«Այս համակարգով ընտանիքում բռնության արատավոր երևույթի կրկնությունը հնարավոր կլինի կանխել». Զարուհի Հովհաննիսյան
ՀԱՍԱՐԱԿՈՒԹՅՈՒՆԿառավարությունը խորհրդարանին է ներկայացրել նոր օրենսդրական փոփոխություն, որով առաջարկում է ընտանիքում բռնության կանխարգելման, բռնության ենթարկված անձանց պաշտպանելու նպատակով լրացում կատարել համապատասխան օրենքում՝ իրականացնելով էլեկտրոնային հսկողություն` «ռադիոալիքային, կենսաչափական, արբանյակային կամ այլ միջոցներով հսկողություն՝ անձի գտնվելու վայրի, տեղաշարժի և վարքագծի նկատմամբ»: Հսկողություն իրականացնող մարմինն էլ կլինի ներքին գործերի նախարարությունը։ Նախագծում նշվում է, որ ուսումնասիրել են միջազգային փորձը և պարզել, որ մի շարք երկրներում գործում է էլեկտրոնային (GPS տեղորոշման համակարգով) հսկողության միջոցների (բրասլետների, ձեռնաշղթաների) կիրառման պրակտիկա:
«Բռնություն գործադրած անձի նկատմամբ նման համակարգի կիրառումը հնարավորություն է տալիս օպերատիվորեն հսկել վերջինիս տեղաշարժը` կիրառված որոշման պատշաճ կատարումն ապահովելու և բռնության հետագա հնարավոր դեպքերից խուսափելու նպատակով»:
Իրավապաշտպան Զարուհի Հովհաննիսյանը ողջունում է այս նախագիծը և հույս հայտնում, որ ընտանիքում բռնության արատավոր երևույթի կրկնությունը հնարավոր կլինի կանխել:
«Կարծում եմ կարևոր նախագիծ է, քանի որ որևէ կերպ հնարավոր չէ վերահսկել բռնարարի տեղաշարժը: Իրավապշտպաններս այն համարում ենք ընտանիքում բռնության կանխարգելման լրջագույն մեխանիզմ: 2018թ-ից ոստիկանությունը կարող է կիրառել անհետաձգելի միջոցառման մասին որոշում, եթե առկա է բռնության ահազանգ: Այդ որոշման շրջանակներում անձը կարող է դուրս բերվել նույնիսկ սեփական բնակարանից և որոշակի ժամանակ թույլ չի տրվում մոտենալ բռնության ենթարկված անձին: Չկա մեխանիզմ, որ ոստիկանությունը կարողանա վերահսկել անձի մոտենալը, թերևս միայն այն է, որ բռնության ենթարկված անձը զանգահարում է և հայտնում, որ բռնարարը մոտեցել է իրեն: Այդ համակարգերը որոշակի առումով կկարողանան կանխատեսելի դարձնել բռնարարի գործողությունները»,-նշեց իրավապաշտպանը:
Դիտարկմանը, որ այդ դեպքում բռնարարի մյուս տեղաշարժերը ևս հասանելի են լինում ոստիկանությանը և որ այն կարո՞ղ է խնդիր առաջացնել անձի տեղաշարժի տեսանկյունից, Հովհաննիսյանը հակադարձեց, որ այստեղ օրենքը ելնում է անվտանգության նկատառումներից, իսկ տեղաշարժի իրավունքն ավելի ստորադաս է, քան այլ անձին վնաս պատճառելը: Անհետաձգելի միջամտությունը մասսայաբար կիրառվող որոշում չէ, եթե ոստիկանությունը գտնում է, որ դրա կարիքը կա, ապա կա նաև սպառնալիքը:
Ըստ մասնագետի՝ անընդունելի է կյանքի սպառնալիքի վտանգը ստորադասել տեղաշարժի իրավունքին: «Բոլոր այն երկրներում, որտեղ կիրառվում է ընտանեկան բռնության օրենսդրություն, ապա կան նաև կանխարգելող միջոցառումներ: Ավելին՝ որոշ երկրներում գոյություն ունի ընտանեկան բռնարարների ռեաբիլիտացիոն պրոցես, որտեղ նրանց պարտադրվում է մասնակցել այդ ծրագրերին, որպիսի հասարակության հետ շփման տեսակետից, գնահատական տրվի՝ արդյոք նա անվտանգ է նույնիսկ ընտանիք կազմելու և իր կյանքը շարունակելու տեսակետից»,- եզրափակեց մասնագետը:
Աննա Ավետիսյան