10 ախտանշան, որոնք կօգնեն հայտնաբերել քաղցկեղը զարգացման վաղ փուլերում
ՖՈՏՈՔաղցկեղն ամենավտանգավոր հիվանդություններից մեկն է, որը տարեկան միլիոնավոր մարդկանց մահվան պատճառ է դառնում։ Սա այն հիվանդություններից է, որոնց վաղ ախտորոշումը որոշիչ նշանակություն ունի բուժման արդյունավետության հարցում, քանի որ զարգանալու հետ մեկտեղ այն կարող է տարածվել ու ախտահարել նաև այլ օրգանները, ինչը նվազեցնում է բարեհաջող բուժման հավանականությունը։
Այս հիվանդության ախտանշաններն իմանալը շատ կարևոր է, քանի որ դրանց միջոցով օրգանիզմը հուշում է խնդրի առկայության մասին՝ թույլ տալով ժամանակին հայտնաբերել այն ու անհապաղ միջոցներ ձեռնարկել, սակայն խնդիրն այն է, որ քաղցկեղի շատ տեսակներ կարող են երկար ժամանակ զարգանալ առանց որևէ ակնհայտ ախտանշանի, իսկ որոշ նախանշաններ էլ մարդիկ շատ հաճախ անտեսում են՝ կապելով դրանք այլ խնդիրների հետ։
Լուրջ բարդություններից խուսափելու համար մասնագետները հորդորում են շատ ուշադիր լինել, չանտեսել ինքնազգացողության փոփոխություններն ու անհապաղ դիմել մասնագետին ստորև ներկայացված ախտանշանների առկայության դեպքում։
Քաշի կորուստ
Քաշի կտրուկ կորուստն առանց որևէ պատճառի համարվում է քաղցկեղի մասին հուշող «դասական» ախտանշաններից մեկը։ Սովորաբար քաշի նվազումը պայմանավորված է լինում ենթաստամոքսային գեղձի քաղցկեղով, ստամոքսի պատերի քաղցկեղով, կերակրափողի քաղցկեղով ու թոքերի քաղցկեղով, սակայն այս ախտանշանը կարող է ի հայտ գալ նաև օնկոլոգիական այլ հիվանդությունների դեպքում։
Մարմնի ջերմաստիճանի բարձրացում
Մարմնի ջերմաստիճանի բարձրացումը սովորաբար հուշում է բորբոքումների մասին, ուստի լուրջ անհանգստության կարիք չկա, սակայն եթե այն պահպանվում է մի քանի շաբաթ շարունակ և ուղեկցվում է գիշերային առատ քրտնարտադրությամբ ու տենդով, ապա հարկավոր է բուժզննում անցնել, քանի որ այն կարող է պայմանավորված լինել քաղցկեղով։ Սովորաբար այս ախտանշանն ի հայտ է գալիս ուռուցքի մետաստազավորման դեպքում, սակայն երբեմն այն կարող է նկատվել անգամ քաղցկեղի զարգացման վաղ փուլերում։
Հոգնածության զգացում
Մշտական հոգնածությունը հաճախ է վերագրվում սթրեսին, սակայն երբեմն այն կարող է պայմանավորված լինել շատ ավելի վտանգավոր խնդրով։ Մասնագետների խոսքով՝ վաղ առավոտյան նկատվող գերհոգնածության զգացումն ու անտարբերությունը կարող են հուշել քաղցկեղի զարգացման մասին, ուստի նման ախտանշանը չի կարելի անտեսել։
Հյուսվածքներում հանգույցների առաջացում
Կրծքագեղձի քաղցկեղի մասին հուշող առավել տարածված ախտանշանը կրծքի հյուսվածքներում պինդ հանգույցների առաջացումն է։ Բացի այդ, նման պնդացումներ կարող են առաջանալ նաև ավշային հանգույցների, փափուկ հյուսվածքների ու ամորձիների ախտահարման դեպքում։ Վաղ փուլերում հիվանդությունն ախտորոշելը թույլ կտա բարձրացնել բարեհաջող բուժման հավանականությունը, ուստի հարկավոր է զգոն լինել ու չանտեսել արտասովոր հանգույցների ի հայտ գալը։
Մաշկի գույնի ու ձևի փոփոխություն
Մաշկի անբացատրելի կարմրածությունը, դեղնավուն երանգ կամ գույնի մգացումը ևս կարող են հուշել քաղցկեղի մասին։ Այս հիվանդությամբ կարող են պայմանավորված լինել նաև խալերի, գորտնուկների ու պեպենների ձևի կամ չափերի փոփոխությունները։ Բացի այդ, հարկավոր է ուշադրություն դարձնել նաև վերքերի ապաքինման գործընթացին, քանի որ դրանց դանդաղ ապաքինումը ևս լավ ախտանշան չէ։
