Հայերեն
ՔԱՂԱՔԱԿԱՆՈՒԹՅՈՒՆ ՀԱՍԱՐԱԿՈՒԹՅՈՒՆ ՄՇԱԿՈՒՅԹ ՍՊՈՐՏ ՄԱՄՈՒԼԻ ՏԵՍՈՒԹՅՈՒՆ ՏՆՏԵՍՈՒԹՅՈՒՆ ՖՈՏՈ ՎԻԴԵՈ ՎԵՐԼՈՒԾՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐ ՊԱՏՄՈՒԹՅԱՆ ԱՅՍ ՕՐԸ ՄԻՋԱԶԳԱՅԻՆ ԱՄԵՆԱԸՆԹԵՐՑՎԱԾ ԻՐԱՎՈՒՆՔ


Հրատարակվել է «Ժողովրդագրական անցման արդի փուլը ՀՀ-ում» բացառիկ գիրքը. մանրամասներ շնորհանդեսից

ՀԱՍԱՐԱԿՈՒԹՅՈՒՆ

ԵՊՀ ակադեմիական հրատարակությամբ լույս է տեսել «Ժողովրդագրական անցման արդի փուլը ՀՀ-ում» կոլեկտիվ մենագրությունը: Այն համպարփակ վերլուծում է անկախ Հայաստանի ժողովրդագրությունը, ծնելիությունից մինչև մահացություն, կյանքի սպասվող տևողությունից մինչև ամուսնություններ ու ամուսնալուծություններ՝ բացահայտելով ամենասարսափելի ժողովրդագրական կանխատեսումները:

Աշխատությունը համահեղինակել են պատմական ժողովրդագրության մասնագետ, ԵՊՀ հայոց պատմության ամբիոնի դոցենտ, պատմ. գիտ. թեկնածու Միքայել Մալխասյանը, սոցիոլոգ, «Արար» քաղաքակրթական հետազոտությունների հիմնադրամի գործադիր տնօրեն, ԲՊՀ հանրային հաղորդակցության գիտաուսումնական կենտրոնի դասախոս Արմեն Խաչիկյանը և Նյու Յորքի Սբ. Նահատակաց եկեղեցու հոգևոր հովիվ, Սեյնթ Ջոնս համալսարանի պրոֆեսոր, աստվածաբանության դոկտոր Տ. Աբրահամ (Մանուկ) քահանա Մալխասյանը։ Գրքի շնորհանդեսին մոտ 100 ներկաներ հնարավորություն են ունեցել հնչեցնելու իրենց հարցերը հեղինակներին:

«Ժամանակակից հասարակությունը զգալի տրանսֆորմացիայի է ենթարկվել, արդյունքում մենք ունենք տրանսֆորմացված ընտանիքի ինստիտուտ, փոխվել է ընտանիքի մոդելը, կառուցվածքը, արժեքներն ու առաջնահերթությունները: Այս ամենի արդյունքում վտանգավոր ցուցանիշներ ենք արձանագրում. ամուսնությունների միջին տարիքը վերջին 10 տարում ավելացել է 3 տարով, կանանց դեպքում 25.9-ից դարձել է 28.9 տարեկան, տղամարդկանց դեպքում 29.7-ից 32.7 տարեկան: Ամուսնալուծությունների զգալի աճ է դրսևորվում. ամուսնությունների հարաբերակցությունը ամուսնալուծություններին Երևանում 38% է»,-գրքի շնորհանդեսին իր ելույթում ասել է սոցոլոգ Արմեն Խաչիկյանը:

Պատմաբան Միքայել Մալխասյանը ներկայացրել է ժողովրդագրական անցման արդի փուլը ՀՀ-ում՝ վերհանելով 2020 թ. պատերազմի, ժողովրդագրական քաղաքականության, կորոնավիրուսային համավարակի և մի շարք այլ գործոնների ազդեցությունը ժողովրդագրական գործընթացների վրա։ Նա շեշտել է, որ գրքի գաղափարական գլխավոր ուղերձն այն է, որ ժողովրդագրական ցուցանիշները կարող են բարելավվել ոչ միայն ֆինանսական աջակցության ծրագրերով, այլև արժեքային ընկալումների ուղղությամբ աշխատանքներով:

«Միանվագ նպաստների և ֆինանսական աջակցության այլ միջոցառումներն ու ծրագրերը շատ կարևոր են, սակայն տարբեր երկրներում նման լուծումների ազդեցությունը շոշափելի է լինում միայն մի քանի տարի։ Անգամ եթե Մասլոուի բուրգի տեսանկյունից ենք նայում խնդրին, նյութատեխնիկական բավարարվածությունը մարդու, տվյալ դեպքում` ընտանիքի ինքնաիրացման նվազագույն դաշտում է` բուրգի ստորին մասում է, իսկ ավելի վեր գտնվող մասերը պահանջում են արժեքային համակարգին առնչվող կարգավորումներ»,-ասել է նա:

