ՔԱՂԱՔԱԿԱՆՈՒԹՅՈՒՆ ՀԱՍԱՐԱԿՈՒԹՅՈՒՆ ՄՇԱԿՈՒՅԹ ՍՊՈՐՏ ՄԱՄՈՒԼԻ ՏԵՍՈՒԹՅՈՒՆ ՏՆՏԵՍՈՒԹՅՈՒՆ ՖՈՏՈ ՎԻԴԵՈ ՎԵՐԼՈՒԾՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐ ՊԱՏՄՈՒԹՅԱՆ ԱՅՍ ՕՐԸ ՄԻՋԱԶԳԱՅԻՆ ԱՄԵՆԱԸՆԹԵՐՑՎԱԾ ԻՐԱՎՈՒՆՔ


«Երբ հրթիռները կթռչեն Հայաստան». փորձագետները խոսել են տարածաշրջանի լուրջ խնդիրների մասին 

ՔԱՂԱՔԱԿԱՆՈՒԹՅՈՒՆ


Հայաստանում գործող իշխանությունը գիտակցաբար թե անգիտակցաբար տարածաշրջանը տանում է դեպի մեծ պատերազմի, որը ծավալվելու է երկրի տարածքում, իսկ հայկական քաղաքներն ու գյուղերը հրթիռային հարվածների թիրախ են դառնալու, սոցիալական ցանցերում գրել է «Այլընտրանքային նախագծեր» խմբի անդամ, քաղաքագետ Վահե Հովհաննիսյանը, գրում է eadaily.com-ը։ Փորձագետն ընդգծել է, որ այն պայմաններում, երբ հասարակությունն ուժ չի գտնում փոխելու գործող իշխանությունը, անհրաժեշտ է պահանջել քաղաքացիական պաշտպանության համակարգի ուժեղացում, ռմբապաստարանների և արդյունավետ տեղեկատվական համակարգերի ստեղծում։ «Մեզ չորս կողմից՝ ռուսերեն, պարսկերեն, թուրքերեն և անգլերեն, զգուշացնում են, որ մենք վտանգավոր քայլեր ենք ձեռնարկում։ Սակայն մենք ոչ մի ռացիոնալ գործողություն չենք ձեռնարկում, կոնկրետ նպատակներ չենք դնում և չունենք հստակ բանակցային ռազմավարություն։ Մենք «չհասունացած դեռահասի» պես մերժում ենք բոլոր առաջարկները լուրջ խնդիրներ ստեղծելով բոլորի համար։ Իսկ ներկա իրողություններում անհասկանալի է, թե ինչպիսին կլինի վերջը Հայաստանի համար», — զգուշացրել է Հովհաննիսյանը:

Քաղաքագետի խոսքով պաշտոնական Երևանը ճիշտ չի ձևակերպում իր հաշվարկված շահերը, բայց միաժամանակ առճակատման է գնում բոլորի հետ, իսկ պարտվող հասարակությունը ոչինչ չի ուզում՝ ոչ ներկա, ոչ անցյալ, ոչ ապագա, ցանկանալով միայն լինել ապահով, որը չի լինի։

Այդ առումով «Այլընտրանքային նախագծեր» խմբի ներկայացուցիչը կարծում է, որ հայ հասարակությանը պետք է ներկայացնել իրական իրավիճակը և հստակ նարատիվները, զգուշացնել, որ Հայաստանում առկա գործընթացները երկիրը տանում են աղետի։

Բացի այդ, քաղաքագետը նկատել է, որ պայքարի հարթակը պետք է դառնա հնարավորինս ռացիոնալ, հստակ առաջադրանքով՝ դեէսկալացիա երկրի ներսում, դեէսկալացիա երկրի սահմաններին։ «Երկրի ներսում դեէսկալացիան ենթադրում է ներքին հաշտեցման և բազմավեկտոր երկխոսության մթնոլորտ, մինչդեռ սահմաններին դեէսկալացիան պահանջում է ակտիվ և գրագետ արտաքին քաղաքականություն դաշնակիցների հետ, որը կբացառի պատերազմը։ Այդ երկու ասպեկտները ներառում են բազմաթիվ ենթակետեր և տեխնիկական աշխատանք: Հենց այդպիսի հարթակ պետք է դառնար հետպատերազմյան նոր առաջնորդը, որը կմիավորեր բոլոր ուժերն ու հնարավորությունները», - ամփոփել է Հովհաննիսյանը։

ԱԺ ընդդիմադիր «Պատիվ ունեմ» խմբակցության պատգամավոր Տիգրան Աբրահամյանն էլ իր հերթին պնդում է, որ Հայաստանի իշխանությունները հասկացնում են, որ իրենց համապատասխանության ռեսուրսն անսահմանափակ չէ և երկրի ներսում լուրջ ցնցումների վտանգ կա։ Նման կերպ է խորհրդարանականը մեկնաբանել խաղաղության պայմանագրի նախագծի վերաբերյալ Երևանի և Բաքվի արտաքին գործերի նախարարությունների միջև փոխադարձ մեղադրանքների հրապարակային վերջին փոխանակումը։ Ըստ Աբրահամյանի Բաքուն շարունակում է պնդել, որ հաղթողի դիրքերից խոսելն իրեն իրավունք է տալիս անընդհատ պահանջել և ստանալ: «Վերջին 2-3 շաբաթվա ընթացքում Հայաստանի և Ադրբեջանի միջև դիվանագիտական մեղրամիսն աստիճանաբար վերածվել է դիվանագիտական փոխհրաձգության։ Այս իրավիճակը կողմերին բերել է մեկ այլ փակուղու, որից դուրս գալու հնարավորություններ կան, բայց դա կամ նոր զիջումներ է լինելու Հայաստանի համար, կամ կարող է հանգեցնել սահմանին լարվածության», - ասել է նա։

Մինչդեռ թուրքագետ Վարուժան Գեղամյանը նշել է, որ ստեղծված իրավիճակը ևս մեկ անգամ հաստատում է, որ Երևանի և Բաքվի միջև բանակցային գործընթաց, որպես այդպիսին, չկա։ «Գործընթացը պարզապես ենթադրում է ադրբեջանական կողմի պայմաններ և պահանջներ առաջ քաշել, որոնք հետևողականորեն կատարում են Հայաստանի փաստացի իշխանությունները։ Այդ ամենը տեղի է ունենում, այսպես կոչված, «80 %-ը համաձայնեցված խաղաղության պայմանագրի» ֆոնին, բայց փաստն այն է, որ չկա ստորագրված պայմանագիր, չկա խաղաղություն, կա միայն մեկ բան՝ Ադրբեջանի աճող պահանջները։ Այսինքն գործ ունենք բոլոր իմաստով ձախողված արտաքին քաղաքականության հետ»,- ասել է փորձագետը։

Նրա խոսքով, Հայաստանի իշխանությունը չի կարողացել սպասարկել այն օրակարգը, որով եկել է իշխանության: Միևնույն ժամանակ, Փաշինյանի թիմն ամեն անգամ իջեցնում է սեփական նպատակներին հասնելու նշաձողը։ Պարզ ասած, նրանք չկարողացան որևէ արդյունավետ քայլ ձեռնարկել անվտանգության աճող սպառնալիքները չեզոքացնելու համար։ Այդ իսկ պատճառով Ադրբեջանը պահանջների նոր փաթեթ է ներկայացրել, այդ թվում Հայաստանի ապառազմականացումն ու ղարաբաղյան պատերազմի մասնակիցներին պատասխանատվության ենթարկելը։ Թուրքագետը նշել է, որ Լեռնային Ղարաբաղի ռազմաքաղաքական ղեկավարության ներկայացուցիչներին կալանավորելով և նրանց նկատմամբ դատական գործընթացներ վարելով Ադրբեջանը նախադեպ է ստեղծում, ըստ որի Հայաստանի բոլոր այն քաղաքացիները, ովքեր երբևէ ծառայել են հայկական բանակում կամ աշխատել պետական կառույցներում դառնալու են ադրբեջանական հետապնդումների թիրախ:

Այսինքն չխոսելով Բաքվի դատավարությունների հետ կապված իրավիճակի մասին հայկական կողմն ազատություն է տվել իր հակառակորդներին, և Ադրբեջանը կարող է պնդել, որ կալանավորվեն կոնֆլիկտին մասնակցած անձիք անգամ երրորդ երկրներում, օրինակ Վրաստանում, Բելառուսում, Թուրքիայում և նույնիսկ Գերմանիայում։ Փորձագետը կարծում է, որ Ադրբեջանի հետապնդումների թիրախը, անշուշտ, կլինեն Հայաստանի բոլոր նախկին ղեկավարները՝ Լևոն Տեր-Պետրոսյանը, Ռոբերտ Քոչարյանը, Սերժ Սարգսյանը և Ամենայն Հայոց Կաթողիկոսը։

Նյութը հրապարակման պատրաստեց Կամո Խաչիկյանը

www.1or.am

Historical Dates ՊԱՏՄՈՒԹՅԱՆ ԱՅՍ ՕՐԸ
Most Popular