Հարցազրույց. 2018 թվականի «հեղափոխությունը» ֆարս անվանող մարդը կարող է Գյումրիի քաղաքապետ դառնալ

Կոմունիստական խմբակցությունից Գյումրիի քաղաքապետ կարող է դառնալ Վարդան Ղուկասյանը: Eadaily.com–ի թղթակիցը զրուցել է տեղի ընդդիմադիր գործիչ Արթուր Համբարձումյանի հետ Գյումրի (նախկին Լենինական) քաղաքում վերջերս ավարտված տեղական ինքնակառավարման մարմինների ընտրությունների արդյունքների մասին։ Հիշեցնենք, որ մարտի 30-ի ընտրություններից հետո ընդդիմադիր ուժերը ցույց տվեցին բարձր արդյունքներ և համախմբվեցին Հայաստանի այդ մեծությամբ երկրորդ քաղաքի քաղաքապետի պաշտոնում միասնական թեկնածու առաջադրելու համար։ Թեկնածուն, ամենայն հավանականությամբ, կլինի Վարդան Ղուկասյանը, ով առաջադրվել է Հայաստանի կոմունիստական կուսակցության ցուցակներով և ստացել ընդդիմադիր թեկնածուներից ամենաշատ ձայները։ Կենտրոնական ընտրական հանձնաժողովի տվյալներով Նիկոլ Փաշինյանի իշխող «Քաղաքացիական պայմանագիր» կուսակցության թեկնածուն հավաքել է ձայների 36,2 տոկոսը, ինչը բավարար չէ ավագանու մանդատների մեծամասնություն ստանալու համար։

-Արթուր Համլետովիչ, ասում են, որ Գյումրիի ընտրությունները պարտություն են վարչապետ Նիկոլ Փաշինյանի իշխող կուսակցության համար։ Համաձա՞յն եք այդ գնահատականի հետ։

-Նախ ուզում եմ ասել, որ Հայաստանում տեղական ինքնակառավարման ինստիտուտ գործնականում գոյություն չունի։ Այն գոյություն ունի միայն թղթի վրա: Օրինակ Գյումրի քաղաքի բյուջեն կազմում է 14 մլն դոլար, ինչը պակաս է անգամ Երևանի պետական համալսարանի և Երևանի բժշկական համալսարանի բյուջեներից։ Գյումրիի բյուջեն ավելի քիչ է, քան վրացի ֆուտբոլիստ Խվիչա Կվարացխելիայի տարեկան աշխատավարձը։ Այս իրավիճակը հատուկ ստեղծվել է կենտրոնական իշխանությունների կողմից երկրի քաղաքական համակարգի նկատմամբ առավելագույն վերահսկողություն ունենալու համար։

Ինչ վերաբերում է ընտրությունների արդյունքներին, իհարկե համաձայն եմ ձեր գնահատականի հետ։ Ընտրություններից առաջ իշխանության ներկայացուցիչները հայտարարում էին, որ իրենք ձգտում են ավագանու մանդատների մեծամասնությանը, և չնայած գործադրած ահռելի վարչական ռեսուրսներին, չնայած Հանրային հեռուստաընկերության կողմից օրենքների կոպիտ խախտումներին, նրանք չկարողացան հասնել իրենց նպատակին։ Փաստեր կան, որ Ախալքալաքի (Վրաստանի Հայաստանին սահմանակից շրջան, հիմնականում հայերով բնակեցված) բնակիչներ են գրանցել Գյումրիի ընտրություններին մասնակցելու համար։ Արդեն կան գյումրեցիների ցուցմունքներ, ովքեր հայտնաբերել են, որ իրենց հասցեներում անծանոթների անուն-ազգանուններ են գրված։ Բացի այդ, նախընտրական քարոզարշավի ընթացքում ակտիվորեն գաղտնալսվում էին ընդդիմադիր թեկնածուների խոսակցությունները, այնուհետև դրանք արտահոսում սոցիալական ցանցերում: Շիրակի մարզի գաղտնի ծառայության պետը «Քաղաքացիական պայմանագիր» կուսակցության թեկնածուի հորեղբոր որդին է՝ Կամո Ներսիսյանը։ Ահա այդպիսի կեղտոտ քարոզարշավ է իրականացվել։

