«Ուրվականը երկնքում», կամ F-35 Z13
ՄԻՋԱԶԳԱՅԻՆՌազմական ավիացիոն տեխնոլոգիաների առաջընթացը վերջին տարիներին հասել է աննախադեպ բարձունքների ներկայացնելով այնպիսի նորարարական ինքնաթիռներ, որոնք մեծապես բարձրացնում են օդային մարտական հնարավորությունները: Այդ ոլորտում ամենահետաքրքիր մրցակիցներից է F-35 Z13-ը, որը հայտնի F-35 Lightning II ընտանիքի տարբերակներից է, գրում է agogs.sk-ն:
F-35 Z13-ը մշակել է Lockheed Martin ընկերությունը՝ օդատիեզերական և պաշտպանական արդյունաբերության առաջատարներից մեկը: Հիմնվելով իր նախորդների՝ F-35A-ի, F-35B-ի և F-35C-ի հիմնական նախագծերի վրա, ինքնաթիռը մշակվել է հատուկ աշխատանքային միջավայրի եզակի պահանջներին համապատասխանելու համար միաժամանակ պահպանելով մեծ ուշադրություն «անտեսանելի լինելու հնարավորությունների վրա: Դրա կառուցվածքը ներառում է առաջադեմ նյութեր և ծածկույթներ, որոնք զգալիորեն նվազեցնում են ռադարների տեսանելիությունն այն գործնականում անտեսանելի դարձնելով թշնամու ռադարային համակարգերի համար:
Հագեցված լինելով «առաջադեմ սենսորների» փաթեթով, F-35 Z13-ն օդաչուներին առաջարկում է անզուգական իրավիճակային իրազեկում: Այդ սենսորները հնարավորություն են տալիս իրական ժամանակում հավաքել և փոխանակել տվյալները ստեղծելով մարտադաշտի ամբողջական պատկերը: Այդ ինտեգրված սենսորային փաթեթը ներառում է առաջադեմ ռադարներ, էլեկտրաօպտիկական թիրախավորման համակարգեր և էլեկտրոնային պատերազմի հնարավորություններ, որոնք հնարավորություն են տալիս F-35-ին արդյունավետորեն հայտնաբերել և հակազդել սպառնալիքներին: Տեղեկատվությունն արագ մշակելու և տարածելու ունակությամբ F-35-ը ուժեղացնում է համատեղ մարտական գործողությունների համակարգումն օգնող ինքնաթիռների և ցամաքային զորքերի հետ:
F-35 Z13-ի մեկ այլ հիմնական առանձնահատկությունը նրա «բազմաֆունկցիոնալ բազմակողմանիությունն է»: Ինքնաթիռը նախատեսված է առաքելությունների լայն շրջանակ իրականացնելու համար՝ սկսած օդային գերազանցությունից մինչև ցամաքային հարված և մոնիտորինգային, հետախուզական գործողություններ: F-35-ը կարող է ծառայել տարբեր դերերում թույլ տալով նրան անխափան կերպով անցնել տարբեր տեսակի մարտական սցենարների՝ առանց նշանակալի վերազինման կամ լրացուցիչ աջակցության անհրաժեշտության:
F-35 Z13-ը ներառում է նաև «առաջադեմ անտեսանելիության տեխնոլոգիաներ», որոնք թույլ են տալիս աննկատ թափանցել թշնամու օդային տարածք: Այդ կարողությունը չափազանց կարևոր է ժամանակակից պատերազմում, որտեղ հակառակորդներն ավելի ու ավելի են ապավինում առաջադեմ ռադարային և հրթիռային համակարգերին: Պահպանելով ցածր տեսանելիությունը F-35-ը կարող է անսպասելի հարձակումներ իրականացնել, հետախուզություն իրականացնել և ճշգրիտ հարվածներ հասցնել նկատելի լինելու նվազագույն ռիսկով:
Ինչ վերաբերվում է հաղորդակցությանը, ապա F-35 Z13-ն օգտագործում է առաջադեմ կապի համակարգեր, որոնք հեշտացնում են անվտանգ փոխգործակցությունն այլ ինքնաթիռների և վերգետնյա ստորաբաժանումների հետ: Այդ փոխկապակցվածությունը բարելավում է համագործակցային գործողությունները, քանի որ տվյալները կարող են ակնթարթորեն հոսել հարթակների միջև բարելավելով որոշումների կայացումը և գործառնական արդյունավետությունը:
Եզրափակելով, F-35 Z13-ը ներկայացնում է ռազմական ավիացիայի զգալի էվոլյուցիան իր մեջ ներառելով անտեսանելիությունը, հարմարվողականությանը և առաջադեմ տեխնոլոգիաների սկզբունքները: F-35 Z13-ը հանդիսանում է օդային մարտերի ապագայի վկայություն ապացուցելով, որ նա երկնքի պաշտպանն է, կամ, ինչպես սիրով կոչում են նրան էնտուզիաստները՝ «Ուրվական է երկնքում»: Իր անզուգական հնարավորություններով այդ ինքնաթիռը, անշուշտ, երկար տարիներ առանցքային դեր կխաղա օդային գերազանցության պահպանման գործում:
Նյութը հրապարակման պատրաստեց Կամո Խաչիկյանը