ՔԱՂԱՔԱԿԱՆՈՒԹՅՈՒՆ ՀԱՍԱՐԱԿՈՒԹՅՈՒՆ ՄՇԱԿՈՒՅԹ ՍՊՈՐՏ ՄԱՄՈՒԼԻ ՏԵՍՈՒԹՅՈՒՆ ՏՆՏԵՍՈՒԹՅՈՒՆ ՖՈՏՈ ՎԻԴԵՈ ՎԵՐԼՈՒԾՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐ ՊԱՏՄՈՒԹՅԱՆ ԱՅՍ ՕՐԸ ՄԻՋԱԶԳԱՅԻՆ ԱՄԵՆԱԸՆԹԵՐՑՎԱԾ ԻՐԱՎՈՒՆՔ


Աշնանը Հայաստանում նոր հանրահավաքներ են սպասվում. «Փաստ»

ՄԱՄՈՒԼԻ ՏԵՍՈՒԹՅՈՒՆ

«Փաստ» օրաթերթը գրում է.

iz.ru–ն «Աշնանը Հայաստանում նոր հանրահավաքներ են սպասվում» վերնագրով հոդվածում գրում է, որ Հայաստանում կրկին սոցիալական բունտ է սպասվում, հանրահավաքները կարող են տեղի ունենալ սեպտեմբերի 22-ից հետո։ Այս մասին iz.ru-ի հետ զրույցում ասել է ընդդիմադիր «Հայաստան» խմբակցության պատգամավոր Գեղամ Մանուկյանը։ «Որքան գիտեմ, սեպտեմբերի վերջին՝ 22-ին, Մարզահամերգային համալիրում արդեն իսկ նախատեսված է քաղաքացիների զանգվածային հավաք», -ասել է պատգամավորը։ Նրա խոսքով, ընդդիմությունը հույս ունի, որ դրանք կլինեն «շատ զանգվածային իրադարձություններ»։ Միաժամանակ, պատասխանելով հարցին, թե ո՞վ կարող է ղեկավարել հանրահավաքները, պատգամավորը նշել է Բագրատ արքեպիսկոպոս Գալստանյանի անունը: Նրա շարժումը կոչվում էր «Տավուշը՝ հանուն Հայրենիքի», և նա նախկինում Հայաստանի մայրաքաղաքում հարյուրհազարանոց հանրահավաքներ է իրականացրել։ Երկրի բնակիչների դժգոհության առանցքային պատճառը տարածքային զիջումներն են։ Շատերն են դժգոհ Նիկոլ Փաշինյանից, ինչը մեծապես պայմանավորված է Ղարաբաղյան ուղղությամբ նրա աղետալի գործողություններով։

Մոսկվայի պետական լեզվաբանական համալսարանի օտարերկրյա տարածաշրջանային հետազոտությունների ամբիոնի վարիչ Դմիտրի Սիդորովի խոսքով, հայ հասարակությունը շարունակում է մնալ խիստ բևեռացված, և բողոքի ներուժը բավականին մեծ է, քանի որ գործող իշխանություններն իրենց որոշումներով բորբոքել են ընդդիմադիր տրամադրություններ։ «Բնակչությունը չափազանց ցավոտ է ընկալում Լեռնային Ղարաբաղում պարտությունը, Ադրբեջանին տարածքներ հանձնելու որոշումը, Սահմանադրության փոփոխության հարցը, ինչպես նաև Բաքվի և Երևանի միջև խաղաղության պայմանագրի կնքման պայմանները։ Վերքերը դեռ թարմ են։ Ավելին, Հայաստանի ներկայիս իշխանությունները, փորձելով բարելավել հարաբերությունները Թուրքիայի և Ադրբեջանի հետ, փորձում են վերաշարադրել սեփական ժողովրդի պատմությունը և դրանից ջնջել Օսմանյան կայսրությունում Հայոց ցեղասպանության ողբերգական իրադարձությունները։ Եկեղեցին, որն այժմ գտնվում է իշխանությունների ճնշման տակ, ակտիվ մասնակցություն ունի ընդդիմության բողոքի ակցիաներին։ Իսկ Եկեղեցին պատմականորեն շատ կարևոր դեր է խաղում հայ հասարակության կյանքում։ Այդ գործոնների համակցությունն էլ պայմանավորում է Հայաստանում բողոքի ներուժի պահպանումը»,- ընդգծել է նա։

Բացի այդ, բողոքի ներուժի աճի վրա ազդում է Հայաստանը աշխարհաքաղաքականորեն վերակողմնորոշելու փորձը դեպի Արևմուտք, մասնավորապես՝ Եվրամիություն։

