ՔԱՂԱՔԱԿԱՆՈՒԹՅՈՒՆ ՀԱՍԱՐԱԿՈՒԹՅՈՒՆ ՄՇԱԿՈՒՅԹ ՍՊՈՐՏ ՄԱՄՈՒԼԻ ՏԵՍՈՒԹՅՈՒՆ ՏՆՏԵՍՈՒԹՅՈՒՆ ՖՈՏՈ ՎԻԴԵՈ ՎԵՐԼՈՒԾՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐ ՊԱՏՄՈՒԹՅԱՆ ԱՅՍ ՕՐԸ ՄԻՋԱԶԳԱՅԻՆ ԱՄԵՆԱԸՆԹԵՐՑՎԱԾ ԻՐԱՎՈՒՆՔ


«Տանս պատերը լռել են, Արթուրը տուն էր մտնում, կարծես տան պատերն էլ սկսեին խոսել, այնքան բան ուներ պատմելու». կրտսեր սերժանտ Արթուր Ավետիսյանն անմահացել է հոկտեմբերի 3-ին Ջրականում, տուն «վերադարձել» 9 ամիս անց. «Փաստ»

ՄԱՄՈՒԼԻ ՏԵՍՈՒԹՅՈՒՆ

«Փաստ» օրաթերթը գրում է.

«Շատ աշխույժ էր, համով չարաճճի, խելացի: «Պույ-պույ մկնիկը» հինգ տարեկանում ինքնուրույն կարդում էր: Առաջին դասարանում ուսուցչուհին հարցրել էր իրեն՝ Արթո՛ւր, ո՞վ է քո համար կարդացել «Պույ-պույ մկնիկը»: Ասել էր՝ ես եմ կարդացել: Գրել-կարդալ գիտեր, երբ գնաց դպրոց, առաջին դասարանում արդեն պատրաստված աշակերտ էր: Մինչև հինգերորդ դասարանը գերազանց է սովորել, հետո բակային խաղերը նաև նպաստեցին, որ առաջադիմությունը փոխվեց»,-«Փաստի» հետ զրույցում ասում է տիկին Գոհարը՝ Արթուրի մայրիկը:

Նշում է՝ որդուն փոքր ժամանակ ինչուիկ էր կոչում: «Անընդհատ հարցեր էր տալիս: Տեսնում էր բակում մեկը մեքենա է նորոգում, գնում էր, հարցնում, թե ի՞նչ են անում: Երբ ճաշ կամ թխվածք էի պատրաստում, իմ կողքին էր կանգնում՝ մա՛մ, սա ի՞նչ է, ի՞նչ լցրեցիր ճաշի մեջ»: Արթուրն ուսանել է նաև կրթահամալիրներից մեկի խոհարարական բաժնում: «Ավարտեց բարձր գնահատականներով, շատ լավ խոհարար էր: Աշխատեց նաև որպես խոհարար: Մտքեր ուներ, որ զորացրվելուց հետո ցանկանում է սննդի տեխնոլոգ դառնալ: Խնդրել էր ինձ՝ հետաքրքրվել, թե որ համալսարան կարող է ընդունվել, ինչ քննություններ պետք է հանձնի և այլն: Կարող էր շատ լավ մասնագետ դառնալ, բայց... Դպրոցում սովորելու տարիներին նաև տարբեր պարապմունքների է հաճախել, հատկապես՝ կարատեի: Ուներ հաջողություններ, մեդալներ ու պատվոգրեր, հետո դասերը, պարապմունքը և աշխատանքը սկսեցին խանգարել իրար: Մարզասրահ էր հաճախում, լողի, սպորտի մեջ տարբեր ուղղություններով իր հետաքրքրությունը բավարարել է: Շատ էր կարդում, հատկապես արկածային գրականություն, գրքեր, որոնք առեղծվածներին էին վերաբերում»: Արթուրը պարտադիր զինվորական ծառայության է զորակոչվել 2019 թ. հուլիսի 8-ին: Դեռ պատերազմ չկար:

