Հայերեն
ՔԱՂԱՔԱԿԱՆՈՒԹՅՈՒՆ ՀԱՍԱՐԱԿՈՒԹՅՈՒՆ ՄՇԱԿՈՒՅԹ ՍՊՈՐՏ ՄԱՄՈՒԼԻ ՏԵՍՈՒԹՅՈՒՆ ՏՆՏԵՍՈՒԹՅՈՒՆ ՖՈՏՈ ՎԻԴԵՈ ՎԵՐԼՈՒԾՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐ ՊԱՏՄՈՒԹՅԱՆ ԱՅՍ ՕՐԸ ՄԻՋԱԶԳԱՅԻՆ ԱՄԵՆԱԸՆԹԵՐՑՎԱԾ ԻՐԱՎՈՒՆՔ


Ծանոթ ու միաժամանակ անհայտ … անիվ

ՖՈՏՈ

Անիվը ազատ պտտվող կամ պտտվող սռնու վրա ամրացված շրջանաձև շարժում ապահովող սարք է, որը թույլ է տալիս իր վրա ամրացված մարմնին գլորվել, այլ ոչ թե սահել։ Հավանաբար «անիվ» բառն առաջացել է հնդեվրոպական snēu- «պտտել» բառից: Անիվի նախորդ կարելի է համարել, մինչ այդ հայտնի գլանը, որը տեղադրվել է տեղափոխվող բեռի տակ։ Անիվի ստեղծումը մի քանի հազարամյակի պատմություն ունի: Ընդ որում անհայտ է, թե ով է առաջինը այն ստեղծել: Սակայն հնեաբանները հաստատել են, որ առաջին փայտյա անիվները հայտնվել են մոտ 7 000 տարի առաջ: Ամենավաղ և ամենահին «անիվը» գտնվել է Ռումինիայի Յասիի շրջանում, և այն թվագրվում է մ.թ.ա. 5-րդ հազարամյակով։ Դա նեոլիթյան դարաշրջանի հայտնաբերված մարդկության պատմության ամենահին անիվն է։ Սլովենիայի Լյուբլյանյան արգելավայրում գտել են հացենուց պատրաստված անիվ  72 սմ տրամագծով, որը թվագրվում է մ.թ.ա. 3350-3100 թվականներով։ Կավից պատրաստված չորս անիվ ունեցող սայլի մոդել է հայտնաբերվել  բադենյան մշակույթի գերեզմաններում (արևելյան Հունգարիա): Անիվի վերաբերյալ հիշատակումներ են հանդիպվում  Հին Միջագետքում՝ թվագրված մ.թ.ա 4-րդ հազարամյակի վերջով։ Սկզբում անիվն իրենից ներկայացրել է փայտե շրջանակ՝ դրված սռնու վրա և ամրացված սեպով։  Հետո մեր նախնիները ամբողջական անիվները սկսել են փոխարինել պտտվող սռնիներով, որը հնարավորություն է տվել ավելի երկար տարածություններ կտրել առանց անիվի վնասման: Արդյունքում «անիվների վրա» սկսել են տեղաշարժվել շատերը, չնայած դա հարուստների մենաշնորհն է եղել: 3 200 տարի առաջ մարդիկ կատարելագործել են անիվը՝ ստեղծելով երկաթյա անիվներ: Դրանից հետո մոտ 3 000 տարի անիվի կառուցվածքում եղել են միայն թեթևակի փոփոխություններ, մասնավորապես ստեղծվել են մետաղյա առանցքակալներ: Այդ ժամանակներում անիվներ օգտագործվել են ինչպես փոխադրամիջոցներում, այնպես էլ ջրաղացներում, արտադրություններում և այլն: Անիվի պատմության մեջ հիմնական  շրջադարձային ժամանակաշրջանը համարվում է 19-րդ և 20-րդ դարերը: Տեխնիկական հեղափոխությունը վերափոխել է անիվը, հայտնվել է առաջին անվադողը: Առաջին անվադողի ստեղծողն է եղել Ռոբերտ Ուիլյամ Թոմպսոնը 1846 թվականին, որը առաջարկել է սայլերի անիվները պատել փափուկ նյութերով: Իսկ  Ջոն Բոյդ Դանլոպը 1888 թվականին ստեղծել է առաջին պնևմատիկ անվադողը, արտոնագրել այն և սկսել արտադրել: Ներկայումս էլ  «Դանլոպ» ընկերությունը հանդիսանում է աշխարհում անվադողեր արտադրող ամենախոշոր ընկերությունը: Պնևմատիկ անիվների առավելությունները շատ արագ են սկսել գնահատել: 1889 թվականին Բելֆաստում հեծանվային մրցույթում միջակ հեծանվորդ Ուիլյամ Խյումը պնևմատիկ անիվներ ունեցող հեծանվով գրավել է առաջին  տեղը և դա լավագույն գովազդն էր: Ֆրանսիացիներ Անդրե և Էդուարդ Միշլենները առաջինն են պնևմատիկ անիվներ դրել ավտոմեքենայի տակ: 1895 թվականին Փարիզ-Բորդո մրցարշավին նրանք ներկայացրել են նման մեքենա, որը չնայած անիվների բազմակի անգամներ ծակվելուն (չպետք է մոռանալ, որ այն ժամանակներում պնևմատիկ անիվների հիմնական թշնամինները ճանապարհներին լցված նալերի մեխերն էին) կտրել է 1 200 կիլոմետր ճանապարհ և սեփական ընթացքով հատել եզրագիծը լավագույն տասնյակում: Անիվի պատմությունը ներկայումս էլ է շարունակվում: Ժամանակակից տեխնոլոգիաները թույլ են տալիս ստանալ տարբեր կլիմայական պայմանների համար նաժատեսված ժամանակակից բարձր տեխնոլոգիական անվադողեր:
 Нет описания.
Կ. Խաչիկյան

Ադրբեջանը կմասնակցի Թուրքիայում կայանալիք զորավարժություններին Երևան-Գյումրի ավտոճանապարհին 65-ամյա վարորդը «Toyota Alphard»-ով բախվել է քարերին և գլխիվայր շրջվելՆիկոլ Փաշինյանը շնորհավորել է Հռոմի նոր ընտրված Պապին 1 շաբաթ առաջ մեքենայով Դեբեդն ընկած տղամարդու մարմինը հայտնաբերվել է ՌԴ-ն չի արձագանքի իր դեմ տրիբունալ ստեղծելու ԵՄ-ի ցանկությանը. Կրեմլ Հնդկաստան-Պակիստան հակամարտությունը մեր գործը չէ. ԱՄՆ փոխնախագահ Ալիևները մեկնել են Շուշի «Չեմ կարող բացատրել, թե ինչ եմ զգացել». Մենչը՝ դստեր նախահարսանեկան արարողության մասինՆորընտիր Հռոմի Պապն առաջին պատարագն է մատուցել Սիքստինյան կապելլայումՌուսաստանը եղել է և կլինի անսասան խոչընդոտ նացիզմի, ռուսատյացության և հակասեմականության ջատագովների համար. ՊուտինՄի քանի օր առաջ ուրիշներին մեղադրում էին ՌԴ գործակալ լինելու մեջ, այսօր վազելով գնացել էր Ռուսաստան. Բագրատ Սրբազան Անչափ դժվար ժամանակներ ենք ապրում, ուղղակի պետք է ունենալ նպատակ և պայքարել անխնա. Ջուլֆալակյանը Պանամերիկայի խաղերում արծաթե մեդալ է նվաճելՎրաստանում երկրաշարժ է տեղի ունեցել Կիևը շնորհակալություն է հայտնել