Երբ բախվում ես իրականության հետ

Նախօրեին Վլադիմիր Պուտինը, խոսելով Մերձավոր Արևելքում, Կովկասում, Աֆրիկայում անվտանգային ռիսկային միջավայրերի մասին, մատնանշել է ՌԴ անվտանգային խնդիրներն ու առաջնահերթությունները: Ըստ էության, Պուտինի թվարկած հինգ կետերում հատկապես ուշադրության է արժանի վերջին երկուսը: «Ռազմական գիտության զարգացում, ժամանակակից հակամարտությունների փորձի ուսումնասիրում, մի շարք բանակներում նոր ֆիզիկական սկզբունքների վրա հիմնված սպառազինության ի հայտ գալու հանգամանքի հաշվի առում»: Հաջորդը, որ ըստ Պուտինի պետք է անել, «արհեստական ինտելեկտի տարրերով տեխնիկայի, ռոբոտացված համալիրների, անօդաչուների, կառավարման ավտոմատացված համակարգերի յուրացումն է»:

Փաստացի, Վլադիմիրովիչն անուղղակիորեն անդրադարձել է Արցախի պատերազմի խնդիրներին և ակնարկել դրանից, դե ֆակտո, դաս քաղելու անհրաժեշտության մասին: Բանն այն է, որ 2020 թվականի ընթացքում Ռուսաստանը երեք ուղղությամբ հայտնվել է անուղղակի, սակայն իր շահերն ու հետաքրքրությունը կենսականորեն շոշափող ռազմական բախումներում, երեք դեպքում էլ գործնականում տանուլ տալով: Նախ սիրիական Իդլիբում Ռուսաստանի աջակցությամբ առաջ շարժվող սիրիական կառավարական բանակը ստիպված էր կանգ առնել և կրել մեծ կորուստներ, այն բանից հետո, երբ հակառակ ուղղությունից շարժվեց թուրքական զինուժը, կիրառելով հայ զինուժի գլխին պատուհաս դարձած «Բայրաքթարները»: Հաջորդը Լիբիայում էր, երբ ռուսական աջակցությամբ Տրիպոլիի գրավման հավակնող գեներալ Հավթարի բանակը ստիպված էր նահանջել իր նպատակներից, կորցնելով ռազմական նախաձեռնությունն ու կրելով մեծ կորուստ: Դա էլ տեղի ունեցավ այն բանից հետո, երբ առավել ակտիվ միջամտեց Թուրքիան և դարձյալ կիրառեց «Բայրաքթարները»: Երրորդը Արցախն էր, որտեղ մեծ կորուստներ կրեց հայկական բանակը: Մեծ հաշվով, դա ևս ռուսական ռազմական պարտություն էր, հաշվի առնելով այն, որ Ռուսաստանն է եղել Հայաստանի անվտանգային գործընկերը հետխորհրդային շրջանում: Ի դեպ, այս խնդիրը լայնորեն քննարկվում է ռուսական փորձագիտական շրջանակներում:

Ընդ որում, հատկանշական է, որ Բաքվում դեռեւս Իդլիբից և Լիբիայից հետո բավականին բաց տեքստով գրում էին, որ թուրքական այդ ռազմական հաջողությունները կարող են կիրառելի լինել նաև Արցախում, որտեղ հայկական ուժերը պատրաստված են և կռվելու են ռուսական մոդելով: Կարող ենք արձանագրել, որ այս ընդհանուր համատեքստում, Պուտինի հայտարարությունները բավական խոսուն են, երբ Ռուսաստանի նախագահի մակարդակով այդ պետության առաջ դրվում են անցնող տարվա ռազմական կոնֆլիկտներից դաս քաղելու հրամայականներ:

Անդրանիկ Կիրակոսյան

www.1or.am