Անբացատրելի ցավեր
Անբացատրելի կտրուկ ցավը սովորաբար ի հայտ է գալիս ոսկորների կամ ամորձիների քաղցկեղի վաղ փուլերում։ Մեջքի ցավերը կարող են հուշել կոլոռեկտալ քաղցկեղի, ենթաստամոքսային գեղձի քաղցկեղի կամ ամորձիների քաղցկեղի մասին։ Բացի այդ, չի կարելի անտեսել նաև գլխացավերը, որոնք նախազգուշացնում են գլխուղեղի ուռուցքների մասին։
Հազ ու խռպոռություն
Հազը, ձայնի կորուստն ու խռպոտությունը ոչ միշտ են պայմանավորված լինում մրսածությամբ։ Եթե այս ախտանշանները պահպանվում են ամիսներ շարունակ, ապա հարկավոր է համալիր բուժզննում անցնել, քանի որ նման խնդիրները կարող են հուշել թոքերի քաղցկեղի, կոկորդի ուռուցքների կամ վահանագեղձի քաղցկեղի մասին։
Մարսելախանգարում
Չարորակ նորագոյացության առկայության մասին կարող են հուշել նաև մարսողության խանգարմանը բնորոշ ախտանշանները, այդ թվում՝ ստամոքսում ծանրության զգացումը, գխտոցը, բերանում դառը համի առկայությունը, սրտխառնոցը, ստամոքսի այրոցն ու անգամ կլման խանգարումները։ Որպես կանոն դրանք հուշում են ստամոքսի, կերակրափողի կամ կոկորդի քաղցկեղի մասին։
Արյունահոսություններ
Գոյություն ունեն օնկոլոգիական հիվանդությունների տարբեր տեսակներ, որոնց դեպքում կարող են նկատվել տարատեսակ արյունահոսություններ։ Օրինակ՝ թոքերի քաղցկեղի դեպքում արյուն է նկատվում խորխի մեջ, մինչդեռ կղանքի մեջ արյան առկայությունը հուշում է հաստ աղիքի հատվածում առաջացած նեոպլազիայի մասին։ Անոմալ առատ դաշտանային արյունահոսությունը հուշում է արգանդի կամ հեշտոցի հետ կապված խնդիրների մասին, իսկ պտուկներից հոսող արյուն՝ կրծքագեղձի օնկոլոգիական հիվանդության։
Փորափքանք
Փորափքանքը սովորաբար ասոցացվում է աղեստամոքսային տրակտի խանգարումների հետ, սակայն մասնագետները նախազգուշացնում են, որ օրգանիզմի բոլոր համակարգերը կապված են միմյանց հետ, ուստի որոշ դեպքերում այս ախտանշանը կարող է հուշել նաև այլ օրգանների հիվանդությունների մասին։ Եթե փորափքանքի տհաճ ախտանշանները չեն մեղմվում երկար ժամանակ, ապա հարկավոր է դիմել գինեկոլոգին, քանի որ երբեմն այս կերպ է դրսևորվում ձվարանների քաղցկեղը։
Հարկ է հիշել, որ քաղցկեղը կարող է դրսևորվել նաև մի շարք այլ ախտանշաններով, որոնք ևս չի կարելի անտեսել։ Բացի այդ, նշված ախտանշանները ոչ միշտ են պայմանավորված լինում քաղցկեղով, ուստի խուճապի մատնվելու կարիք չկա, սակայն դրանց առկայությունն այնուամենայնիվ հուշում է անհապաղ մասնագետին դիմելու և բուժզննում անցնելու անհրաժեշտության մասին, քանի որ օրգանիզմում տեղի ունեցող ցանկացած ախտաբանական փոփոխություն միշտ իր պատճառն է ունենում։
Վերոնշյալ ախտանշաններից մեկի կամ մի քանիսի առկայության դեպքում հարկավոր է անպայման խորհրդակցել բժշկի հետ և բուժզննում անցնել խնդրի պատճառը պարզելու և անհրաժեշտության դեպքում բուժումն սկսելու համար։ Հարկ է հիշել, որ ոչ մի դեպքում չի կարելի զբաղվել ինքնաբուժությամբ, քանի որ դա կարող է շատ վտանգավոր լինել և էլ ավելի վատթարացնել հիվանդի վիճակը։ Բացի այդ, միայն փորձառու մասնագետը կկարողանա պարզել խնդրի պատճառն ու նշանակել անհրաժեշտ բուժումը, որը կլինի արդյունավետ ու չի առաջացնի կողմնակի բարդություններ: