ՔԱՂԱՔԱԿԱՆՈՒԹՅՈՒՆ ՀԱՍԱՐԱԿՈՒԹՅՈՒՆ ՄՇԱԿՈՒՅԹ ՍՊՈՐՏ ՄԱՄՈՒԼԻ ՏԵՍՈՒԹՅՈՒՆ ՏՆՏԵՍՈՒԹՅՈՒՆ ՖՈՏՈ ՎԻԴԵՈ ՎԵՐԼՈՒԾՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐ ՊԱՏՄՈՒԹՅԱՆ ԱՅՍ ՕՐԸ ՄԻՋԱԶԳԱՅԻՆ ԱՄԵՆԱԸՆԹԵՐՑՎԱԾ ԻՐԱՎՈՒՆՔ


ԱՄՆ-ն առճակատում է հրահրում Ասիա-խաղաղօվկիանոսյան տարածաշրջանում՝ առաջացնելով համընդհանուր անհանգստություն. Xinhua

ՄԻՋԱԶԳԱՅԻՆ

Ճապոնական Nikkei Asia կայքի համար վերջերս հրապարակված նյութում Մարկո Ռուբիոն՝ ԱՄՆ Կոնգրեսում Չինաստանի դեմ պայքարի առաջատար մարտիկը, որը հայտնի է «չինական սպառնալիքի» նարատիվով վտանգավոր ոգեւորվածությամբ, հանդես է եկել Ասիա-խաղաղօվկիանոսյան տարածաշրջանում տարածաշրջանային հակաչինական կոալիցիա ստեղծելու օգտին, գրում է չինական Xinhua գործակալությունը։ Ռուբիոն միակը չէ Չինաստանի դեմ բլոկային առճակատման իր ձգտման մեջ, նշում է գործակալությունը։

«Սառը պատերազմի ժամանակների մտածողության մեջ թակարդված՝ ԱՄՆ վարչակազմը ձգտում է Չինաստանի դեմ ուղղված «փոքր խմբավորումների» ստեղծմանը։

Ասիա-խաղաղօվկիանոսյան տարածաշրջանի փորձագետները նախազգուշացնում են, որ ճամբարների դիմակայության միջոցով հեգեմոնիան պահպանելու ԱՄՆ-ի փորձը վտանգում է տարածաշրջանային խաղաղությունն ու անվտանգությունը»,-գրում է Xinhua-ն։

Վերջին տարիներին Վաշինգտոնը քարոզում է այսպես կոչված «Հնդկա-խաղաղօվկիանոսյան ռազմավարությունը» եւ «մեծ տերությունների մրցակցությունը»՝ փորձելով դաշինք ստեղծել Ասիա-խաղաղօվկիանոսյան տարածաշրջանում՝ Չինաստանին զսպելու գլխավոր նպատակով, ընդգծում է լրատվամիջոցը։

Չնայած տարածված քննադատություններին՝ Վաշինգտոնը ներողամիտ էր Ճապոնիայի կառավարության հանդեպ՝ փոխելու Ճապոնիայի ազգային անվտանգության հիմնական քաղաքականությունը։ Արդյունքում Ճապոնիան ձգտում է դառնալ խոշոր ռազմական տերություն՝ ստեղծելով տարածաշրջանային խաղաղության եւ անվտանգության նոր մարտահրավերներ, քանի որ այն ավելի ու ավելի է դաշնակցում ամերիկյան զորքերի հետ:

Չնայած լայնածավալ համատեղ զորավարժությունների անցկացմանը՝ ԱՄՆ-ն եւ Հարավային Կորեան ռազմավարական պայմանավորվածություններ են ձեռք բերել «ընդլայնված զսպման» վերաբերյալ, ընդ որում, Վաշինգտոնը Կորեական թերակղզում ավելի շատ «ռազմավարական ակտիվներ» է տեղակայում, ներառյալ՝ միջուկային զենքով սուզանավեր։

«Վաշինգտոնը նաեւ Հարավային Կորեային եւ Ճապոնիային դրդում է հաշտության՝ եռակողմ ռազմական դաշինք ստեղծելու նպատակով։

