ՔԱՂԱՔԱԿԱՆՈՒԹՅՈՒՆ ՀԱՍԱՐԱԿՈՒԹՅՈՒՆ ՄՇԱԿՈՒՅԹ ՍՊՈՐՏ ՄԱՄՈՒԼԻ ՏԵՍՈՒԹՅՈՒՆ ՏՆՏԵՍՈՒԹՅՈՒՆ ՖՈՏՈ ՎԻԴԵՈ ՎԵՐԼՈՒԾՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐ ՊԱՏՄՈՒԹՅԱՆ ԱՅՍ ՕՐԸ ՄԻՋԱԶԳԱՅԻՆ ԱՄԵՆԱԸՆԹԵՐՑՎԱԾ ԻՐԱՎՈՒՆՔ


Թուրքական տարանցում

ՎԵՐԼՈՒԾՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐ

Svpressa.ru-ն գրում է, որ անհասկանալի բան է կատարվում Թուրքիայի տարածքով ապրանքների տարանցիկ մատակարարումների հետ կապված, տեղական իշխանությունները լռում են, բայց ԵՄ-ից և ԱՄՆ-ից բեռներն այլևս չեն անցնում։ Կարծես թե ամեն ինչում մեղավոր են եվրոպացիներն ու ամերիկացիները, բայց ամեն ինչ այդքան պարզ չէ։ Ըստ ամենայնի, օսմանցիները ինչպես մասնավոր, այնպես էլ պետական ​​մակարդակով պատրաստվում են ավելացնել իրենց շահույթը Ռուսաստան «պատժամիջոցային» ապրանքների մատակարարումից։ 


Խնդիրները սկսվել են մարտի սկզբին։ Թուրք մաքսավորները հանկարծ դադարեցրել են Ռուսաստան գնացող ապրանքների բացթողումը։ «Վերաարտահանման» սխեման պարզ է՝ ԵՄ-ում կամ ԱՄՆ-ում «պատժամիջոցային» ապրանքը գնում է տեղական ինչ որ ընկերություն, ներմուծում է իր երկիր, այնուհետև վերաարտահանում Ռուսաստան։ Այդպիսին է թուրքական տարանցումը։ Եվ դա ինչ ոչ մեկի համար գաղտնիք չէ։ Դրա վրա օսմանցիները լավ փող են աշխատել, եվրոպացիները ևս։ Ոչ մի «կանխակալ» բան չի եղել ու չի տեղափոխվել, ժողովրդի համար սովորական ապրանք, գումարած ինչ որ տեխնիկա, վերջինը բավականին քիչ է եղել։


Թուրքական երթուղին գրեթե մեկ տարի հանգիստ աշխատել է, ամեն ինչ հանգիստ է եղել, բԲայց ամերիկացիներն են միջամտել։


«Թուրքիայի գործողությունները, ամենայն հավանականությամբ, պայմանավորված են վերջերս ԱՄՆ արտահանման վերահսկման ցուցակի ընդլայնմամբ, որը ներառում է սպառողական էլեկտրոնիկա: Պատժամիջոցների հաջորդ փաթեթից հետո երրորդ երկրների միջոցով ապրանքների մատակարարումը, շրջանցելով սահմանափակումները, դարձավ քրեորեն պատժելի արարք ամերիկյան օրենսդրության աչքում, դարձավ քրեական հանցագործություն ամերիկյան իրավունքի աչքում, և բոլորը, ովքեր ներգրավված էին նման սխեմաների մեջ, դարձան մեղսակիցներ»,- բացատրել է Ռուսաստանի արտաքին հարաբերությունների խորհրդի ծրագրերի տնօրեն Իվան Տիմոֆեևը։


Իրականում, յանկիներն իրենց իրավունք են վերապահել որոշելու, թե ի՞նչն է հանցագործություն մեր մոլորակի վրա, իսկ ինչը ոչ: Ռուսաստանի իշխանությունները, նախ, ոչինչ չեն կարող անել դրա դեմ, և երկրորդ՝ դեռ չեն էլ ցանկանում։ Ի պատասխան այս կամայականության, և ոչ միայն սրան, միանգամայն տրամաբանական քայլ կլիներ Ռուսաստանից արտահանման սահմանափակումները, նույն գազի, նավթի, հացահատիկի, պարարտանյութերի, ուրանի ու մնացած ամեն ինչի։ Եվ դա նույնիսկ մեկ տարի առաջ: Բայց նման բան, ինչպես տեսնում ենք, տեղի չի ունենում, ինչը ստիպում է մտածել:


Թուրքերը լռում են, այդ թվում պաշտոնական մակարդակով, չեն արձագանքում ՌԴ ԱԳՆ-ի խնդրանքներին։ «Ռուսաստանի դեսպանատունը և Թուրքիայում Ռուսաստանի Դաշնության առևտրային ներկայացուցչությունը հետաքննում են մի շարք ռուսական ընկերությունների առևտրային գործառնությունների գրանցման հետ կապված խնդիրների պատճառները։ Ռուս դիվանագետները ներկայումս կապի մեջ են թուրքական իշխանությունների հետ։ Հուսով ենք, որ մոտ ապագայում իրավիճակը կկարգավորվի»,-ասված է Թուրքիայում ՌԴ դեսպանատան պաշտոնական հայտարարության մեջ։
  «Գոյություն ունի NCTS համակարգը, որը պատասխանատու է տարանցիկ բեռների վերահսկման համար։ Այդ համակարգը ԵՄ-ում ներդրվել է դեռ 2011 թվականին, իսկ հետո դրան միացել են Մեծ Բրիտանիան, Թուրքիան, Հյուսիսային Մակեդոնիան, եթե չեմ սխալվում նաև Սերբիան։ Այդ համակարգում պատժամիջոցների տասներորդ փաթեթի ներդրումից հետո եվրոպական իշխանությունները սահմանափակումներ են մտցրել Ռուսաստան մեկնող ապրանքների տարանցման հայտարարագրերի տրամադրման վրա։ Եվ, մասնավորապես, նաև ենթապատժամիջոցային ապրանքների համար։


Համակարգը թույլ չի տալիս տարանցման հայտարարագրեր տալ։ Ընդ որում, ինչ-որ մեկն ասում է, որ միայն պատժամիջոցային ապրանքների համար, մեկն էլ ասում է, որ ամեն ինչի համար։ Հիմնական չափանիշը այն է, որ եթե բեռը գնում է դեպի Ռուսաստան, ապա համակարգը հնարավորություն չի տալիս կազմակերպել տարանցումը։ Ես ինքս խոսել եմ իմ թուրք գործընկերների հետ, նրանք վստահեցրել են, որ դրանք թուրքական իշխանությունների գործողությունները չեն, պատժամիջոցների սահմանափակումներ չեն, այլ բացառապես այն պատճառով են, որ եվրոպական համակարգում ներդրվել են տարանցիկ մաքսազերծման արգելափակման լրացուցիչ չափանիշներ։ Եվ դա ազդել է թուրքական համակարգի վրա։ Նրանք խոստանում են ինչ-որ բան կարգավորել, որպեսզի համակարգը սկսի աշխատել»,- ասել է Optimal Logistics ընկերության գլխավոր տնօրեն Գեորգի Վլաստոպուլոն։


«Ինչ-որ բան հարմարեցնել» - ի՞նչ է դա: Տարբերակ կա, բայց դա ինչ-որ կերպ հաճելի չէ:
«Անկարայի որոշումը անակնկալ չէր: Հնարավոր է, որ Թուրքիայի իշխանությունների հաջորդ քայլը լինի սահմանափակման տակ գտնվող ոչ թուրքական ծագման ապրանքների Թուրքիայի տարածքով Ռուսաստան վերաարտահանման ամբողջական օրենսդրական արգելքը։ Ըստ երևույթին, դրանց հետագա առաքումները կիրականացվեն նախ Թուրքիայում մաքսազերծման միջոցով, այսինքն տեղական բյուջե վճարելով բոլոր մաքսատուրքերը, իսկ հետո, երբ բեռը վաճառվի Ռուսաստանի Դաշնությունում, կիրականացվի արտահանման ձևակերպում։ Ռուսաստանում ապրանքների և դրանց գների առաքման տարանցիկ ժամանակը զգալիորեն կաճի»,- ենթադրել է SOTA Logistic-ի կոմերցիոն տնօրեն Կիրիլ Լատինսկին։


