Սողոմոն Թեհլերյանը Բեռլինում սպանել է Հայոց ցեղասպանության գլխավոր կազմակերպիչ Թալեաթ փաշային. պատմության այս օրը (21 հուլիս)
ՊԱՏՄՈՒԹՅԱՆ ԱՅՍ ՕՐԸՈՐՈՇ ՏՈՆԵՐ-Բելգիա՝ Ազգային օր, Գուամ՝ Ազատության օր։
ՀԱՅԱՍՏԱՆՈՒՄ
735– վախճանվել է միջնադարյան քերականագետ, թարգմանիչ, բանաստեղծ և երաժիշտ, նշանավոր մշակութային և եկեղեցական գործիչ Ստեփանոս Սյունեցին։
1905– հայ դաշնակցականների կողմից Ստամբուլի Եըլտիզ մզկիթում սուլթան Աբդուլ Համիդ 2-րդի դեմ մահափորձ է կազմակերպվել:
– ծնվել է գիտնական Անդրանիկ Իոսիֆյանը։
1907 – ծնվել է բուսաբան Արտավազդ Ավագյանը։
1915– սկսվել է Մուսա լեռան հերոսամարտը:
1921– Նեմեսիս գործողության շրջանակներում Սողոմոն Թեհլերյանը Բեռլինում սպանել է Օսմանյան կայսրության մեծ վեզիր և ներքին գործերի երբեմնի նախարար, Հայոց ցեղասպանության գլխավոր կազմակերպիչ Թալեաթ փաշային:
1942 –ծնվել է ֆրանսահայ մաթեմատիկոս, պատմաբան Կլոդ Մութաֆյանը։
1947 –վախճանվել է ակադեմիկոս, բանասեր, լեզվաբան Ստեփան Մալխասյանցը։
1948 – վախճանվել է Վանում ծնված ամերիկահայ նկարիչ Արշիլ Գորկին։
1982– Ջաջուռում բացվել է նկարիչ Մինաս Ավետիսյանի տուն-թանգարանը:
1993-ադրբեջանական բանակի թալիշական ծագմամբ գնդապետ, Պաշտպանության նախարարի տեղակալ Ալկրամ Գումբատովը և 404-րդ բրիգադի սպաները հայտարարել են Ադրբեջանի յոթ շրջանների տարածքում Թալիշ-Մուղայական ինքնավար հանրապետության ստեղծումը։
1992– վախճանվել է ժողովրդական նկարիչ, պրոֆեսոր Հովհաննես Զարդարյանը։
1994-վախճանվել է հանրահայտ կինոռեժիսոր Սերգեյ Փարաջանովը («Մոռացված նախնիների ստվերները», «Նռան գույնը»):
1995 –վախճանվել է փիլիսոփա, մանկավարժ Մամիկոն Առուստամյանը։
1997 –վախճանվել է նկարիչ Էդմոնտ Յաղճյանը։
2006- շարունակվել է հայերի տարհանումը Լիբանանի Հալեպ քաղաքից, հատուկ չվերթով Երևանի «Զվարթնոց» օդանակավակայան են ժամանել 140 փախստական։
2010- աֆրիկական ժանտախտի նոր բռնկման հետևանքով Հայաստանում սատկել կամ հարկադիր սպանդի են ենթարկվել 1300 գլուխ խոզ:
2011-նախագահ Սերժ Սարգսյանի մասնակցությամբ Ամասիայում բացվել է կարի ֆաբրիկա:
2017-գրեթե երեք տարի ռուսաստանյան բանտում անցկացնելուց հետո հայ վարորդ Հրաչյա Հարությունյանը տեղափոխվել է Հայաստան, և պատժի մնացած մասը կրել հայրենիքում։
2018-երեք ամսվա ընթացքում կտրելով շուրջ 5000 կմ ճանապարհ, ֆրանսահայ լեռնագնաց Արա Խաչադուրյանը, խաղաղության կոչ անելու առաքելությամբ Ֆրանսիայից վազքով հասել է Հայաստան:
2020-վախճանվել է խորհրդահայ շանսոն երգերի հեղինակ և կատարող Բոկան (Բորիս Դավիդյան):
