ՊԱՏՄՈՒԹՅԱՆ ԱՅՍ ՕՐԸ (02 դեկտեմբեր)

ՈՐՈՇ ՏՈՆԵՐ-Ստրկատիրության դեմ պայքարի համաշխարհային օր, Մյանմա՝ Ազգային տոնի օր, Կուբա՝ Հեղափոխական զինված ուժերի օր, Ռուսաստան՝ Բանկային աշխատողի օր։

ՀԱՅԱՍՏԱՆՈՒՄ

1816 - Վենետիկ է ժամանել Ջորջ Բայրոնը հայոց լեզու սովորելու և հայ գրականությանը ծանոթանալու նպատակով։

1868 – ծնվել է ազգային-եկեղեցական գործիչ, ամենայն հայոց 129-րդ կաթողիկոս Գևորգ Զ Նորնախիջևանցին (Գևորգ Զ Չորեքչյան):

1891 –ծնվել է գրականագետ Խորեն Սարգսյանը։

1895-սկսվել է զեյթունցիների ապստամբությունը, որոնք հենց առաջին օրը 6000 կռվողներով հետ են մղել մի քանի անգամ գերակշռող թուրքերի բոլոր գրոհները:

1897– ծնվել է մարշալ, Խորհրդային Միության նշանավոր զորահրամանատարներից մեկը հանդիսացող Հովհաննես Բաղրամյանը:

1910 –ծնվել է հայ խորհրդային ճարտարապետ Արտաշես Մամիջանյանը։

1915 – վախճանվել է պատմաբան, բանասեր, եկեղեցական գործիչ Կարապետ Տեր-Մկրտչյանը։

1920– Հայաստանը և Թուրքիան սկսել են Ալեքսանդրապոլի պայմանագրի բանակցությունները, որտեղ Թուրքիայի ներկայացուցչության ղեկավար Կարաբեքիրն ուլտիմատիվ պահանջներ է ներկայացրել։

- ՌՍՖՍՀ լիազոր ներկայացուցչության և Հայաստանի Հանրապետության կառավարության միջև կնքվել է համաձայնագիր, ըստ որի Հայաստանը հայտարարվել է անկախ Սոցիալիստական Խորհրդային Հանրապետություն, իսկ մինչև Հայհեղկոմի ժամանումը մայրաքաղաք, իշխանությունը հանձնվել է զինվորական հրամանատարությանը Դրաստամատ Կանայանի ղեկավարությամբ։

1956 –վախճանվել է բանաստեղծուհի Պերճուհի Պարսամյանը։

1958 - Երևանում հիմնվել է խորհրդա-բուլղարական բարեկամության ընկերության հայկական բաժանմունք։

1989 –ծնվել է  հայազգի իտալացի պրոֆեսիոնալ ֆուտբոլիստ Մատտեո Դարմյանը։

1993-Հայաստանը դիվանագիտական հարաբերություններ է հաստատել Եթովպիայի հետ։

2003- Երևանի Կենտրոն և Նորք-Մարաշ համայնքների առաջին ատյանի դատարանը ցմահ ազատազրկման է դատապարտել 1999 թվականի հոկտեմբերի 27-ին Հայաստանի Ազգային ժողովի դահլիճում ահաբեկչական գործողություն իրականացրած Նաիրի Հունանյանին և նրա հանցախմբի 5 անդամներին:

2013-«Հայռուսգազարդի» բաժնետոմսերի Հայաստանի Հանրապետությանը պատկանող 20 տոկոս մասնաբաժինը փոխանցվել է ռուսական «Գազպրոմին», որով Հայաստանը փակել է իր 155 միլիոն դոլարի պարտքը:

- պետական այցով Հայաստան է ժամանել Ռուսաստանի նախագահ Վլադիմիր Պուտինը, որի առաջին կանգառը եղել է Գյումրին, ուր նա իր հայ պաշտոնակից Սերժ Սարգսյանի հետ միասին մասնակցել է Հայ-ռուսական միջտարածաշրջանային համաժողովին:

2013- Հայերեն Վիքիպեդիան անցել է 100.000 հոդվածի շեմը:

2014-ավարտվել են Լոռու մարզի Օձուն գյուղի 6-րդ դարի Սուրբ Մարիամ Աստվածածնի եկեղեցու վերականգնողական աշխատանքները։

2016-Ընդդիմադիր երեք կուսակցություններ հայտնել են 2017 թվականի ընտրություններին դաշինքով մասնակցելու մասին, դրանք են «Լուսավոր Հայաստան», «Քաղաքացիական պայմանագիր» և «Հանրապետություն» կուսակցությունները։

2020-Արցախի նախագահ Արայիկ Հարությունյանի հրամանագրով գեներալ Վիտալի  Բալասանյանը նշանակվել է Անվտանգության խորհրդի քարտուղար:

ԱՇԽԱՐՀՈՒՄ

1409– Գերմանիայում բացվել է Լայպցիգի համալսարանը:

1547– վախճանվել է իսպանացի կոնկիստադոր Էռնան Կորտեսը, որը նվաճել էր Մեքսիկան և ոչնչացրել ացտեկների պետությունը։

1594– վախճանվել է ֆլամանդացի նշանավոր քարտեզագիր Գերհարդ Մերկատորը։

1804 —Նապոլեոն 1-ին Բոնապարտը հայտարարել է իրեն Ֆրանսիայի կայսր։

1805– Նապոլեոն Բոնապարտի գլխավորած ֆրանսիական «Մեծ Բանակը» Աուստեռլիցի ճակատամարտում ջախջախել է ռուս-ավստրիական բանակին:

1814 —վախճանվել է ֆրանսիացի գրող, սադիզմի հիմնադիր մարքիզ դե Սադը։

1852 —Ֆրանսիայում ընկել է Երկրորդ հանրապետությունը և հաստատվել է Երկրորդ կայսրությունը Նապոլեոն 3-րդի գլխավորությամբ։

1896 –ծնվել է խորհրդային զորավար, մարշալ Գեորգի Ժուկովը:

1902 —Ուզբեկստանի Անդիժան քաղաքում տեղի է ունեցել 9 բալանոց ավերիչ երկրաշարժ։

1918 –վախճանվել է նեոռոմանտիկական ուղղության ֆրանսիացի պոետ և դրամատուրգ Էդմոն Ռոստանը։

1942– Էնրիկո Ֆերմիի ղեկավարությամբ իրականացվել է առաջին կառավարվող միջուկային ռեակցիան:

1956 —ֆիդել Կաստրոյի գլխավորությամբ մի խումբ հեղափոխականներ Մեքսիկայից «Գրանմա»նավակով ափ են իջել Կուբայում, սկսվել է կուբայական հեղափոխությունը։

1971– 6 արաբական էմիրաթներ միացել են և ստեղծել Արաբական Միացյալ Էմիրություններ պետությունը:

1981– ծնվել է ամերիկացի ճանաչված երգչուհի Բրիթնի Սփիրսը:

1987 – վախճանվել է խորհրդային ֆիզիկոս-տեսաբան Յակով Զելդովիչը։

2008 —վախճանվել է իտալացի կոմպոզիտոր, գրող և փիլիսոփա Ռենատո դե Գրանդիսը։

2010-  iPhone-ի վրա գործարկվել է Viber մեսենջերը։

2020-վախճանվել է ֆրանսիացի քաղաքական գործիչ, ֆրանսիայի նախկին նախագահ Վալերի Ժիսկար դը Էստենը:

Կ. Խաչիկյան