Հայերեն
ՔԱՂԱՔԱԿԱՆՈՒԹՅՈՒՆ ՀԱՍԱՐԱԿՈՒԹՅՈՒՆ ՄՇԱԿՈՒՅԹ ՍՊՈՐՏ ՄԱՄՈՒԼԻ ՏԵՍՈՒԹՅՈՒՆ ՏՆՏԵՍՈՒԹՅՈՒՆ ՖՈՏՈ ՎԻԴԵՈ ՎԵՐԼՈՒԾՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐ ՊԱՏՄՈՒԹՅԱՆ ԱՅՍ ՕՐԸ ՄԻՋԱԶԳԱՅԻՆ ԱՄԵՆԱԸՆԹԵՐՑՎԱԾ ԻՐԱՎՈՒՆՔ


Սողոմոն Թեհլերյանը Բեռլինում սպանել է Հայոց ցեղասպանության գլխավոր կազմակերպիչ Թալեաթ փաշային. պատմության այս օրը (21 հուլիս)

ՊԱՏՄՈՒԹՅԱՆ ԱՅՍ ՕՐԸ

ՈՐՈՇ ՏՈՆԵՐ-Բելգիա՝ Ազգային օր, Գուամ՝ Ազատության օր։

ՀԱՅԱՍՏԱՆՈՒՄ

735– վախճանվել է միջնադարյան քերականագետ, թարգմանիչ, բանաստեղծ և երաժիշտ, նշանավոր մշակութային և եկեղեցական գործիչ Ստեփանոս Սյունեցին։

1905– հայ դաշնակցականների կողմից Ստամբուլի Եըլտիզ մզկիթում սուլթան Աբդուլ Համիդ 2-րդի դեմ մահափորձ է կազմակերպվել:

 – ծնվել է գիտնական Անդրանիկ Իոսիֆյանը։

1907 – ծնվել է բուսաբան Արտավազդ Ավագյանը։

1915– սկսվել է Մուսա լեռան հերոսամարտը:

1921– Նեմեսիս գործողության շրջանակներում Սողոմոն Թեհլերյանը Բեռլինում սպանել է Օսմանյան կայսրության մեծ վեզիր և ներքին գործերի երբեմնի նախարար, Հայոց ցեղասպանության գլխավոր կազմակերպիչ Թալեաթ փաշային:

1942 –ծնվել է ֆրանսահայ մաթեմատիկոս, պատմաբան Կլոդ Մութաֆյանը։

1947 –վախճանվել է  ակադեմիկոս, բանասեր, լեզվաբան Ստեփան Մալխասյանցը։

1948 – վախճանվել է Վանում ծնված ամերիկահայ նկարիչ Արշիլ Գորկին։

1982– Ջաջուռում բացվել է նկարիչ Մինաս Ավետիսյանի տուն-թանգարանը:

1993-ադրբեջանական բանակի թալիշական ծագմամբ գնդապետ, Պաշտպանության նախարարի տեղակալ Ալկրամ Գումբատովը և 404-րդ բրիգադի սպաները հայտարարել են Ադրբեջանի յոթ շրջանների տարածքում Թալիշ-Մուղայական ինքնավար հանրապետության ստեղծումը։

1992– վախճանվել է ժողովրդական նկարիչ, պրոֆեսոր Հովհաննես Զարդարյանը։

1994-վախճանվել է հանրահայտ կինոռեժիսոր Սերգեյ Փարաջանովը («Մոռացված նախնիների ստվերները», «Նռան գույնը»):

1995 –վախճանվել է փիլիսոփա, մանկավարժ Մամիկոն Առուստամյանը։

1997 –վախճանվել է նկարիչ Էդմոնտ Յաղճյանը։

2006- շարունակվել է հայերի տարհանումը Լիբանանի Հալեպ քաղաքից, հատուկ չվերթով Երևանի «Զվարթնոց» օդանակավակայան են ժամանել 140 փախստական։

2010- աֆրիկական ժանտախտի նոր բռնկման հետևանքով Հայաստանում սատկել կամ հարկադիր սպանդի են ենթարկվել 1300 գլուխ խոզ:

2011-նախագահ Սերժ Սարգսյանի մասնակցությամբ Ամասիայում բացվել է կարի ֆաբրիկա:

2017-գրեթե երեք տարի ռուսաստանյան բանտում անցկացնելուց հետո  հայ վարորդ Հրաչյա Հարությունյանը տեղափոխվել է Հայաստան, և պատժի մնացած մասը կրել  հայրենիքում։

2018-երեք ամսվա ընթացքում կտրելով շուրջ 5000 կմ ճանապարհ, ֆրանսահայ լեռնագնաց Արա Խաչադուրյանը, խաղաղության կոչ անելու առաքելությամբ Ֆրանսիայից վազքով հասել է Հայաստան:

2020-վախճանվել է խորհրդահայ շանսոն երգերի հեղինակ և կատարող Բոկան (Բորիս Դավիդյան):

2021- Վաղարշակ Հարությունյանի փոխարեն պաշտպանության նախարար է նշանակվել Արշակ Կարապետյանը:

ԱՇԽԱՐՀՈՒՄ

մ.թ.ա. 365– ավանդության համաձայն Հերոստրատոսը այրել է աշխարհի յոթ հրաշալիքներից մեկը` Արտեմիսի տաճարը Եփեսոսում:

մ․թ․ա․356 — ծնվել է Մակեդոնիայի թագավոր, զորահրամանատար, համաշխարհային կայսրության ստեղծող Ալեքսանդր Մակեդոնացին։

365 —երկրաշարժը մասնակի ավերել է աշխարհի յոթ հրաշալիքներից մեկը՝ Ալեքսանդրայի փարոսը, փարոսը վերջնականապես ավերվել է միայն 1375 թվականին։

1425 —վախճանվել է Բյուզանդիայի կայսր Մանուիլ 2-րդ Պալեոլոգը։

1620 —ծնվել է ֆրանսիացի հոգևորական և աստղագետ Ժան Պիկարը, որը առաջինն է, որը հաշվարկներով ստացել է երկրագնդի չափերը։

1718 —կնքվել է Պոժարևյան խաղաղության պայմանագիրը, որով վերջ է դրվել ավստրո-թուրքական և թուրք-վենետիկյան պատերազմներին։

1773 —Հռոմի պապ Կլիմենտ 14-րդը հրատարակել է բուլլա, ըստ որի արգելվել է Ճիզվիտների օրդենը։

1774 —Ռուսաստանը և Թուրքիան կնքել են Կյուչուկ-Կայնարջիական հաշտության պայմանագիրը, որով ավարտվել է 1768-1774 թվականների ռուս-թուրքական պատերազմը։

1798 —Նապոլեոնի եգիպտոսյան արշավանքի ժամանակ տեղի է ունեցել Ճակատամարտը բուրգերի մոտ։

1847– Բոլիվիան հռչակել է իր անկախությունը:

1899 –ծնվել է  ամերիկյան գրող և լրագրող Էռնեստ Հեմինգուեյը։

1904 —ավարտվել է Մեծ Սիբիրյան երկաթուղու շինարարությունը, որը տևել է 13 տարի։

1917 —Ռուսաստանում Կերենսկին դարձել է Ժամանակավոր կառավարության ղեկավար։

1940-հիտլերյան Գերմանիայի հրամանատարությունը սկսել է ԽՍՀՄ-ի վրա հարձակման «Բարբարոսա» պլանի մշակումը։

1941 —Երկրորդ համաշխարհային պատերազմի ժամանակ գերմանական ռազմաօդային ուժերը՝ լյուֆտվաֆֆեն, առաջին անգամ գրոհել է Մոսկվայի վրա։ 

1969– ամերիկացի տիեզերագնաց Նիլ Արմստրոնգը պատմության մեջ առաջին անգամ ոտք է դրել լուսնի վրա «Ապոլոն 11» Լուսնի վրա վայրեջք կատարելու ծրագրի ընթացքում։

1970 - Եգիպտոսում ավարտվում է Ասուանի ամբարտակի շինարարությունը։

1983 - Անտարկտիդայի խորհրդային «Վոստոկ» կայանում գրանցվել է աշխարհում ամենացածր ջերմաստիճանը՝ -89.2 °C;

1999 —Ինգուշեթիայում թույլատրվել է տղամարդկանց ուենալ չորս կին։

 2006 —վախճանվել է Կամբոջայի «Կարմիր Կխմերներ» խմբավորման բանակի վերջին հրամանատար Տա Մոկը։

2007 —անգլերեն լեզվով լույս է տեսել Հարրի Պոտերի մասին պատմող յոթերորդ գիրքը՝ «Հարրի Պոտերը և Մահվան նվերները»։

2010 – վախճանվել է չիլիացի քաղաքական գործիչ Լուիս Կորվալանը։

2011 —ավարտվել է «Ատլանտիս» շաթլի վերջին թռիչքը, պաշտոնապես փակվել է «Սփեյս շաթլ» տիեզերական ծրագիրը։

Կ.Խաչիկյան

 

