Հայերեն
ՔԱՂԱՔԱԿԱՆՈՒԹՅՈՒՆ ՀԱՍԱՐԱԿՈՒԹՅՈՒՆ ՄՇԱԿՈՒՅԹ ՍՊՈՐՏ ՄԱՄՈՒԼԻ ՏԵՍՈՒԹՅՈՒՆ ՏՆՏԵՍՈՒԹՅՈՒՆ ՖՈՏՈ ՎԻԴԵՈ ՎԵՐԼՈՒԾՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐ ՊԱՏՄՈՒԹՅԱՆ ԱՅՍ ՕՐԸ ՄԻՋԱԶԳԱՅԻՆ ԱՄԵՆԱԸՆԹԵՐՑՎԱԾ ԻՐԱՎՈՒՆՔ


Երևանի օդի աղտոտման սարսափազդու կոնցենտրացիան. «Փաստ»

ՄԱՄՈՒԼԻ ՏԵՍՈՒԹՅՈՒՆ

«Փաստ» օրաթերթը գրում է.

Շրջակա միջավայրի աղտոտման և մարդու առողջության վրա դրա ունեցած ազդեցության թեմաները մեծ կարևորություն են ձեռք բերել։ Բայց Հայաստանում այս թեման հաճախ կա՛մ անտեսվում է, կա՛մ բարձրաձայնվում է շահարկումների մակարդակով, իսկ պաշտոնական մակարդակով ձեռնարկվող քայլերն ուղղակի թերի են։ Արդեն տևական ժամանակ է, ինչ ուսումնասիրությունները ցույց են տալիս, որ մայրաքաղաքում օդն աղտոտված է, իսկ փոշու թույլատրելի մակարդակը չափազանց բարձր է սահմանված նորմերից։ Աղտոտվածությունը մեծ վնաս է հասցնում Երևանի բնակչությանը, քանի որ հիվանդությունների ու առողջական խնդիրների առաջացման պատճառ է դառնում։

Ուշագրավ է, որ որոշ «բնապահպաններ» տարիներ շարունակ մեծ աղմուկ են բարձրացրել, որ օդի աղտոտվածությունը բարձր է հանքերի մոտակայքում, օրինակ՝ ԶՊՄԿ-ի կամ Թեղուտի հանքավայրերի շրջանում, բայց հետազոտությունները ցույց են տվել, որ այլ բնակավայրերում, այդ թվում՝ Երևանում օդն անհամեմատ ավելի աղտոտված է, քան, ասենք, Լոռու կամ Սյունիքի մարզերում։ Ավելին՝ մասնագետներն ահազանգում են, որ մայրաքաղաքում օդն այնքան աղտոտված է, որ ծառերին ու քարերին նույնիսկ քարաքոս չկա։ Մյուս կողմից՝ օդի աղտոտվածության հարցն ավելի է բարդանում հատկապես Երևանում լայնածավալ շինարարության իրականացման պայմաններում։ Ու շինարարությունը շրջակա միջավայրի աղտոտման տեսանկյունից կատարվում է շատ փնթի կերպով։

Փոշու ամպեր են գոյանում ու տարածվում քաղաքով մեկ։ Դե, հսկողություն չկա, շինարարական ընկերություններն էլ ինչպես իրենց հարմար է, այնպես էլ աշխատանքներն իրականացնում են։ Անգամ երբ քաղաքի փողոցների ասֆալտն են քերում, որ հետո նորից լցնեն, մեծ փոշու քուլաներ են բարձրանում, իսկ երբ ավտոմեքենաներն էլ անցնում են ճանապարհով, շրջակա տարածքներն ուղղակի կորչում են փոշու մեջ։ Մեծաքանակ տրանսպորտի գերկենտրոնացումը մայրաքաղաքում նույնպես էապես նպաստում է օդի աղտոտվածությանը, քանի որ մեծ քանակությամբ վնասակար գազեր են արտանետվում, որը շնչում են բնակիչները։ Իսկ այս խնդիրը լուծելու համար քայլեր են պետք քաղաքն ապակենտրոնացնելու ուղղությամբ, երբ տրանսպորտի հոսքը տարբեր ուղղություններով կբաշխվի, կկառուցվեն այլընտրանքային ճանապարհներ, իսկ քաղաքը կբեռնաթափվի։ Օդի աղտոտումը նվազեցնելու տեսանկյունից կարևոր է նաև էլեկտրամոբիլների ձեռքբերումը և օգտագործումը խրախուսելը։

