ՊԱՏՄՈՒԹՅԱՆ ԱՅՍ ՕՐԸ (28 մարտ)
ՊԱՏՄՈՒԹՅԱՆ ԱՅՍ ՕՐԸ
ՈՐՈՇ ՏՈՆԵՐ-Չեխիա և Սլովակիա՝ Ուսուցչի օր, Ադրբեջան՝ ԱԱԾ-ի աշխատակիցների օր, Սերբիա՝ Սահմանադրության օր, Տիբեթ՝ Տիբեթցիների ստրկությունից ազատագրման օր։
ՀԱՅԱՍՏԱՆՈՒՄ
1865 –ծնվել է բանաստեղծ և թարգմանիչ Ալեքսանդր Ծատուրյանը։
1913 - ծնվել է հերոս օդաչու Նելսոն Ստեփանյանը։
1914 - ծնվել է ամերիկացի հայազգի նկարիչ Արթուր Փինաջյանը։
1920-հայ-ադրբեջանական պատերազմի ընթացքում Ղարաբաղում սկսվել են լայնամաշտաբ ռազմական գործողություններ, հայերը անհաջող կերպով փորձել են գրավել Տերտերը, իսկ գնդապետ Կյազումբեկովը իր բանակով գրավել է Ենգիքենդ և Կարաչինար բնակավայրերը։
1928 - ծնվել է քանդակագործ Արա Հարությունյանը։
1940 - ծնվել է թարգմանչուհի Վերա Ասլանյանը։
1984- ԱՍԱԼԱ-ն Իրանի մայրաքաղաք Թեհրանում անհաջող կերպով իրականացրել է պլանավորված մահափորձներ Թուրքիայի դիվանագետների նկատմամբ, որի արդյունքում մի քանի դիվանագետներ են վիրավորվել, իսկ Իրանի անվտանգության ուժերը ձերբակալել են հայ ահաբեկիչներին։
1992-Ղարաբաղյան առաջին պատերազմի ժամանակ կողմերի միջև կնքված ժամանակավոր մեկ շաբաթյա հրադադարի ավարտին ադրբեջանական բանակը ձեռնարկել է լայնամաշտաբ հարձակում Ստեփանակերտի վրա։
2003-Ընդդիմադիր միավորումը հերթական բազմահազարանոց հանրահավաքն է անց կացրել Մատենադարանի մոտ:
2005-Թեթև քաշում բռնցքամարտի աշխարհի չեմպիոն է դարձել Ավստրալիայում ապրող հայ բռնցքամարտիկ Վիք (Վախթանգ) Դարչինյանը:
2007-տեղի է ունեցել Հայաստանի վարչապետ Անդրանիկ Մարգարյանի հուղարկավորությունը: Նրա աճյունը ամփոփվել է Կոմիտասի անվան պանթեոնում:
2000 - վախճանվել է հայ խորհրդային ջութակահար, մանկավարժ Կարպ Դոմբաևը։
2012- վախճանվել է դաշնակահար և կոմպոզիտոր Ալեքսանդր Հարությունյանը։
2013 - վախճանվել է ամերիկացի հայազգի գործարար, Sabian ընկերության հիմնադիր Ռոբերտ Զիլջյանը։
2014-ՄԱԿ-ը ընդունել է Ղրիմի հանրաքվեն անօրինական համարող բանաձև, Հայաստանը դեմ է քվեարկել բանաձևին աջակցելով Ռուսաստանին։
2019-հավաքարարները բողոքի ակցիա են իրականացրեցին Ազգային ժողովում, քանի որ «Քլիներս» ՍՊԸ ընկերության առաջարկած նոր պայմանագրերով նրանց աշխատավարձը զգալի նվազել են։
2021-«COVAX FACILITY» նախաձեռնության միջոցով Հայաստանի Հանրապետություն է ներկրվել կորոնավիրուսային հիվանդության դեմ պատվաստանյութի առաջին խմբաքանակը՝ 24 հազար դեղաչափ:
ԱՇԽԱՐՀՈՒՄ
37- Կալիգուլան հռչակվել է Հռոմի կայսր։
193 —գվարդիականները աճուրդով վաճառել են հռոմեական կայսր Դիդիա Յուլիանի գահը, իսկ 66 օր անց մահապատժի են ենթարկել նրան։
364 - առաջին անգամ Հռոմեական կայսրությունը բաժանվել է արմտյան և արևելյան մասերի։
1462 - Իվան 3-րդը դարձել է Մոսկովյան մեծ իշխան։
1483- ծնվել է Վերածննդի ժամանակաշրջանի իտալացի հանրահայտ նկարիչ Ռաֆայել Սանտին։
1521 —ֆերնան Մագելանը դարձել է առաջին Եվրոպացին, որը շփվել է ֆիլիպինցի աբորիգենների հետ։
1584 –վախճանվել է ռուս թագավոր Իվան 4-րդ Ահեղը։
1776- բացվել է Մեծ թատրոնը՝ Ռուսաստանի օպերայի և բալետի պետական ակադեմիական թատրոնը։
1794 - վախճանվել է ֆրանսիացի մաթեմատիկոս և փիլիսոփա Մարի Ժան Անտուան Նիկոլա դը Կոնդորսեն։
1797- ԱՄՆ-ում արտոնագրվել է լվացքի մեքենան։
1868 - ծնվել է ռուս գրող Մաքսիմ Գորկին։
1881 - վախճանվել է ռուս կոմպոզիտոր Մոդեստ Մուսորգսկին։
1891- սկսվել է ծանրամարտի աշխարհի առաջին առաջնությունը։
1910- Ֆրանսիայի Մարսել քաղաքում առաջին անգամ փորձարկվել է հիդրոպլանը (ջրային ինքնաթիռ)։
1914 - ծնվել է չեխ գրող Բոհումիլ Հրաբալը։
1930 - Կոստանդնուպոլիսը և Անգորան ստացել են թուրքացված Ստամբուլ և Անկարա անունները։
1936 - ծնվել է պերուա-իսպանացի լրագրող և գրող Մարիո Վարգաս Լյոսան։
1939- գեներալ Ֆրանկոյի զորքերը գրավել են Մադրիդը։
1943 - վախճանվել է ռուս դաշնակահար, կոմպոզիտոր Սերգեյ Ռախմանինովը։
1953 —ԽՍՀՄ-ում Լավրենտի Բերիան հայտարարել է ընդհանուր համաներում։
1959 - Չինաստանը լուծարել է Տիբեթի կառավարությունը:
1969 - վախճանվել է ամերիկացի գիտնական, Միացյալ Նահանգների 34-րդ նախագահ Դուայթ Էյզենհաուերը։
1979 —ԱՄՆ-ի Տրի-Մայլ-Այլենդ ատոմակայանում տեղի է ունեցել ատոմային էներգետիկայի պատմության մեջ գրանցված ամենածանր վթարներից մեկը։
1985 - վախճանվել է ռուս նկարիչ Մարկ Շագալը։
1986- ծնվել է ամերիկացի երգչուհի և երգահան Լեդի Գագան։
1994 - վախճանվել է ֆրանսիական դրամատուրգ, ազգությամբ ռումին Էժեն Իոնեսկոն։
Կ.Խաչիկյան
