Ծանոթ ու միաժամանակ անհայտ … Four Roses բուրբոն
ՖՈՏՈԱյսօր «Four Roses»՝ «Չորս վարդեր» անվան ծագման միասնական տարբերակ չկա։ Ընդ որում այդ բուրբոն արտադրող ընկերության առաջացման պաշտոնական տարբերակը բավականին ռոմանտիկ է։ Ըստ լեգենդի 19-րդ դարի կեսերին Փոլ Ջոնսը սիրահարվել է մի աղջկա։ Որոշ ժամանակ անց նա ամուսնության առաջարկություն է արել նրան։
Ի ուրախություն նրա աղջիկը «այո» է ասել, բայց պայմանով, որ նշանադրության համար նրան վարդերից գոտի նվիրի։ Հենց այդ օրվա հիշատակին, երբ իր սիրելին համաձայնվեց դառնալ իր կինը, Փոլ Ջոնսն էլ անվանել է իր բուրբոնը «Four Roses» (բուբոնը նույն վիսկին է, սակայն թորված եգիպտացորենից)։ Իսկապես ռոմանտիկ պատմություն է, բայց այդ բուրբոնն իր անունը ստացել է Ռուֆուս Ռոուզից: Հենց նա է ստեղծել այդ խմիչքի բաղադրատոմսը և արտադրել այն փոքր ծավալներով։
Փոլ Ջոնսը, ով ևս ալկոհոլի արտադրության բիզնես ուներ, պարզապես Ռոուզից գնել է նրա բուրբոնի իրավունքները, որից հետո էլ սկսել է դրա արդյունաբերական արտադրությունը սկսած 1886 թվականից: Իսկ մինչ այդ՝ 1884 թվականին Փոլ Ջոնսը տեղափոխվում էր Լուիսվիլ, Կենտուկի, ձեռք բերել Rose թորման գործարանը, իսկ երկու տարի անց գրանցել «Four Roses» ապրանքանիշը և դրանից հետո սկսել պնդել, որ դա իր մտահղացումն է, և որ այդ բուրբոնը հայտնվել է 1860-ականներին: Չնայած այդ պնդմանն արտադրողը բուբոնի յուրաքանչյուր շշի վրա նշում է Since 1888, այսինքն սկսվել է արտադրվել այդ թվից: Թերևս դա ոչ թե ճշմարտության հանդեպ սիրուց է, այլ այն պատճառով, որ 1888 թիվը գեղեցիկ է:
Մինչև 1919 թվականը ընկերության պատմության մեջ առանձնահատուկ ոչինչ տեղի չի ունեցել։ Ավելացվել են արտադրության ծավալները և ընդլայնվել է վաճառքի ցանցը, սակայն ոչ ցնցում ոչ էլ ժողովրդականության ֆենոմենալ աճ չի եղել: Այնուամենայնիվ, 1919 թվականն է դարձել շրջադարձային տարի Միացյալ Նահանգների (և աշխարհի շատ երկրների) բոլոր ալկոհոլ արտադրողների համար: Ընդունված Չոր արգելքի օրենքը ծանր հարված էր բոլոր այն ալկոհոլ արտադրողների համար, որոնք ուղղված էին դեպի ԱՄՆ շուկա: Ոմանք ստիպված են եղել փակել արտադրությունը, և ոչ բոլորն են կարողացել վերականգնել իրենց բիզնեսը 1933 թվականին օրենքի չեղարկումից հետո:
Ինչ որ մեկը շարունակել է փոքր քանակությամբ ալկոհոլային խմիչքներ արտադրել՝ մաքսանենգության հաջողության հույսով։ Այնուամենայնիվ, եղել են բացառություններ: Որոշ ընկերություններ շարունակել են բարգավաճել չնայած ընդունված օրենքին: Այդ ընկերություններից մեկն էլ եղել է Փոլ Ջոնսի ընկերությունը։ 1922 թվականին նա ձեռք է բերել 6 թորման գործարաններից 1-ը, որոնք լիցենզավորված էին բուրբոն արտադրելու համար, ընդ որում զուտ բուժիչ նպատակներով բուրբոն արտադրելու։ Ալկոհոլի վաճառքն արգելված էր, բայց այդ դեղամիջոցը ԱՄՆ դեղատներում ամենավաճառվող ապրանքներից մեկն էր:
Նման կերպ է «Four Roses»-ը վերապրել արգելքը, իսկ 1943 թվականին այդ ապրանքանիշը դարձել է Seagram ընկերության սեփականությունը, որն էլ որոշել է լքել ԱՄՆ շուկան և առաջ մղել այդ բուրբոնը բացառապես Եվրոպայի և Ասիայի հեռանկարային շուկաներում: Ընկերության այդ քաղաքականությունը պահպանվել է մինչ օրս: Այսօր Ամերիկայում «Four Roses»-ի մասին գիտեն միայն այդ ըմպելիքի սիրահարները, մինչդեռ Եվրոպայում այն վաճառվող թիվ մեկ բուրբոնն է։
Կ. Խաչիկյան