Որոշակի արտոնություններ, իհարկե, տրամադրվել են, սակայն էլեկտրամոբիլների թվի ավելացման համար պետք է համապատասխան ենթակառուցվածքներ ստեղծվեն։ Օրինակ՝ էլեկտրական մեքենաների լիցքավորման կետերը շատ քիչ են մայրաքաղաքում ու հանրապետությունում ընդհանրապես։ Ճիշտ է, օրինակ՝ Team Energy-ն բավական մեծ ցանց է ստեղծել հանրապետությունում, ինչը մեծ խթան է էլեկտրամոբիլների քանակն ավելացնելու ուղղությամբ, սակայն միայն մեկ կազմակերպության ուսերին այս ամենը թողնելը լավագույն ճանապարհը չէ: Հանրային տրանսպորտի հատվածում ևս նախընտրելի է ներդնել էլեկտրական մեքենաներ, ավելացնել տրոլեյբուսների քանակը։ Օգտակար կլինի նաև մետրոյի թողունակության ավելացումը և նոր կայարանների ստեղծումը։

Քաղաքի կանաչապատումը ևս իր նպաստը կարող է բերել օդի աղտոտվածության նվազեցման ու թթվածնի մակարդակի ավելացման հարցում։ Բայց քաղաքի ծառային զանգվածն անընդհատ փոքրանում է։ Մայրաքաղաքում և շրջակա տարածքում կուտակվող աղբը ևս օդի աղտոտմանը նպաստող գործոն է։ Բնակարանների կամ օֆիսային շենքերի մոտ աղբն առանց տեսակավորվելու կուտակվում է, երկար ժամանակ հոտն ընկնում է տարածքով մեկ մինչև կտեղափոխվի։ Բացի այդ, խոշոր աղբավայրերն արդեն լցվել են։ Ու եթե դրանցից մեկում հրդեհ է բռնկվում, ապա ծուխը, աղտոտող գազերն ու գարշելի հոտը տարածվում են քաղաքով մեկ։ Նախ՝ անհրաժեշտ է աշխատանքներ տանել քաղաքացիների շրջանում, որ չաղտոտեն քաղաքը, մյուս կողմից էլ՝ աղբահանությունը շատ արդյունավետ իրականացվի, ու աղբն էլ տեսակավորվի, ինչպես կատարվում է բազմաթիվ քաղաքակիրթ երկրներում։

Վերջապես, Հայաստանում միշտ ակտուալ է եղել աղբի վերամշակման հարցը։ Որպես կանոն՝ քաղաքային գրեթե բոլոր իշխանությունները տարբեր տարիների հանդիպումներ են կազմակերպել աղբահանության ոլորտում փորձ ունեցող արտասահմանյան մասնագետների կամ ներդրողների հետ, խոսվել է աղբավերամշակման գործարան ունենալու անհրաժեշտության մասին, ու ամեն անգամ թեման այդպես էլ մնացել է խոսակցության մակարդակի։ Ի հավելումն՝ եթե կարողանանք օդի մաքրության հարցը լուծել, ապա նաև զբոսաշրջային լուրջ հոսք կունենանք։ Մայրաքաղաք այցելող զբոսաշրջիկները նկատի են ունենում նաև աղտոտման հանգամանքը։