Նշենք, որ շնորհանդեսն ներկա էր Մայր Աթոռ Սուրբ Էջմիածնի Քրիստոնեական դաստիարակության կենտրոնի տնօրեն Տ. Զաքարիա ծայրագույն վարդապետ Բաղումյանի, ում օրհնության խոսքով հեղինակային կազմը ներկայացրեց ՀՀ ժողովրդագրական արդի հիմնախնդիրները համաշխարհային միտումների համատեքստում:

Շնորհանդեսին առցանց հաղորդակցությամբ իր խոսքը հղեց նաև Տեր Աբրահամ քահանա Մալխասյանը, ով ներկաների ուշադրությունը հրավիրեց այն հանգամանքի վրա, որ Եկեղեցու և առհասարակ Քրիստոնեության տեսանկյունից Պսակն ունի Սրբազան Խորհուրդ, և միայն բացառիկ դեպքերում է թույլատրելի Պսակի անվավեր ճանաչումը։ Նրա խոսքով` Սուրբգրային խրատները, Քրիստոսի քարոզները, Եկեղեցու Հայրերի պատգամները և եկեղեցական ժողովների որոշումները հստակ ամրագրում են, որ Պսակի անքակտելի խորհրդով ստեղծված ընտանիքը պետք է սիրո և ներդաշնակության մթնոլորտում մղված լինի որդեծնության կարևոր առաքելությանը:

«Դա, ըստ էության, մարդկային հասարակության, մարդ տեսակի, կոնկրետ մեր դեպքում` Հայաստանի բնակչության շարունակականության և հարատևության ապահովման սրբազան առաքելության հոգևոր իմաստավորումն է։ Եկեղեցու դարավոր ավանդները ամուսնաընտանեկան հարաբերությունների կարգավորման բարոյախրատական շեշտադրումների ասպարեզում ապահովել են ոչ միայն ընտանիքների ամրություն, այլև կայուն որդեծնություն և ընտանիքում երեխաների դաստիարակության համար բարոյահոգեբանական անհրաժեշտ միջավայր, քանի որ որդեծնությունը միայն վիճակագրական ցուցանիշ չէ, այլև մարդկային հասարակության բարդագույն համակարգը բնորոշող կարևորագույն դրվագ է, առանց որի մարդկությունը չի կարող շարունակություն ունենալ»,-ասել է Տեր Աբրահամ քահանա Մալխասյանը:

Շնորհանդեսին հեղինակներից հետո ելույթ ունեցավ գրքի գրախոս, ԵՊՀ տնտեսագիտության ֆակուլտետի դեկան, տնտեսական գիտությունների թեկնածու, դոցենտ Կառլեն Խաչատրյանը։ Նա նշեց, որ տնտեսագետի տեսանկյունից ժողովրդագրությունը նախևառաջ մարդկային ռեսուրսների գնահատման համար կարևորագույն դաշտ է, որի շնորհիվ հնարավոր է պատկերացում կազմել տարբեր ուղղություններով տնտեսության զարգացման միտումների մասին և կազմել համապատասխան ռազմավարություններ և ծրագրեր։ Նա վստահություն հայտնեց, որ հեղինակային խումբը կշարունակի համատեղ աշխատանքը և հետագայում ևս հանդես կգա հրատարակումներով։

Շնորհանդեսին ներկա էին կրթության, գիտության, մշակույթի, գործարարության և այլ ոլորտների առաջատար ներկայացուցիչներ, հանրային գործիչներ, համալսարանական դասախոսներ, հետազոտողներ և ուսանողներ, ովքեր իրենց հարցադրումներով հետաքրքիր ընթացք հաղորդեցին միջոցառմանը: Շնորհանդեսի ավարտին ներկաներից շատերը նվեր ստացան գրքի օրինակներ` հեղինակների ստորագրությամբ։

700 հայկական բեռնատար է կուտակվել Վերին Լարսի անցակետի մոտ Պուտինը մեկնաբանել է ՀԱՊԿ գագաթնաժողովին Հայաստանի բացակայությունը Եկող տարի Աբխազիայում կկայանան ընտրություններ Մասկը «F-35»-ը համարում է ոչնչով աչքի չընկնող վագոն Globe Soccer Awards․ Տարվա լավագույն ֆուտբոլիստի հավակնորդները 37 փաթեթ թմրամիջոց իրացնելու համար 2 անձ է կալանավորվել ՀԱՊԿ-ը պարտավոր չէր պատերազմել Ղարաբաղի համար, Հայաստանը այն չէր ճանաչել որպես անկախ պետություն. Պուտին «Երբեմն կյանքն, իրոք, ավելի լավը չի կարող լինել»․ Իվետա Մուկուչյանը նոր ֆոտոշարքում շեշտել է իր կազմվածքի առավելությունները Մեքենաների կատալիզատորների արտահանման արգելքը երկարաձգվեց Ավտովթար Երևանում՝ 4 մեքենայի մասնակցությամբ Բորելն ավարտում է աշխատանքը ԵՄ դիվանագիտության ղեկավարի պաշտոնում Հայաստանը եղել է, կա և մնում է մեր դաշնակիցը. ՀԱՊԿ-ի գլխավոր քարտուղար ՊՍՎ-ն ՉԼ-ի ռեկորդ է սահմանել Հայաստանը Հունգարիայում դեսպանություն կբացի. կառավարությունը հավանություն տվեց որոշմանը Կարգելվի առանց ձմեռային անվադողերի մեքենաների երթևեկությունը, վարորդների համար լրացուցիչ ծախս ենք նախատեսում, բայց անհրաժեշտ է. վարչապետ Արդշինբանկը նվիրաբերում է 120 մլն. ՀՀ դրամ «Հայաստան» համահայկական հիմնադրամին Սասունիկ գյուղում կեղտաջրերը հոսում են խմելու ջրի համար նախատեսված տեղովՌոբերտ Քոչարյանին նոր մեղադրանք առաջադրելու միջնորդություն ներկայացվեցՆոյեմբերի 27-28-ը ոստիկանները բացահայտել են հանցագործության 92 դեպք ԲԴԽ նախագահ չի հաջողվել ընտրել Նշվել է Հայաստանում համացանցի ներդրման եւ .am-ի ստեղծման 30-ամյա հոբելյանըԻ՞նչ է ցույց տալիս ՀՀ–ի բացակայությունը. Լուկաշենկոն` ՀԱՊԿ–ի մասին Փաշինյանը որոշեց փոխել ՀՀ օրհներգը «Հող հանձնող» գեներալին՝ նոր պաշտոն․ այս իշխանության օրոք դա օրինաչափ է «Ձնառատ»․ Գագիկ Սուրենյանը տեսանյութ է հրապարակվելՀնարավո՞ր է ռուսական «Օրեշնիկ» հրթիռը խոցել Անկախը կրկնակի է վճարում. Հայաստանը հեռու չի գնա առանց ռուսական գազի «Դավաճանական չեզոքություն». Հայաստանի իշխանությունները ՄԱԳԱՏԷ-ում չեն աջակցել ԻրանինՓաշինյանը պայքարում է Անկախության հռչակագրի դեմ«Երևանի բաքվեցումը». Փաշինյանի թիմը դափի տակ պարելով կկործանի Հայաստանը11-ամյա Վարդան Մ.-ն հրաշքով փրկվեց«Գոյ» թատրոնի գործով փաստաբանի ասուլիսը Սորոսի սանը հայ ժողովրդին մտցրել է փակուղի, իսկ փակուղուց ելքը տեսանելի չէ. «Փաստ»Հայաստանը շարունակում է հակառուսական կուրսը Ռուսական հատուկ ծառայությունը երկրորդ անգամ է զգուշացնում Դուրս կբերվի Աստվածամուխ Սուրբ Գեղարդը․ մանրամասներ Numbeo-ի վարկանիշը. ոչ արժանահավատ թվերով փորձում են մանիպուլացնել«Միայն ավելի վատ կլինի». «Փաստ»Ինչո՞ւ է աճում դոլարի փոխարժեքը Զանգեզուրում սկսվել են եռօրյա մարտեր. պատմության այս օրը (28 նոյեմբեր)«Ռուբենն արդարամիտ էր, բարի, պարտաճանաչ». Ռուբեն Պողոսյանն անմահացել է հոկտեմբերի 12-ին Ջուվառլու բնակավայրում, տուն «վերադարձել»... մեկ տարի երկու ամիս անց. «Փաստ»Գերեզմանոցում ծեծի են ենթարկել 16-ամյա տղայինԴավիթի սպանությունից հետո փորձել են այրել կասկածյալներից մեկի տունըԿսահմանվի մանկապատանեկան մարզադպրոցների անվանակոչության կարգ. «Փաստ»Պարտքն անընդհատ ավելացնում են, իսկ պետության ու ժողովրդի համար էական կամ կարևոր որևէ խնդիր չեն լուծել. «Փաստ»Հայտնի են հոսանքազրկման հասցեներըԻնչո՞ւ է օրվա իշխանություններին այդքան անհանգստացնում հայության ինքնության և պատմական հիշողության հարցը. «Փաստ»Ադրբեջանում ավտովթարի հետևանքով 5 զինվորական է մահացելՌուբլին կրկին էժանացել է«Կարծես թե գործ ունենք խուճապային գործողությունների հետ հարկային վարչարարության տեսքով». «Փաստ»
Ամենադիտված