Ապրիլին ԱՄՆ-ն եւ Ֆիլիպինները վերջին տասնամյակների ընթացքում անցկացրել են ամենամասշտաբային համատեղ ռազմական միջոցառումները: Փետրվարին Ֆիլիպինները թույլ տվեցին ամերիկացի զինվորականներին մուտք գործել չորս լրացուցիչ ռազմական օբյեկտներ ՝ ի լրումն երկրի հինգ նախկինում համաձայնեցված վայրերի: Բացի այդ, Վաշինգտոնը փորձում է ձեւավորել ԱՄՆ-Ճապոնիա-Ֆիլիպիններ եւ ԱՄՆ-Ֆիլիպիններ-Ավստրալիա եռակողմ համագործակցության մեխանիզմներ: 

Միջուկային սուզանավերի վերաբերյալ Ավստրալիայի, Մեծ Բրիտանիայի եւ ԱՄՆ-ի (AUKUS) եռակողմ համագործակցությունը նույնպես վտանգի տակ է դրել տարածաշրջանային խաղաղությունն ու կայունությունը:

Ճապոնիայի Հիգասի Նիպոնի միջազգային համալսարանի հրավիրված պրոֆեսոր Կաձուտերու Սայոնձին ասում է, որ փորձելով պահպանել իր հեգեմոն դիրքը տարածաշրջանում՝ Վաշինգտոնը միտումնավոր տարաձայնություններ է ստեղծում որոշ երկրների եւ Չինաստանի միջեւ՝ խրախուսելով նրանց միանալ Չինաստանին դիմակայող ճամբարին։

ԱՄՆ-ն, Ճապոնիան եւ Հարավային Կորեան ասում են, որ իրենք ամրապնդում են իրենց զսպման ուժերը Հյուսիսային Կորեայի դեմ, բայց իրականում նրանք մտադիր են զսպել Չինաստանին, կարծում է Հյուսիսային Կորեայի հետազոտությունների համալսարանի պրոֆեսոր Կիմ Դոն Յուպը:

«Որպեսզի տարածաշրջանային երկրները ծառայեն ԱՄՆ-ի հեգեմոնիային, Վաշինգտոնը սեւացնում է Չինաստանին՝ ներկայացնելով որպես «սպառնալիք» տարածաշրջանի եւ նույնիսկ աշխարհի համար։ Սակայն ԱՄՆ-ն իր սահմաններից դուրս հարյուրավոր ռազմակայաններ ունի եւ բազմաթիվ կառավարություններ է հաստատել արտասահմանյան երկրներում՝ փոխարինելով նրանց, որոնք չեն համապատասխանում իրենց գաղափարախոսությանը, որը նրանք անվանում են «ժողովրդավարություն»»,-գրում է Ավստրալիայի Գրիֆիթի համալսարանի պատվավոր պրոֆեսոր Քոլին ՄքՔերասը «Վտանգավորը ԱՄՆ-ն է» իր հոդվածում։   

Նման գործողություններով ԱՄՆ-ն միայն կխաթարի տարածաշրջանային խաղաղությունն ու կայունությունը, կարծում են փորձագետները։ Կորեա-չինական՝ քաղաքների բարեկամության ասոցիացիայի ղեկավար Քվոն Քի Սիքը կարծում է, որ ԱՄՆ-ն զբաղված է Հարավային Կորեային «նոր սառը պատերազմի» իր ճամբարում հավաքագրելով։     

Նշելով Ճապոնիայի կառավարության ջանքերը՝ հրաժարվելու իր պացիֆիստական հետպատերազմյան պաշտպանական ռազմավարությունից՝ ի շահ ԱՄՆ-ի «Հնդկա-խաղաղօվկիանոսյան ռազմավարության», Յամագուտի համալսարանի պատվավոր պրոֆեսոր Ացուսի Կոկեցուն նշել է, որ Ճապոնիայի անվտանգության քաղաքականությունը պետք է լինի տնտեսության, բժշկական սպասարկման եւ մշակույթի ոլորտում համաշխարհային խաղաղության խթանումը, այլ ոչ թե ռազմական հզորության ավելացումը՝ հավելելով, որ Ճապոնիան շատ վտանգավոր ուղի է ընտրել՝ ռազմական դաշինք կնքելով ԱՄՆ-ի հետ։

21-րդ դարը ընդհանուր բարգավաճման եւ խաղաղության հիմք ստեղծելու ձգտման դար է, ասել է Կոկեցուն՝ ԱՄՆ-ին կոչ անելով կենտրոնանալ այլ երկրների հետ համագործակցություն գտնելու վրա՝ հանուն ամբողջ աշխարհում խաղաղություն եւ բարգավաճում ստեղծելու։   

Historical Dates ՊԱՏՄՈՒԹՅԱՆ ԱՅՍ ՕՐԸ
Most Popular