Ինչպես են Հայաստանում ապրում հեռացած ռուսները
ՎԵՐԼՈՒԾՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐIz.ru–ն գրում է, որ փետրվարից Հայաստան տեղափոխված ռուսաստանցիների ճշգրիտ թիվը հազիվ թե կարելի է ասել մի շարք պատճառներով: Այդ մասին «Iz.ru» ասել են Հայաստանում ՌԴ դեսպանատանը։ Մասամբ այն պատճառով, որ ձմռան վերջին կամ վաղ գարնանը Հայաստան եկածներից շատերը վերադարձել են Ռուսաստան կամ տեղափոխվել այլ երկրներ: Բացի այդ, նույնիսկ նախքան հատուկ գործողության մեկնարկը, ռուս քաղաքացիների շրջանում Հայաստանը եղել և մնում է ամենահայտնի զբոսաշրջային ուղղություններից մեկը: Հայաստանի էկոնոմիկայի նախարար Վահան Քերոբյանի խոսքով, այս տարվա հունվարից օգոստոս ամիսներին Հայաստան ժամանած ավելի քան 1 մլն զբոսաշրջիկներից 45%-ը ռուսներ են։
Ռուս քաղաքացիների նկատմամբ ագրեսիվ դրսևորումներ, այդ թվում էթնիկական հողի վրա, դեսպանատան կողմից չեն արձանագրվել։ Նշենք, որ, ի տարբերություն մի շարք երկրների, այդ թվում հարևան Վրաստանի, Հայաստանում ռուսներին վերաբերվել և շարունակում են բարեկամաբար վերաբերվել՝ եղբայրական ժողովուրդներին բնորոշ ջերմությամբ, ընդգծել են դիվանագիտական առաքելությունում։
Իր հերթին, Հայաստանում Ռուսաստանի դեսպան Սերգեյ Կոպիրկինը «Iz.ru»–ին ասել է, որ ի սկզբանե Հայաստանում նույնիսկ չափազանց ուրախությամբ են ընդունել ռուսների վերաբնակեցումն իրենց մոտ։ Երևանը շատ արագ է արձագանքել այս գործընթացին. էկոնոմիկայի նախարարությունը անմիջապես թեժ գիծ է ստեղծել վերաբնակիչների համար։ Եվ, ինչպես նշել է դեսպանը, ռուսական կողմը նույնիսկ ստիպված է եղել զգույշ ակնարկել հայ գործընկերներին, որ չարժե այդքան ակտիվ որսագողություն անել ռուս ՏՏ մասնագետներին։
ԽՍՀՄ օրոք Հայաստանը գիտական ներուժով, ինժեներատեխնիկական աշխատողների թվով առաջատար հանրապետություններից էր։ Հիմա այդ ամենը շատ դեգրադացված է, քանի որ գործարանները փակվել են, մասնագետները հեռացել են։ Բնակչության ընդհանուր մակարդակը, ըստ հենց հայերի գնահատականների, ընկել է։ Իսկ ռուսաստանցիների՝ կրթված երիտասարդ կատեգորիայի, այդտեղ գալով, որոշակի հույսեր են կապվել, որ դա խթան կհաղորդի գիտությանը, նշել է դիվանագետը։
Ի դեպ, հույսերն արդարանում են, և ոչ միայն ՏՏ ոլորտի մասնագետների շնորհիվ։ Հայաստանի շատ դպրոցներ, որտեղ դասավանդվում է ռուսերեն, կարողացել են փակել իրենց թափուր աշխատատեղերը ռուսերենի գծով հենց ռուսների գալով, քանի որ միգրանտներից շատերը պարզվել է, որ պրոֆեսիոնալ ուսուցիչներ են, նշել է Սերգեյ Կոպիրկինը։ «Այժմ նրանք ունեն 15 տոկոս տնտեսական աճ, բայց, ինչպես ասում են տնտեսագետները, դրա համար համակարգային պատճառներ չկան, և դա հետևանք է ռուսների այդտեղ տեղափոխման և պատժամիջոցների ֆոնին առևտրի աճին»,- հավելել է դեսպանը։
Դեռևս դժվար է ասել, թե ՌԴ քաղաքացիները որքան ժամանակ կխթանեն Հայաստանի տնտեսությունը և դրա հետ մեկտեղ գները Հայաստանի ներսում։ Մուսկովցի Աննան ասում է, որ իր ծանոթներից շատերը, ովքեր 40-ն անց են, ծրագրում են երկար ժամանակ ապրել այդտեղ և այդ պատճառով արդեն աշխատանք են գտել կամ փնտրում են, իսկ ինչ-որ մեկը՝ ավելի բարեկեցիկներից, վաղուց տեղափոխվել է Միացյալ Նահանգներ կամ Էմիրություններ:
«Երիտասարդները փող չունեն, նրանք չեն կարող փախչել Հայաստանից, և անհասկանալի է, թե որքան է տևելու այս իրավիճակը: Շատ «կորցվածներ» կան, ովքեր կարծում են, որ կարող են պարզապես մի քանի շաբաթով նստել Հայաստանում»,– հավելել է Աննան։
Արդյո՞ք հայերը կընտելանան «երկարաժամկետ» ռուսների նման քանակին, դեռ հարց է։ Բայց, ասում է 35-ամյա Տաթևը, Ռուսաստանը երկար տարիներ հյուրընկալում է մեծ թվով հայերի, ուստի նրա հայրենակիցները պետք է համապատասխան վերաբերվեն ռուս վերաբնակիչներին։
Նյութը հրապարակման պատրաստեց Կամո Խաչիկյանը