Մանրամասները՝ «Փաստ» օրաթերթի այսօրվա համարում

ԱՄՆ-ում դադարեցնում են Դոնալդ Թրամփի դեմ դատական գործերի ընթացքը «Լոկոմոտիվը» հաղթանակ տոնեց․ Սևիկյանը և Թիկնիզյանը մասնակցեցին հանդիպմանը Հայաստանում նախատեսվում է արգելել ֆիզիկական անձանց կողմից սնդիկի ներմուծումը և արտահանումը Լարսում սպասող հայկական բեռնատարների թիվն ավելացել է 150-ով․ «Սպուտնիկ Արմենիա» Հայտնի չէ, թե երբ է կայանալու Սնուփ Դոգի հետաձգված համերգը. Սնուփ Դոգը նշել է Երևանում նախատեսվող համերգի կարևորությունը Գեղարքունիքում պայմանագրային զինծառայողներ են վթարի ենթարկվելՌուսաստանը ձեռք է բերել մինչև 120 կմ հեռահարությամբ նոր ռումբեր Պրեմիերա. Սիլվա Հակոբյան և Վարդան Գալստյան-«Թել-թել» Մոսկվան պատրաստ է լսել Թրամփի առաջարկները՝ Ուկրաինայում իրավիճակի կարգավորման վերաբերյալ. ՌԴ ԱԳՆ Սևանա լիճ է բաց թողնվել 300 հազար մանրաձուկ Ռուս մարմնամարզուհին հանդես կգա Հայաստանի դրոշի ներքո Սուր շնչառական վարակների քանի դեպք է արձանագրվել. ինչ պատկեր է նախորդ տարվա համեմատ Ձյուն կտեղաՌուսաստանի օդային տարածքում այս գիշեր 50 անօդաչու թռչող սարք է խոցվել. ՌԴ ՊՆ Այսօրվանից ձերբակալվածներին կտեղափոխեն հատուկ մեքենաներով Ալիևը հպարտանում է, որ uտիպել է Փաշինյանին իր հայտնի` «Արցախը Հայաստան է և վե´րջ» կարգախոսը փոխարինել «Ղարաբաղն Ադրբեջան է» ձևակերպումով. Աբրահամյան Կիրանցի գյուղատնտեսական հողերի հասանելիության հարցը մնում է չլուծված Լարսում սպասող հայկական բեռնատարների թիվն հասել է 600-ի Եղեգնաձոր-Նորավանք ճանապարհին մեքենա է կողաշրջվել 2 զոհ, 4 վիրավոր․ Արտաշատում կատարված հանցագործությունը բացահայտվել է Ազգային ժողովում թեժ է լինելու. իշխանությունը պատրաստվում է արտահերթի Չորս տարի առաջ այս օրն ավարտվեց 44-օրյա պատերազմը Լատվիայի հավաքականի հայտացուցակը՝ Հայաստանի և Հս․Մակեդոնիայի ընտրանիների հետ հանդիպումների համար Կփակվի՞ Սլավոնական համալսարանը2019-ի հրդեհից հետո Փարիզի Աստվածամոր տաճարի զանգերն 1-ին անգամ ղողանջել են երեկ «Ո՞վ էր, ինչի՞ սպանեցին, ոչ մեկս չգիտենք․ 5 րոպեա տևել»․ մանրամասներ՝ 17-ամյա տղայից Ջրառատ գյուղում հրդեհից մարդ է այրվել ու մաhացել․ նոր մանրամասներՄԻՊ-ի ներկայացուցիչներն անվտանգության ոլորտի կառավարման թեմայով քննարկման են մասնակցել Նոյեմբերի 11-ին Երևանի և մարզերի որոշ հասցեներում լույս չի լինի ԱԱ․ Հայ շախմատիստների արդյունքները վերջին տուրից առաջ Մեկնարկել է ուսուցիչների կամավոր ատեստավորումը Չինաստանը թիկունք է ցույց տվել. Ռուսաստանում փակվել է ռուսների կողմից սիրված հեռուստատեսային ապրանքանիշեր արտադրող հսկայական գործարանըԵԱՏՄ երկրներում ամենաթանկ բենզինը Հայաստանում էՊետդումայում խոսել են Դոմոդեդովոյում բռնված  ուկրաինական զինված ուժերի հայաստանցի  վարձկանի մասինԹրամփի վարչակազմում Հայաստանի հետ աշխատող պաշտոնյա կլինիՈ՞վ է Նոր Խարբերդում ծեծկռտուքի հետևանքով մաhացած 17-ամյա տղան (լուսանկարներ)Ընդդիմությունը պատրաստվում է ֆորս-մաժորային սցենարների Պարտադրելով խաղաղություն. Ադրբեջանի Անվտանգության խորհրդի քարտուղարը զգուշացրել է ՀայաստանինՌԴ-ում միկրոավտոբուս է վթարվել․ 12 զոհ կաՀարցազրույց պատմաբանի հետ. Հայաստանում շարունակվում է «Նիկոլաշա-Նիդվորաշա» սերիալըԱմերիկյան ընտրությունների համաշխարհային ու տարածաշրջանային նշանակությունը․ «Փաստ»Կնքվել է Ղարաբաղյան երկրորդ պատերազմի դադարեցման մասին եռակողմ հայտարարությունը (09 նոյեմբեր)Հայաստանում երկրաշարժ գրանցվեցԻնչո՞ւ Հայաստանը պետք է ձգտի դառնալ BRICS-ի անդամ․ «Փաստ»17-ամյա Դավիթ Տ․-ն մահացավԱՄՆ-ի ներկայությունը Հայաստանում ավելի պրագմատիկ և իրավիճակային կդառնա՞. «Փաստ»Ռուսական ռուբլին աճում էՋերմաստիճանը կրկին բարձրանում է. լավ լուր՝ եղանակից «Բան չմնաց, իննսուն օր, ինչ ուզում է լինի, տուն եմ գալու». Մաքսիմ Հովհաննիսյանն անմահացել է նոյեմբերի 2-ին Ճարտարի բարձունքում. «Փաստ»Հզոր երկրաշարժ՝ Թուրքիայում (տեսանյութ)
Ամենադիտված