Անձամբ ինձ համար ընտրությունների արդյունքները կարևոր են, քանի որ այն մարդը, ով հրապարակավ հայտարարեց, որ 2018 թվականի հեղափոխությունը ֆարս էր, որ դա նախկին իշխող ՀՀԿ-ի կողմից կազմակերպված կեղծիք էր, ամենայն հավանականությամբ կդառնա իմ հայրենի քաղաքի քաղաքապետը։

-Գյումրեցիներն ակտիվ քվեարկել են Հայաստանի կոմունիստական կուսակցությա՞ն օգտին, թե՞ Վարդան Ղուկասյանի բարձր արդյունքը պայմանավորված է անձնական գործոնով և հեղինակությամբ։

–Հայաստանի Կոմունիստական կուսակցությունը նաև մասնակցել էր 2021 թվականի Գյումրու ավագանու ընտրություններին, սակայն չէր կարողացել հաղթահարել նվազագույն չորս տոկոսի շեմը։ Հայաստանում, ցավոք, կուսակցական համակարգը չի աշխատում, և հատկապես ավագանու ընտրությունների արդյունքները հստակ ցույց են տալիս, թե որքան կարևոր են ցուցակների առաջին համարների անունները։

-Ինչպե՞ս կզարգանան Գյումրիի և Երևանի հարաբերություններն ընդդիմադիր քաղաքապետի օրոք։

-Նայեք, գործող իշխանությունները, սկսած 2018 թվականից, տանուլ են տվել կամ գոնե չեն կարողացել հաղթել ՏԻՄ և ավագանու տասնյակ ընտրություններում սկսած Սյունիքի քաղաքներից, և վերջացրած Ալավերդի քաղաքով։ Օրինակ, 2021 թվականի Գյումրու ընտրություններից անմիջապես հետո իշխանությունները ձերբակալեցին առաջին տեղը զբաղեցրած թիմի երկու ներկայացուցչի և այդ փաստի ճնշման տակ ստիպեցին նրանց ստորագրել քաղաքի համատեղ կառավարման մասին հուշագիր։ Գյումրու, այսպես կոչված, ընդդիմադիր քաղաքապետ Վարդգես Սամսոնյանը սկսեց քաղաքի դարպասների մոտ վարդերի փնջով ողջունել վարչապետի կնոջը։

Ինչպես տեսնում եք, նրանք կորցնում են գրեթե ամենուր, բայց պահպանում են տեղական ինքնակառավարման վերահսկողությունը։ Այդ նպատակով նրանք օգտագործում են հանցավոր, գանգստերական մեթոդներ։ Հենց դրանից ելնելով եմ մարտի 30-ից առաջ կարծիք հայտնել, որ Գյումրիի ընտրություններում իշխանությունները պարտվելու են, բայց շարունակելու են կառավարել քաղաքը։ Այդ միտումը փոխելու համար Վարդան Ղուկասյանի թիմը և առաջին հերթին հենց ինքը պետք է հսկայական ջանքեր գործադրեն։ Քաղաքապետ դառնալը հեշտ է, բայց քաղաքապետ մնալը շատ դժվար:

-Կարո՞ղ է արդյոք տապալվել Վարդան Ղուկասյանի քաղաքապետի ընտրությունը։ Որո՞նք են այլընտրանքային սցենարները:

-Ես ոչինչ չեմ բացառում։ Իշխանությունների ձեռքի տակ կան գործիքների լայն շրջանակ՝ թեկնածուի ձերբակալությունից մինչև ավագանիներին կաշառելը։

Նյութը հրապարակման պատրաստեց Կամո Խաչիկյանը

www.1or.am