Ինչ է թոքաբորբը և որոնք են այս հիվանդության հիմնական ախտանշաններն ու հարուցիչները
ՖՈՏՈԹոքաբորբը բավական տարածված բորբոքային հիվանդություն է, որն ախտահարում է թոքերն ու կարող է անգամ մահվան ելք ունենալ։ Այս հիվանդությունը կարող է բավական թեթև ընթացք ունենալ, սակայն կարող է նաև շատ ծանր լինել՝ ուղեկցվելով մի շարք տհաճ ախտանշաններով։ Ավելին՝ թոքաբորբը կարող է լինել ինչպես սուր, այնպես էլ քրոնիկ, ուստի լուրջ բարդություններից խուսափելու համար հարկավոր է հնարավորինս արագ դիմել մասնագետին և սկսել բուժումը։ Սա հատկապես կարևոր է տարեցների և մինչև հինգ տարեկան երեխաների հիվանդանալու դեպքում, քանի որ հենց այս տարիքային խմբերի հիվանդներն են առավել վտանգված։
Թոքաբորբը ժամանակին հայտնաբերելու համար հարկավոր է առաջին հերթին սովորել տարբերել հիվանդության ախտանշանները։ Այս վտանգավոր խնդրի դեպքում սովորաբար նկատվում է հազ, մարմնի ջերմաստիճանի բարձրացում, հոգնածության զգացում ու հյուծվածություն։ Թոքերի ալվեոլների ախտահարման ու բորբոքային գործընթացի զարգացման դեպքում հիվանդի շնչառությունը կարող է դժվարանալ, ինչի հետևանքով օրգանիզմի հյուսվածքները չեն ստանա բավարար քանակությամբ թթվածին։
Հիվանդության բարդացումից ու կողմնակի խնդիրների զարգացումից խուսափելու համար հարկավոր է հնարավորինս շուտ դիմել բժշկին ու սկսել բուժումը։ Հարկ է հիշել, որ թոքաբորբի դեպքում հարկավոր է խստորեն հետևել բժշկի ցուցումներին, քանի որ այս հիվանդությունը կարող է տարբեր բնույթի լինել, ինչն անմիջականորեն ազդում է բուժման մեթոդի ընտրության վրա։ Այս դեպքում, որպես կանոն, առաջին հերթին որոշվում է հիվանդության հարուցիչն ու տեսակը, որից հետո միայն նշանակվում համապատասխան բուժումը։
Թոքաբորբի զարգացման պատճառ կարող են դառնալ.
Բակտերիաները.
Թոքաբորբի հարուցիչ կարող են լինել մանրէները, որոնք ներթափանցում են թոքերի մեջ։ Կախված բակտերիայի տեսակից՝ բժիշկները տարբերակում են թոքաբորբի չորս տեսակ, որոնք են պնևմոկոկային թոքաբորբը, ստաֆիլակոկային թոքաբորբը, H. influenza թոքաբորբն ու գրամբացասական թոքաբորբը։
Վիրուսները.
Թոքերի ախտահարման պատճառ կարող են դառնալ նաև օրգանի հյուսվածքներում հայտնված վիրուսները։ Վիրուսային թոքաբորբ է նաև ներկա պահին տարածված կորոնավիրուսային թոքաբորբը, որը պայմանավորված է լինում COVID-19 կորոնավիրուսով։ Բացի այդ, բավական հաճախ թոքաբորբի պատճառ են դառնում նաև գրիպի А և В տեսակների վիրուսները, ինչպես նաև ռեսպիրատոր-սինցիտիալ վիրուսը (առավել հաճախ հանդիպում է երեխաների մոտ), ադենովիրուսները, ռինովիրուսներն ու մետապնևմովիրուսները։
Mycoplasma pneumoniae բակտերիան.
Սա բակտերիալ թոքաբորբի տեսակ է, որը պայմանավորված է լինում որոշակի տեսակի միկրոօրգանիզմով։ Այն հաճախ անվանում են նաև ատիպիկ թոքաբորբ։ Այս դեպքում հիվանդությունն ավելի մեղմ ընթացք է ունենում, քան բակտերիալ թոքաբորբի այլ տեսակների դեպքում։
Սնկերը.
Օդում գտնվող սնկերի սպորները թոքերում հայտնվելու դեպքում նույնպես կարող են դառնալ թոքաբորբի պատճառ։ Ի տարբերություն բակտերիալ կամ վիրուսային թոքաբորբերի, այս տեսակը բավական հազվադեպ է հանդիպում, սակայն դրա զարգացման հավանականությունը չի կարելի բացառել։ Մարդու քիթըմպանը կարող է բավական երկար ժամանակ աղտոտված լինել տարատեսակ միկրոօրգանիզմներով, որոնք որևէ կերպ չեն դրսևորվի մինչ որոշակի պահը, որից հետո կդառնան ավելի ագրեսիվ՝ ախտահարելով վերին շնչուղիները, բրոնխներն ու թոքերը։ Սա է պատճառը, որ հարկավոր է հիշել կանխարգելիչ միջոցների գործածության ու անձնական հիգիենային հետևելու կարևորության մասին։