերոֆոն է։ Հնչողությունը ստեղծվում է ֆլեյտահարի առաջացրած ձայնային տատանումներից (վիբրացիա), երբ ձայնը օդի մղումով դուրս է գալիս անցքերից։Արտաքին տեսքով, գործիքը հիշեցնում է գլանաձեւ խողովակ, որի ներսում կա օդային անցք: Հազարամյակների ընթացքում այդ զարմանահրաշ գործիքը շատ էվոլյուցիոն փոփոխությունների է ենթարկվել մինչև մեր աչքի համար սովորական իր տեսքը ստանալը: Կարելի է ասել, որ ֆլեյտան ամենահին երաժշտական գործիքն է: Նախնադարյան հասարակության մեջ ֆլեյտայի նախորդը եղել է  սուլիչը, որն օգտագործել են ծիսական արարողությունների, ռազմական արշավների և այլնի ժամանակ: Սուլիչը նաև սիրված մանկական խաղալիք է եղել: Այն պատրաստել են փայտից, կավից, ոսկորներից, և իրենից ներկայացրել է անցքով փոքրիկ խողովակ: Սուլիչը փչելիս առաջացրել է բարձր հաճախականության ձայներ: Ժամանակի ընթացքում մարդիկ սկսել են մատների համար անցքեր բացել սուլիչների վրա: Նմանատիպ գործիքի օգնությամբ, որը կոչվում է սուլիչ-ֆլեյտա, մարդը սկսել է արտաբերել տարբեր հնչյուններ և մեղեդիներ: Հետագայում խողովակը երկարացվել է, անցքերի քանակն ավելացվել, ինչը հնարավորություն է տվել ավելացնել այդ գործիքով նվագած մեղեդիները: Հնէաբանները կարծում են, որ այդ ամենահին երաժշտական գործիքը գոյություն է ունեցել մ.թ.ա. մոտ 40 հազարամյակ: Հին Եվրոպայում և Տիբեթի ժողովուրդների մոտ եղել են կրկնակի և եռակի սուլիչ ֆլեյտաներ, իսկ հնդկացիները, Ինդոնեզիայի և նույնիսկ Չինաստանի բնակիչները ունեցել են անգամ ռնգային ֆլեյտաներ, որտեղ  ձայնն առաջանում է քթով արտաշնչելիս: Գոյություն ունեն պատմական փաստաթղթեր, որոնք վկայում են, որ մոտ հինգ հազար տարի առաջ Հին Եգիպտոսում եղել են ֆլեյտաներ: Հին փաստաթղթերում հայտնաբերվել են երկայնական ֆլեյտաներ՝ մատների համար մի քանի անցքերով: Ֆլեյտայի մեկ այլ տեսակը՝ լայնակի ֆլեյտան գոյություն է ունեցել Հին Չինաստանում ավելի քան երեք հազար տարի առաջ, Հնդկաստանում և Ճապոնիայում մոտ երկու հազար տարի առաջ:

Եվրոպայում երկար ժամանակ օգտագործել են երկայնական ֆլեյտա: 17-րդ դարի վերջին ֆրանսիացի վարպետները կատարելագործել են արևելքից եկած լայնակի ֆլեյտան նրան  տալով ձայնային արտահայտչություն ու հուզականություն: Իրականացված արդիականացման արդյունքում արդեն 18-րդ դարում բոլոր նվագախմբերում սկսել են հնչել լայնակի ֆլեյտաներ: Ավելի ուշ լայնակի ֆլեյտան բազմիցս կատարելագործվել է: Հայտնի ֆլեյտահար, երաժիշտ և կոմպոզիտոր Թեոբալդ Բոեմն է այդ գործիքին իր վերջնական ժամանակակից ձևը տվել: 15 երկար տարիներ նա կատարելագործել է այդ գործիքը կատարելով բազմաթիվ օգտակար նորամուծություններ: Այն ժամանակ արծաթն է օգտագործվել որպես ֆլեյտայի պատրաստման նյութ, չնայած եղել են նաև փայտե գործիքներ: 19-րդ դարում փղոսկրե ֆլեյտան է մեծ տարածում գտել, եղել են նույնիսկ ապակե ֆլեյտաներ: Ներկայումս կան ֆլեյտաների 4 տեսակներ՝ մեծ (սոպրանո), փոքր (պիկոլո), բաս և ալտ: Ռումինացի երաժիշտների վիրտուոզ նվագի շնորհիվ Եվրոպայում լայն տարածում է գտել լայնակի ֆլեյտայի այնպիսի տարատեսակը, ինչպիսին է պան-ֆլեյտան: Այդ գործիքն իրենից ներկայացնում է տարբեր երկարությունների և նյութերի խողովակների շարք: Անտիկ ժամանակներում այն համարվել է հին հունական Պան աստծո անփոխարինելի երաժշտական ​​գործիքը, և կոչվել է սիրինգա: Լայնորեն հայտնի են պան ֆլեյտաների այնպիսի տարատեսակներ, ինչպիսիք են ռուսական կուգիկլին, հնդկական սամպոնիան, վրացական լարչեմին և այլն: 19-րդ դարում ֆլեյտա նվագելը համարվել է նուրբ էթիկետի և բարձր հասարակությանը պատկանալու նշան:

Нет описания.

Կ. Խաչիկյան

Ով ինչ է հասկանում «խաղաղություն» բառի տակ. «Փաստ»Ստվերված միջոցառում, երեսպաշտության «շքահանդես». «Փաստ»Ինչի՞ց են անհանգստացած ՀՖՖ-ում, և արդյո՞ք ուժայինները կդիմեն սադրիչ գործողությունների. «Փաստ»ՀՀ իշխանություններն որոշել են թայմ-աութ վերցնե՞լ. «Փաստ»Ո՞ւմ են պետք գրադարանները, թանգարանները, բուհերը.... «Փաստ»Ստեփանակերտում կյանքից հեռացած կնոջ մարմինը դեռ չի փոխանցվել Հայաստանին FAF-ը կոչ է անում չբոյկոտել հավաքականի առաջիկա խաղը Լեհաստանում ամերիկյան հակահրթիռային ռազմաբազա կբացվի. Կրեմլն արձագանքել է Հայաստանի երեխաներն ավելի շատ քաղցրավենիք են օգտագործում, քան աշխարհի 51 երկրում ՌԴ-ն դժգոհ էր ԵԱՀԿ Մինսկի խմբի աշխատանքից. ՌԴ ԱԳՆ Երկրների միջև փոխանակվող հաշվետվությունը հասանելի կլինի նաևՀՀ-ի հարկային մարմնին.ՊԵԿ (տեսանյութ) Սաուդյան Արաբիայի գահաժառանգն Իսրայելին մեղադրել է Գազայում «կոլեկտիվ ցեղասպանության» համար և պաշտպանել Իրանը «Երբ «Ֆուլ հաուս»-ում Մարջան Ավետիսյանին առաջարկեցին Թամարայի դերում, ես դեմ էի». Գրիգոր Դանիելյանը՝ «Ֆուլ հաուս»-ի կոնֆլիկտների ու նախագծի շարունակության մասին«Մանչեսթեր Սիթի»-ի հետ պայմանագրի երկարաձգումն այժմ իմ առաջնահերթությունը չէ. Ռոդրի Արևմուտքը ցանկանում է Հրվ. Կովկասից դուրս մղել ՌԴ-ին, Իրանին և Թուրքիային. Մոսկվան պատրաստ է հայ և ադրբեջանցի գործընկերներին տրամադրել համակողմանի աջակցություն. ԶախարովաԶինվորին բանակից ազատելու դիմաց 13․000 դոլար․ 8 անձ դատարանի առաջ է Հայտնի է, թե երբ կկայանա Աշխարհի ակումբային առաջնության վիճակահանությունը Ի՞նչ անել, եթե ախտորոշվել է հեպատիտ Ց, ո՞ր ծառայություններն են տրամադրվում անվճար Ալիևը անարդար է համարում Ադրբեջանին նավթային պետություն անվանելը Ով է այսօր մահացած զինծառայողըՏավուշում զոհ ունենքՀրդեհ` ԱպարանումԿորել է 22-ամյա սպորտսմենուհի Աննան․ ՌԴՈւրուգվայում կոչ են արել Ադրբեջանին ազատ արձակել Բաքվում պահվող հայերինԹուրքիան BRICS-ի գործընկեր երկիր դառնալու առաջարկ է ստացել Սյունիքում արտակարգ է․ մանրամասներՈ՞վ կարող է օգտվել մասնակի կենսաթոշակից Վթար․ ջուր չի լինի Իսրայելը հարվածել է Բեյրութից հարավ գտնվող բնակավայրին. կա 6 զոհ Կենտրոնի թաղապետարանից ձերբակալված 4 պաշտոնյաները կալանավորվեցին Կարևոր․ ճանապարհ է փակ լինելու ՔՊ-ն ձախողեց ռազմագերիների մասին հայտարարությունը Կոռուպցիա՝ փաշինյանական եղանակովԿրկնակի «մանդրաժ»՝ Փաշինյանի համար Ադրբեջանական իշխանությունները սպառնում են. Տիգրան ԱբրահամյանԱդրբեջանը ոչնչացրել է Ստեփանակերտի հերոսների պանթեոնը. «Գեղարդ» հիմնադրամ Մեքենայի պայթյունի հետևանքով վարորդի ոտքերը պոկվել են․ նա տեղում մահացել էԺամանակավորապես կդադարեցվի Հայաստան բնական գազի մատակարարումը Պատերազմը խոչընդոտ չէ. ինչո՞ւ են թուրքերը ներդրումներ անում Ուկրաինայում անօդաչու թռչող սարքերի արտադրության մեջ ՆԳՆ-ից հայտնում են․ կինը գիտակցության չգալով մահացել է Ծանոթ ու միաժամանակ անհայտ … եզդիներ«Ցարև. Վրաստանը և Հայաստանը ռուսական հենակետերն են Կովկասում»Արտակարգ դեպք՝ Զվարթնոց օդանավակայանում․ հայտնաբերվել է աշխատակցի դին«Ինչպես են Հայաստանի ու Ադրբեջանի իշխանությունները քննարկում խաղաղությունը առանց ժողովուրդների մասնակցության»Սկսվել է փոխհատուցումների վճարումը Հայոց ցեղասպանության զոհերի ավելի քան 2 հազար ժառանգներին․ պատմության այս օրը (13 նոյեմբեր)24 ժամ առանց ջրի կմնան հետևյալ հասցեներըՌուսական ռուբլին շարունակում է աճ գրանցելՍյունիքի մարզի բարձրադիր գոտիներում մառախուղ է Ցրտելու է․ մարզերում ևս ձյուն կտեղաՄեկը մյուսի հետեւից երկարացվում են իշխանության յուրացման գործով կալանավորվածների կալանքի ժամկետները. «Ժողովուրդ»
Ամենադիտված