«Սա միակ գործոնը չէ, բայց գլխավորներից մեկն է։ Ես ընդունում եմ, որ դա, իհարկե, կապված է Փաշինյանի արտաքին քաղաքականության հետ, քանի որ դա ոչ մի կերպ չի համընկնում հայկական դիրքորոշման ավանդական բնութագրերի հետ,- iz.ru-ին ասել է քաղաքագետ Իքբալ Դյուրրեն,- շատերը համաձայն չեն բացահայտ արևմտամետ դիրքորոշման հետ։ Շատերը չեն հասկանում Փաշինյանի տեսակետները՝ կապված խաղաղ բանակցությունների հետ, մարդիկ կարծում են, որ նա գնում է լուրջ զիջումների, որոնք անսովոր են հայկական ավանդական քաղաքականության համար: Թվում է, թե նրա արածներից շատերը բխում են ոչ թե հասարակության իրավիճակի ընդհանուր ըմբռնումից, այլ պարզապես անձնական և մերձավորների նպատակահարմարության պատճառներով են»:

Ի դեպ, սեպտեմբերի 9-ին Հայաստանն ու Եվրամիությունը երկխոսություն են սկսել վիզային ռեժիմի ազատականացման շուրջ։ Միևնույն ժամանակ, Հայաստանի մերձեցումը Եվրամիության հետ տեղի է ունենում Ռուսաստանի հետ հարաբերությունների սառնության և ՀԱՊԿ-ին Երևանի մասնակցության սառեցման ֆոնին։ Մոսկվան բազմիցս է հայտարարել, որ հարգում է Հայաստանի և ԵՄ-ի փոխգործակցությունը, սակայն կարևոր է, որ դա չլինի Ռուսաստանի հետ հարաբերությունների վատթարացման հաշվին։

Մոսկվայի և Երևանի միջև լարված հարաբերությունների ֆոնին ոչ պետական կառույցները կարող են ավելի ու ավելի կարևոր դեր խաղալ երկու երկրների միջև կապերի պահպանման գործում։ Այստեղ կենտրոնական դեր կարող են ունենալ Ռուս ուղղափառ և Հայ առաքելական եկեղեցիները։ «Երկու եկեղեցիներն էլ պետք է սատարեն միմյանց երկու ժողովուրդների և երկու երկրների միջև եղբայրական և բարեկամական հարաբերություններ պահպանելու համար,- iz.ru-ի հետ զրույցում ասել է Հայ առաքելական եկեղեցու Շիրակի թեմի առաջնորդ Միքայել արքեպիսկոպոս Աջապանյանը,- մենք աղոթում ենք, որ այս ճգնաժամը ազդակ լինի»:

Միաժամանակ, արքեպիսկոպոսը նշել է, որ այժմ հասարակական-քաղաքական կյանքում Հայ եկեղեցու ազդեցության աճ է նկատվում։ «Կարծում եմ՝ այն ավելանում է, քանի որ եկեղեցին իրեն դրսևորել է որպես օբյեկտիվ կողմ այս բողոքի ցույցերի և այս բոլոր ժողովրդական հուզումների մեջ», - ասել է արքեպիսկոպոսը: Վեհափառը նաև նշել է, որ իշխանությունները փորձում են ճնշում գործադրել «Տավուշը՝ հանուն Հայրենիքի» շարժման վրա։ Այնուամենայնիվ, նրա ղեկավար Բագրատ Գալստանյանը շարունակում է իր հասարակական-քաղաքական գործունեությունը։

«2022 թվականից եկեղեցական կառույցներն ավելի շատ են ներգրավվել քաղաքական կյանքում, քանի որ իշխանություններն իրականում պահանջում էին, որ նրանք որոշեն իրենց դիրքորոշումը Ռուսաստանի նկատմամբ,- iz.ru-ի հետ զրույցում ասել է Ռուսաստանի գիտությունների ակադեմիայի Եվրոպայի ինստիտուտի կրոնի և հասարակության խնդիրների ուսումնասիրության կենտրոնի ղեկավար Ռոման Լունկինը,- Վրաստանում ևս մեծացել է եկեղեցու հասարակականքաղաքական դերը, վերջին շրջանում վրացի հոգևորականներն ավելի ակտիվ են ներգրավվում տեղի ունեցող քաղաքական երթերին և իրադարձություններին»։

Սակայն փորձագիտական հանրությունը կարծում է, որ այս փուլում Հայաստանի ընդդիմությունը դժվար թե կարողանա լրջորեն ազդել երկրի իշխանության վրա։ Երևանի Կովկասի ինստիտուտի տնօրեն Ալեքսանդր Իսկանդարյանը iz.ru-ի հետ զրույցում նշել է, որ ներկայիս բողոքի ակցիաները այնքան լայն չեն, որ հնարավոր լինի հանրապետությունում իշխանափոխություն իրականացնել։

Մանրամասները՝ «Փաստ» օրաթերթի այսօրվա համարում

Historical Dates ՊԱՏՄՈՒԹՅԱՆ ԱՅՍ ՕՐԸ
Most Popular