Ալիևին՝ Մոսկվայում Հաղթանակի զորահանդեսին մասնակցելուց հրաժարվելու համար Որքա՞ն է ամենամյա նվազագույն արձակուրդի տևողությունը Թրամփը կոչով դմել է Զելենսկուն և Պուտինին Լիլիթ Աղեկյանը 20 ժամից ավելի գտնվում է անազատության մեջ․ Զարուհի Փոստանջյան Իսակովի պողոտայում բախվել են «Nissan» ու «Ford»-ը․ վիրավnրներ կան ՔՊ-«Հանրապետություն» կոալիցիան ճաքեր է տալիս Հայաստանի ծանրամարտի պատանիների հավաքականն աշխարհի առաջնության մեդալային հաշվարկում երկրորդն է Անդրանիկ Քոչարյանի թիրախում հիմա էլ գլխավոր դատախազն է Բաքվում պահվող լիբանանահայ Վիգեն Էուլջեքչյանն արդեն 15 օր է՝ հացադուլ է անում Ալիևները մեկնել են Շուշի Ուկրաինական ԱԹՍ-ն հարվածել է Բելգորոդի վարչական շենքին. պաշտոնյաներ են վիրավորվել Հնդկաստանի 24 օդանավակայան դադարեցրել է աշխատանքը. Economic Times Փաշինյանի այցը Մոսկվա կարելի է ձախողված համարել Երկիրը իրենց հորական տունը չի, որ հանձնեն ու դրա դիմաց խաղաղություն ուզեն. Բագրատ Սրբազան Սպասվում է +29 աստիճան տաքությունԵՄ-ն դեմ է Ուկրաինայի ապառազմականացմանը․ Կալլաս Խոշոր վթար. ամուսիններ են տեղափոխվել հիվանդանոց Կյանքից հեռացել է «Քարտերի տունը» ֆիլմի ռեժիսորը Փաշինյանը Պուտինին հանդիպելիս շփոթվեցՋրանջատումներ՝ նշված հասցեներումԾանոթ ու միաժամանակ անհայտ … սոֆթբոլ Հնդկաստանի և Պակիստանի պատերազմը կարող է վերածվել միջուկային պատերազմի. արդյո՞ք Ռուսաստանը կներքաշվի դրա մեջՀալվող վարկանիշ. Փաշինյանը կորցնում է հեղինակությունը, ընդդիմությունը ձեռք բերումԿամչատկայում երկու երկրաշարժ է գրանցվելՀաղթանակի օր․ պատմության այս օրը (09 մայիս)Հաղթանակի օրը մենք հիշում ու հարգանքի տուրք ենք մատուցում Երկրորդ համաշխարհային պատերազմի հայ և ամերիկացի հերոսներին. ԱՄՆ դեսպանատուն 99% համոզվեցինք, որ երեխային գողացել ենՓաշինյանը ժամանեց Մոսկվայի Կարմիր հրապարակ (տեսանյութ) «Մեզանից գողացվեց մեր Արցախը, բայց մենք փյունիկի պես վեր կհառնենք»․ Բագրատ Սրբազան Նոր մանրամասներ՝ ՄարմարիկիցԱրտակարգ դեպք՝ ԼոռիումԲիթքոյնի գինը գերազանցել է 100 հազար դոլարըՈղբերգական վթար․ կա 1 զոհ, 3 վիրավորՄանր եղջերավորների գործով անցնող ԱԺ պատգամավորի քրգործը մեծ աղմուկով կուղարկվի դատարան. «Ժողովուրդ» Նիկոլ Փաշինյանի ախրանան կրկին դեսանտ է իջել Սյունիքում․«Հրապարակ» Փաշինյանը նպատակ ունի վերից վար փոխել ՔՊ վարչությունը. «Ժողովուրդ» ՄԱՊ-ի Ալիկի գործարանում կադրային ջարդ է․«Հրապարակ»
Ամենադիտված