2021- Վաղարշակ Հարությունյանի փոխարեն պաշտպանության նախարար է նշանակվել Արշակ Կարապետյանը:
ԱՇԽԱՐՀՈՒՄ
մ.թ.ա. 365– ավանդության համաձայն Հերոստրատոսը այրել է աշխարհի յոթ հրաշալիքներից մեկը` Արտեմիսի տաճարը Եփեսոսում:
մ․թ․ա․356 — ծնվել է Մակեդոնիայի թագավոր, զորահրամանատար, համաշխարհային կայսրության ստեղծող Ալեքսանդր Մակեդոնացին։
365 —երկրաշարժը մասնակի ավերել է աշխարհի յոթ հրաշալիքներից մեկը՝ Ալեքսանդրայի փարոսը, փարոսը վերջնականապես ավերվել է միայն 1375 թվականին։
1425 —վախճանվել է Բյուզանդիայի կայսր Մանուիլ 2-րդ Պալեոլոգը։
1620 —ծնվել է ֆրանսիացի հոգևորական և աստղագետ Ժան Պիկարը, որը առաջինն է, որը հաշվարկներով ստացել է երկրագնդի չափերը։
1718 —կնքվել է Պոժարևյան խաղաղության պայմանագիրը, որով վերջ է դրվել ավստրո-թուրքական և թուրք-վենետիկյան պատերազմներին։
1773 —Հռոմի պապ Կլիմենտ 14-րդը հրատարակել է բուլլա, ըստ որի արգելվել է Ճիզվիտների օրդենը։
1774 —Ռուսաստանը և Թուրքիան կնքել են Կյուչուկ-Կայնարջիական հաշտության պայմանագիրը, որով ավարտվել է 1768-1774 թվականների ռուս-թուրքական պատերազմը։
1798 —Նապոլեոնի եգիպտոսյան արշավանքի ժամանակ տեղի է ունեցել Ճակատամարտը բուրգերի մոտ։
1847– Բոլիվիան հռչակել է իր անկախությունը:
1899 –ծնվել է ամերիկյան գրող և լրագրող Էռնեստ Հեմինգուեյը։
1904 —ավարտվել է Մեծ Սիբիրյան երկաթուղու շինարարությունը, որը տևել է 13 տարի։
1917 —Ռուսաստանում Կերենսկին դարձել է Ժամանակավոր կառավարության ղեկավար։
1940-հիտլերյան Գերմանիայի հրամանատարությունը սկսել է ԽՍՀՄ-ի վրա հարձակման «Բարբարոսա» պլանի մշակումը։
1941 —Երկրորդ համաշխարհային պատերազմի ժամանակ գերմանական ռազմաօդային ուժերը՝ լյուֆտվաֆֆեն, առաջին անգամ գրոհել է Մոսկվայի վրա։
1969– ամերիկացի տիեզերագնաց Նիլ Արմստրոնգը պատմության մեջ առաջին անգամ ոտք է դրել լուսնի վրա «Ապոլոն 11» Լուսնի վրա վայրեջք կատարելու ծրագրի ընթացքում։
1970 - Եգիպտոսում ավարտվում է Ասուանի ամբարտակի շինարարությունը։
1983 - Անտարկտիդայի խորհրդային «Վոստոկ» կայանում գրանցվել է աշխարհում ամենացածր ջերմաստիճանը՝ -89.2 °C;
1999 —Ինգուշեթիայում թույլատրվել է տղամարդկանց ուենալ չորս կին։
2006 —վախճանվել է Կամբոջայի «Կարմիր Կխմերներ» խմբավորման բանակի վերջին հրամանատար Տա Մոկը։
2007 —անգլերեն լեզվով լույս է տեսել Հարրի Պոտերի մասին պատմող յոթերորդ գիրքը՝ «Հարրի Պոտերը և Մահվան նվերները»։
2010 – վախճանվել է չիլիացի քաղաքական գործիչ Լուիս Կորվալանը։
2011 —ավարտվել է «Ատլանտիս» շաթլի վերջին թռիչքը, պաշտոնապես փակվել է «Սփեյս շաթլ» տիեզերական ծրագիրը։
Կ.Խաչիկյան