«Ուրախ է մեկնել ծառայության: Միշտ ասում էր՝ ինչ լավ է, որ ոչ մի խնդիր չունեմ, պետք է անպայման ծառայեմ: Համազգեստը, բանակը սիրում էր: Երբ ասում էի՝ գոնե մոտ ծառայես, շուտշուտ կգանք քեզ մոտ, արձագանքում էր՝ մա՛մ, տղեն պիտի հեռու ծառայի, որ բանակի քաղցրությունը զգաս: Այդպես էլ եղավ: Իրեն տարան Ջրական, ու իր մոտ շուտ-շուտ գնալ չստացվեց: Նախ՝ տրտնջացող չէր իր տեսակով, ամեն ինչ կհարթեր ու իդեալական կդարձներ, քաղցրալեզու էր և բոլորի հետ կարողանում էր լեզու գտնել: Իրեն կարող էր նեղություն տալ, բայց կարևորն ընկերոջ համար լավ լիներ: Իր ընկերներից երևի թե երկուսն էին ողջ մնացել: Նրանցից մեկը մեր հանդիպման ժամանակ ասաց՝ Արթուրին տեսել եմ այն ժամանակ, երբ նա վիրավոր թևով վիրավոր ընկերոջն էր մարտի դաշտից դուրս բերում: Արթուրը փախչող տեսակ չէր, չէր կարող իր ընկերոջը թողնել մարտի դաշտում»: Արթուրը ծառայում էր Ջրականում: «Երդմնակալության արարողությունից երկու ամիս անց իրեն ուղարկեցին Արմավիրի ուսումնական զորամաս: Այնտեղ ծառայելու ժամանակ մեզ շնորհակալագիր են ուղարկել: Որպես դիրքի ավագ, կրտսեր սերժանտ՝ վերադարձավ իր զորամաս:

Զինվորներին մի քանի անգամ բարձրացրեց դիրքեր, հետո, երբ էլի նորակոչիկներ գնացին, իրեն տեղափոխեցին հետախուզություն: Եղել է «Առանձիններում», տղաները 13 հոգով էին: 2019 թ. դեկտեմբերին 10 օրով արձակուրդ եկավ: Վերջին անգամ այդ ժամանակ ենք իրեն տեսել: Համավարակի ժամանակ իրենց տարել էին ճամբար, բնականաբար, մանրամասներ չէր ասում, ուղղակի ասում էր, որ դասերի են: Մոտավորապես երեք ամիս անցավ: Հետո օգոստոսին սպասում էինք, որ արձակուրդ կգա, երբ ծառայության մեկ տարին լրանա: Դիրքերից գնում էին ճամբար, այնտեղից բարձրանում դիրքեր, զորամաս շատ քիչ էին գնում: Շատ պարտաճանաչ, կարգ ու կանոնով ծառայող, գաղտնապահ զինվոր էր: Այդ գաղտնապահությունը լավ հատկանիշ է զինվորի համար, բայց դա նաև ինձ այսօր շատ տեղեկություններից է զրկել: Միշտ ասում էր՝ որ զորացրվեմ ու տուն գամ, երևի երկու զինգրքույկ կունենամ, այնքան կնիքներ կան, այնքան բան գրված կլինի իմ գրքույկներում»: Սեպտեմբերի 27-ի առավոտյան ժամը 11ին Արթուրն է զանգում մայրիկին: Մինչ այդ տիկին Գոհարի զանգերը մնացել էին անպատասխան: Արթուրը հանգստացրել է մայրիկին՝ ոչինչ չկա, հանգիստ եղիր:

«Մինչև հոկտեմբերի 2-ն Արթուրը զանգել է: Այդ օրը երեկոյան ժամը յոթին զրուցել ենք: Կամաց էր խոսում, մի այլ տեսակի լռություն էր: Մտածում եմ՝ գուցե շրջափակման մեջ էր: Այդ լռությունը մինչև հիմա ինձ տանջում է: Ու իրենից այլևս զանգ չստացա: Հոկտեմբերի 3-ից սկսեցինք սպասել իր զանգին, մինչև հիմա ենք սպասում: Երբ պատերազմը թեժացավ, տարբեր լուրեր էինք ստանում, արդեն վիրավոր տղաների էին բերում հիվանդանոցներ: Ամուսնուս առաջարկեցի գնալ ու արյուն հանձնել՝ այն մտքով, որ գուցե տղաս անգիտակից լինի, այդ կերպ կարողանանք գտնել: Երկար ժամանակ պատասխան չկար: Փնտրում էինք իրեն, ամեն հնարավոր տեղ գնում: Այդ ժամանակ պետական կառույցներից մեկից մեզ ասացին, որ վեց հոգու անուն կա, կասկածում են, որ նրանց գերեվարել են: Մեկն Արթուրի անունն էր, բայց չէի հավատում, որ նա գերի կլինի, բայց նաև մտածում էի՝ գուցե վիրավորվել է, անգիտակից է եղել, ու գերեվարել են: Չկային իրենց սպաները, հրամանատարները, որ կարողանայինք հստակ տեղեկություններ ստանալ»: Ինն ամիս անց ընտանիքը «գտնում» է Արթուրին՝ 2021 թ. հուլիսի 1-ին:

«Տեղեկացրեցին, որ ԴՆԹ-ի համընկնում կա, ամուսինս էլ արյուն հանձնեց, որ կրկնակի հաստատում ունենանք: Հաստատեցին, որ Արթուրն է: Մասունք չէր Արթուրս, մեզ տեղեկացրեցին, որ փոխանակում է կատարվել, հետո մինչև ԴՆԹ անալիզներ են արել, հաստատվել են տվյալները, որոշակի ժամանակ է անցել»: Տղաների հետ հանդիպումների ժամանակ նրանք ասել են, որ հոկտեմբերի 3-ին ուժեղ «բոյ» է եղել: «Արթուրս կռվել է Ջրականի «Նարինջ» դիրքում: Արթուրիս հուղարկավորությունից հետո իրենց հրամանատարը՝ երիտասարդ մի տղա, բերեց նրա մեդալը: Նա էլ հաստատեց, որ հոկտեմբերի 3-ին ուժեղ մարտեր են եղել, և շատ մեծ է հավանականությունը, որ Արթուրս հենց այդ օրն է զոհվել»: Մայրիկն ասում է՝ որդին իր աշխարհն էր: «Ամուսինս ամեն առավոտ պարտադիր գնում է Արթուրի մոտ, բարևում նրան, նոր գնում աշխատանքի: Անընդհատ թարմ ծաղիկներ ենք տանում իրեն, անընդհատ մաքրում շիրմաքարը, շուրջբոլորը, կարծես դրանով պետք է մեր հոգին հանգստանա, բայց, միևնույնն է, չի հանգստանում: Երեխադ չկա: Աղջիկս ավելի լուռ է տանում իր ցավը, առհասարակ, ամեն մեկս տարբեր կերպ ենք մեր վշտի հետ կռիվ տալիս: Քանի որ իրեն չենք տեսել, անընդհատ մտածում ենք, որ գալու է:

Իսկ ե՞ս… Ուզում եմ անսահման ուժ ունենալ ու անընդհատ իր մասին խոսել: Երբ բանակ գնաց, այնքան նեղված էի: Մայրիկս միշտ ասում էր՝ Գոհա՛ր ջան, ինչո՞ւ ես նեղվում: Ասում էի՝ մա՛մ, տանս պատերը լռել են: Արթուրը հենց տուն էր մտնում, կարծես տան պատերն ու գույքն էլ սկսեին խոսել, ինքն այնքան բան ուներ պատմելու, ասելու: Հիմա տունս կարծես սառած լինի: Արթուրս միշտ ասում էր՝ մա՛մ ջան, արի իրար հետ նստենք ու երկար զրուցենք. «Մա՛մ, հենց «օտպուսկ» եկա իրար հետ երկար կխոսենք»: Երբ 2019 թ. դեկտեմբերին 10 օրով եկել էր արձակուրդ, միասին մի քանի խանութ գնացինք: «Մա՛մ, քանի ամիս կլինի, ինչ միասին խանութ չէինք գնացել, միասին չէինք քայլել»: Արձագանքեցի՝ ոչինչ, Արթո՛ւր ջան, բան չմնաց, կծառայես, կգաս, իրար հետ զբոսնելու ու զրուցելու շատ առիթներ կունենանք»:

Հ. Գ. - Կրտսեր սերժանտ Արթուր Ավետիսյանը հետմահու պարգևատրվել է «Մարտական ծառայության» մեդալով: Հուղարկավորված է հայրենի Աբովյան քաղաքի պանթեոնում:

Մանրամասները՝ «Փաստ» օրաթերթի այսօրվա համարում

Historical Dates ՊԱՏՄՈՒԹՅԱՆ ԱՅՍ ՕՐԸ
Most Popular