Արցախի ճանաչման հարցը մինչ օրս նման՝ ամենաբարձր մակարդակով չէր քննարկվել. Արմեն Մարուքյան
ՔԱՂԱՔԱԿԱՆՈՒԹՅՈՒՆՊատմաբան Արմեն Մարուքյանը, զուգահեռներ անցկացնելով մեկ դար առաջ և այս օրերին տեղի ունեցող գործողությունների միջև, նշեց, որ սեպտեմբերի 27-ի ադրբեջանա-թուրքական ահաբեկչական տանդեմի կողմից Արցախի դեմ սանձազերծած պատերազմի, հոկտեմբերի 10-ին հայտարարած հրադադարի հայտարարության միջև պատմական համընկնումներ կան, որոնք ուշագրավ են: 100 տարվա հեռավորությունից վերլուծելով ներկայում տեղի ունեցող իրադարձությունները, պետք է այսօր ճիշտ վերլուծություն իրականացնել, համապատասխան դասեր քաղել, շրջահայաց հետևություններ անել, առավել ևս, որ գործ ունենք նույն՝ մեկ դարյա պատմություն ունեցող իրողությունների և թուրքական գործոնի հետ:
«Ուշագրավ է, սակայն, որ եթե 100 տարի առաջ Հայաստանը ենթարկվում էր երկկողմանի ճնշման՝ Բոլշևիկյան Ռուսաստանի և Քեմալական Թուրքիայի կողմից, ապա այսօր Ռուսաստանը հանդիսանում է Հայաստանի դաշնակիցը: Ավելին՝ բացմիցս հայտարարել է, որ սատարում է Հայաստանին, հարկ եղած դեպքում օժանդակություն է ցույց տալիս: Պատահական չէր, նաև Իդլիբի շրջանում Ռուսաստանի ռազմաօդային ուժերի հրետակոծումը, որտեղ պատրաստվում էին վարձկան գրոհայինները: Ինչ վեաբերում է Թուրքիային, ապա խոսուն փաստ է, որ դեռևս տարիներ առաջ Սիրիայի հայաբնակ Քեսաբ քաղաքի հայերի դեմ իրականացված ահաբեկչությունը ևս իրականացվեց նույն ահաբեկիչների կողմից: Սա ևս մեկ ապացույց է, որ Թուրքիան մշտապես համագործակցում է ահաբեկիչների հետ հայերի դեմ ահաբեկչական գործողություններ իրականացնելու համար: Նույնը կարելի է ասել նաև Ադրբեջանի մասին, որտեղ տեղի են ունեցել Սումգայիթի, Բաքվի ցեղասպանական գործողություններն ու հայերի էթնիկ զտումը: Փաստորեն, այս երկու պետությունների ցեղասպանական ցանկությունը շարունակվում է նաև այսօր: Եվ ստացվում է, որ Թուրքիան և Ադրբեջանը շարունակում են նույն հայերի բնաջնջման ծրագիր իրականացնել և դրա համար անցել են գործի»,- ասաց Ա. Մարուքյանը:
Խոսելով անջատում՝ հանուն փրկության թեզի մասին, պատմաբանը ընդգծեց, որ պետք է հաշվի առնել, որ Արցախի պարագայում անջատումը 30 տարի առաջ է տեղի ունեցել, ուստի հիմա այդ թեզը պետք է ձևակերպել՝ անկախության ճանաչում՝ հանուն փրկության բանաձևի:
«Կարևոր է արձանագրել, որ այսօր ԵԱՀԿ Մինսկի խմբի համանախագահող երկրներում ամենաբարձր մակարդակով քննարկվում է Արցախի ճանաչման հարցը: Նախորդ տարիներին, նման ձևաչափ չի եղել: Սա շատ մեծ տեղաշարժ է, որի ուղղությամբ մենք պետք է բոլոր ուղղություններով շարունակենք ակտիվ աշխատել»,- ասաց Ա. Մարուքյանը:
Արմինե Գրիգորյան