ՊԱՏՄՈՒԹՅԱՆ ԱՅՍ ՕՐԸ (20 մարտ)
ՊԱՏՄՈՒԹՅԱՆ ԱՅՍ ՕՐԸՈՐՈՇ ՏՈՆԵՐ- Ֆրանկոֆոնիայի համաշխարհային օր, Երջանկության համաշխարհային օր, Ճնճղուկների համաշխարհային օր, Թունիս՝ Անկախության օր, Պարսիկներ, գիլանցիներ, քրդեր, զրադաշտականներ և Իրանի ազդեցության տակ գտնվող երկրներ՝ Նովրուզ։
ՀԱՅԱՍՏԱՆՈՒՄ
1784 –վախճանվել է բանաստեղծ և կոմպոզիտոր Պետրոս Ղափանցին։
1857- ծնվել է գուսան և երգահան, ժամանակակից գուսանական երգարվեստի սկզբնավորողներից մեկը հանդիսացող Շերամը։
1887- ծնվել է հայ հայտնի գիտնական-ակադեմիկոս, հասարակական գործիչ, արևելագետ, Էրմիտաժի տնօրեն Հովսեփ Օրբելին։
1918- ծնվել է 20-րդ դարի գեղանկարիչ, հայ արվեստի դասական Հրանտ Ստեփանյանը։
1921- զոհերից խուսափելու նպատակով 11-րդ Կարմիր բանակի ռազմական խորհրդի անդամ Օրջոնիկիձեն վերջնագիր է ներկայացրել Հայաստանի Հայրենիքի փրկության կոմիտեին։
- Թիֆլիսից Երևան է ժամանել բանաստեղծ Հովհաննես Թումանյանը։
- ծնվել է գրող, բանաստեղծ, թարգմանիչ Սաղաթել Հարությունյանը։
1956 - վախճանվել է նշանավոր հայդուկ, Անդրանիկի անձնական քարտուղար և զինակից Մախլուտոն (Սմբատ Բորոյան, Զորավար Սմբատ)։
1962 - ծնվել է բանաստեղծուհի, թարգմանչուհի Կարինե Աշուղյանը։
1972- Հայաստանի նախարարների խորհրդին առընթեր Հայկական հեռագրական գործակալությունը վերակազմավորվել է պետական ինֆորմացիոն գործակալության՝ Արմենպրեսի:
1988 —Լեռնային Ղարաբաղի շրջկոմը մարզը Հայաստանին միացնելու որոշում է ընդունել։
1992 - Կիևում տեղի է ունեցել ԱՊՀ երկրների նախագահների առաջին հանդիպումը։
2003-Կառավարության որոշմամբ, 40 միլիոն դոլար կազմող միջուկային վառելիքի պարտքը ռուսաստանյան մատակարարին մարելու նպատակով ռուսաստանյան «ՌԱՈ-Նորդիգս» ընկերությանն է հանձնվել 25 միլիոն դոլար գնահատված «Սևան-Հրազդան» հիդրոէլեկտրակայանների կասկադը:
2008- կառավարությունում քաղաքական չորս ուժեր՝ ՀՀԿ, ԲՀԿ, ՕԵԿ և ՀՅԴ ստորագրել են քաղաքական կոալիցիայի համաձայնագիր:
2015- Կարսում Թուրքիայի, Ադրբեջանի և Վրաստանի նախագահները ազդարարել են Հայաստանը շրջանցող ևս մեկ էներգետիկ ծրագրի` Տրանսանատոլիական գազատարի` TANAP-ի շինարարության մեկնարկի մասին:
2018-«Հիմնադիր խորհրդարան»-ի առաջնորդ Ժիրայր Սեֆիլյանը դատապարտվել է 10 տարի հինգ ամսվա ազատազրկման:
ԱՇԽԱՐՀՈՒՄ
մ․թ․ա․ 44 —Գայ Հուլիոս Կեսարի հանդիսավոր թաղման ժամանակ կոնսուլ Մարկ Անտոնիոսը հռոմի ժողովրդին հայտնել է Կեսարի կտակը, ըստ որի Կեսարը իր բարեկամ Գայ Օկտավիային որդեգրել է և հայտարարել իր ժառանգորդ։
մ․թ․ա․ 43 —ծնվել է հռոմեացի բանաստեղծ Պուբլի Օվիդի Նազոնը։
59 —վախճանվել է Հռոմի կայսր Կլավդիոսի կին և Ներոնի մայր Ագրիպինա Կրտսերը։
321 - Հռոմի կայսր Կոստանդիանոս Ա Մեծը հրամայում է տոնել կիրակի օրը։
1639 — ծնվել է Զապորոժեի բանակի հետման Իվան Մազեպան։
1684 - վախճանվել է անգլիացի ֆիզիկոս, մաթեմատիկոս, աստղագետ, փիլիսոփա Իսահակ Նյուտոնը։
1725 –ծնվել է օսմանյան սուլթան Աբդուլ Համիդ 1-ինը։
1792 —Ֆրանսիայի ազգային ժողովը ընդունել է մահապատիժների ժամանակ գիլյոտինա օգտագործելու որոշում։
1815-Նապոլեոն Բոնապարտը Էլբա կղզուց փախուստից հետո վերադարձել է Փարիզ և սկսվել է նրա գահակալության «հարյուր օրը»։
1828 - ծնվել է նորվեգիացի դրամատուրգ, հրապարակախոս Հենրիկ Իբսենը։
1854 —ԱՄՆ-ում հիմնադրվել է Հանրապետական կուսակցությունը։
1915 —ծնվել է ռուս վիրտուոզ- դաշնակահար Սվյատոսլավ Ռիխտերը։
1921- ԱՄՆ-ի Կանզաս Սիթիում առաջին անգամ պատվերով արտադրվել է մուլտֆիլմ։
1933 - ծնվել է ռուս երկրաբան և բանաստեղծ Ալեքսանդր Գորոդնիցկին։
1956- Թունիսը հռչակել է իր անկախությունը Ֆրանսիայից։
1990 - վախճանվել է ռուս աշխարհահռչակ ֆուտբոլային դարպասապահ Լև Յաշինը։
1991- երգիչ Էրիկ Կլեպտոնի 4-ամյա որդին` Կոնորը, զոհվել է Նյու Յորքում (ընկնելով շենքի 53-րդ հարկից), որդու հիշատակին Կլեպտոնը գրել է «Tears in Heaven» հայտնի երգը։
1993 - վախճանվել գերմանա-ամերիկյան ֆիզիկոս, Նոբելյան մրցանակակիր Պոլիկարպ Կաշը։
1995 —սինկրիստական ծայրահեղական «Աում Սենրիկյո» աղանդը Տոկիոյի մետրոյում իրականացրել է զարին թունավոր գազի գրոհ, որի արդյունքում զոհվել է 13 և վնասվածքներ են ստացել մոտ 6 000 մարդ։
2002 —սպանվել է արաբ վարձկան, Չեչնիայում իսլամական պետություն ստեղծելու ջագատող Խոտտաբը։
2003 —սկսվել է կոալիցիոն ուժերի ներխուժումը Իրաք։
2015 —Հյուսիսային կիսագնդում տեղի է ունեցել արևի լրիվ խավարում։
2019 —Ղազախստանում նախագահի պարտականությունները ստանձնել է Կասիմ-Ժոմարտ Տոկաևը։
Կ.Խաչիկյան