  «Զուտ տեխնիկապես խնդիրը լուծվում է հետևյալ կերպ. ապրանքները մաքսազերծվում են Թուրքիայում, գրանցվում որպես թուրքական և ուղարկվում նշանակման երկիր։ Բայց դա դրանց գնին ավելացնում է ևս 35-50 տոկոս։ Ապրանքները կառաքվեն որպես թուրքական, բայց արդեն ավելի թանկ»,- բացատրել է VTN լոգիստիկ ընկերության գործադիր տնօրեն Պավել Գուլյակինը։


Այսինքն՝ ԵՄ-ի և ԱՄՆ-ի գործողությունները, անկասկած, կան, բայց իրենք՝ օսմանցիները նույնպես դեմ չեն պղտոր ջրում ձուկ որսալուն։ Ինչպես կարող եք կռահել, Թուրքիայի պետական ​​բյուջեն մեծապես կշահի վերաարտահանման նոր կանոններից, կշահեն նաև տեղական ձեռներեցները։ Ռուսաստանը, ինչպես միշտ, կտուժի, իսկ ԱԳՆ-ն նորից կլացի, թե «մեզ էլի խաբեցին»։


Պատժամիջոցներն օրեցօր ավելի են խստանում: Մեկ շաբաթ առաջ Վաշինգտոնը մեծ պարգև է խոստացել այն ազդարարներին, ովքեր կհայտնեն Ռուսաստանի հետ «կասկածելի» առևտրային գործարքների մասին։ Խոսքը վերաբերում է առաջին հերթին Թուրքիայի, Հայաստանի և Ուզբեկստանի տարածքներով մատակարարումներին։ Ազդարարողներ հաստատ կլինեն։


Արդեն արգելված է ոչ միայն արդյունաբերական սարքավորումների, որոնք կարելի է գրանցել որպես «երկակի նշանակության ապրանքներ», այլ նաև բավականին կենցաղային իրերի՝ սառնարաններ, լվացքի մեքենաներ, փոշեկուլներ, հագուստ, սնունդ, արտահանումը  ՌԴ: Այս տեմպերով ներմուծվող ապրանքների հոսքը երկիր կզրոյացվի։
Թեև մեկ տարում, երբ «կոլեկտիվ Արևմուտքը» թափ էր հավաքում, շատ բան կարելի էր անել։ Բերել սարքավորումների քանակներ, գնել տեխնոլոգիաներ, գտնել մասնագետներ և բացել նոր գործարաններ: Ինչպես գիտենք, ոչինչ չի արվել։ Չնայած փող եղել է։ Այսինքն եղել էր։ Հիմա ինչ-ինչ պատճառներով դրանք գոյություն չունեն. միջոցները ինչ որ տարօրինակ կերպով եթերացվել են տարածություն-ժամանակում, և այժմ մենք ունենք բյուջեի հսկայական դեֆիցիտ:


«Ինչպե՞ս վճարային հաշվեկշռում այդքան հսկայական հավելուրդով մենք կարողացանք ստանալ դաշնային բյուջեի 3,3 տրիլիոն ռուբլու դեֆիցիտ: Երկրորդ հերթին ինչո՞ւ է ասվում, որ մենք «արտերկրում պարտք վերցնելու կարիք չունենք»։ Նման հսկա ավելցուկով մենք ընդհանրապես պարտք վերցնելու կարիք չունենք, այդ թվում երկրի ներսում։ Այս երկու հարցերն էլ ՌԴ նախագահի հասցեին պատասխան չեն ստացել։ Պատասխանի իմ տարբերակը այն է, որ արտարժույթի ավելցուկի մեծ մասը յուրացվել է»,- բացատրել է պրոֆեսոր, տնտեսագիտության դոկտոր Վալենտին Կատասոնովը։
Թուրքական տարանցումը, ամենայն հավանականությամբ, օրերս նորից կգործի։ Բայց մենք՝ հասարակ քաղաքացիներս, ստիպված կլինենք էլ ավելի շատ վճարել ներկրվող ապրանքների համար։ Ժամանակը չէ՞ երկրում արմատական ​​փոփոխություններ իրականացնել։

Նյութը հրապարակման պատրաստեց Կամո Խաչիկյանը

www.1or.am

Historical Dates ՊԱՏՄՈՒԹՅԱՆ ԱՅՍ ՕՐԸ
Most Popular