ԱՄՆ-ում դադարեցնում են Դոնալդ Թրամփի դեմ դատական գործերի ընթացքը «Լոկոմոտիվը» հաղթանակ տոնեց․ Սևիկյանը և Թիկնիզյանը մասնակցեցին հանդիպմանը Հայաստանում նախատեսվում է արգելել ֆիզիկական անձանց կողմից սնդիկի ներմուծումը և արտահանումը Լարսում սպասող հայկական բեռնատարների թիվն ավելացել է 150-ով․ «Սպուտնիկ Արմենիա» Հայտնի չէ, թե երբ է կայանալու Սնուփ Դոգի հետաձգված համերգը. Սնուփ Դոգը նշել է Երևանում նախատեսվող համերգի կարևորությունը Գեղարքունիքում պայմանագրային զինծառայողներ են վթարի ենթարկվելՌուսաստանը ձեռք է բերել մինչև 120 կմ հեռահարությամբ նոր ռումբեր Պրեմիերա. Սիլվա Հակոբյան և Վարդան Գալստյան-«Թել-թել» Մոսկվան պատրաստ է լսել Թրամփի առաջարկները՝ Ուկրաինայում իրավիճակի կարգավորման վերաբերյալ. ՌԴ ԱԳՆ Սևանա լիճ է բաց թողնվել 300 հազար մանրաձուկ Ռուս մարմնամարզուհին հանդես կգա Հայաստանի դրոշի ներքո Սուր շնչառական վարակների քանի դեպք է արձանագրվել. ինչ պատկեր է նախորդ տարվա համեմատ Ձյուն կտեղաՌուսաստանի օդային տարածքում այս գիշեր 50 անօդաչու թռչող սարք է խոցվել. ՌԴ ՊՆ Այսօրվանից ձերբակալվածներին կտեղափոխեն հատուկ մեքենաներով Ալիևը հպարտանում է, որ uտիպել է Փաշինյանին իր հայտնի` «Արցախը Հայաստան է և վե´րջ» կարգախոսը փոխարինել «Ղարաբաղն Ադրբեջան է» ձևակերպումով. Աբրահամյան Կիրանցի գյուղատնտեսական հողերի հասանելիության հարցը մնում է չլուծված Լարսում սպասող հայկական բեռնատարների թիվն հասել է 600-ի Եղեգնաձոր-Նորավանք ճանապարհին մեքենա է կողաշրջվել 2 զոհ, 4 վիրավոր․ Արտաշատում կատարված հանցագործությունը բացահայտվել է Ազգային ժողովում թեժ է լինելու. իշխանությունը պատրաստվում է արտահերթի Չորս տարի առաջ այս օրն ավարտվեց 44-օրյա պատերազմը Լատվիայի հավաքականի հայտացուցակը՝ Հայաստանի և Հս․Մակեդոնիայի ընտրանիների հետ հանդիպումների համար Կփակվի՞ Սլավոնական համալսարանը2019-ի հրդեհից հետո Փարիզի Աստվածամոր տաճարի զանգերն 1-ին անգամ ղողանջել են երեկ «Ո՞վ էր, ինչի՞ սպանեցին, ոչ մեկս չգիտենք․ 5 րոպեա տևել»․ մանրամասներ՝ 17-ամյա տղայից Ջրառատ գյուղում հրդեհից մարդ է այրվել ու մաhացել․ նոր մանրամասներՄԻՊ-ի ներկայացուցիչներն անվտանգության ոլորտի կառավարման թեմայով քննարկման են մասնակցել Նոյեմբերի 11-ին Երևանի և մարզերի որոշ հասցեներում լույս չի լինի ԱԱ․ Հայ շախմատիստների արդյունքները վերջին տուրից առաջ Մեկնարկել է ուսուցիչների կամավոր ատեստավորումը Չինաստանը թիկունք է ցույց տվել. Ռուսաստանում փակվել է ռուսների կողմից սիրված հեռուստատեսային ապրանքանիշեր արտադրող հսկայական գործարանըԵԱՏՄ երկրներում ամենաթանկ բենզինը Հայաստանում էՊետդումայում խոսել են Դոմոդեդովոյում բռնված  ուկրաինական զինված ուժերի հայաստանցի  վարձկանի մասինԹրամփի վարչակազմում Հայաստանի հետ աշխատող պաշտոնյա կլինիՈ՞վ է Նոր Խարբերդում ծեծկռտուքի հետևանքով մաhացած 17-ամյա տղան (լուսանկարներ)Ընդդիմությունը պատրաստվում է ֆորս-մաժորային սցենարների Պարտադրելով խաղաղություն. Ադրբեջանի Անվտանգության խորհրդի քարտուղարը զգուշացրել է ՀայաստանինՌԴ-ում միկրոավտոբուս է վթարվել․ 12 զոհ կաՀարցազրույց պատմաբանի հետ. Հայաստանում շարունակվում է «Նիկոլաշա-Նիդվորաշա» սերիալըԱմերիկյան ընտրությունների համաշխարհային ու տարածաշրջանային նշանակությունը․ «Փաստ»Կնքվել է Ղարաբաղյան երկրորդ պատերազմի դադարեցման մասին եռակողմ հայտարարությունը (09 նոյեմբեր)Հայաստանում երկրաշարժ գրանցվեցԻնչո՞ւ Հայաստանը պետք է ձգտի դառնալ BRICS-ի անդամ․ «Փաստ»17-ամյա Դավիթ Տ․-ն մահացավԱՄՆ-ի ներկայությունը Հայաստանում ավելի պրագմատիկ և իրավիճակային կդառնա՞. «Փաստ»Ռուսական ռուբլին աճում էՋերմաստիճանը կրկին բարձրանում է. լավ լուր՝ եղանակից «Բան չմնաց, իննսուն օր, ինչ ուզում է լինի, տուն եմ գալու». Մաքսիմ Հովհաննիսյանն անմահացել է նոյեմբերի 2-ին Ճարտարի բարձունքում. «Փաստ»Հզոր երկրաշարժ՝ Թուրքիայում (տեսանյութ)
Ամենադիտված