ՊԱՏՄՈՒԹՅԱՆ ԱՅՍ ՕՐԸ ( 12 մայիս)
ՊԱՏՄՈՒԹՅԱՆ ԱՅՍ ՕՐԸՈՐՈՇ ՏՈՆԵՐ- Բուժքրոջ համաշխարհային օր, Վրաստան՝ Սուրբ Անդրեյ առաքյալի օր, Լուգանսկի Ժողովրդական Հանրապետություն՝ Անկախության օր։
ՀԱՅԱՍՏԱՆՈՒՄ
1753 –վախճանվել է Ամենայն հայոց կաթողիկոս Մինաս Ա Ակնեցին։
1889 –վախճանվել է հրապարակախոս, խմբագիր Զարմայր Մսերյանը։
1913 –ծնվել է ռուսաստանցի հայազգի աստղագետ Թադևոս Աղեկյանը։
1920-խորհրդային զորքերը մտել են Ղարաբաղ, գեներալ Դրոն ընդունել է վերջնագիրը և լքել Ղարաբաղը, Ղարաբաղի տարածքում իշխանություն է դարձել մուսուլմանական ռևկոմը Շուշիում և հայկական ռևկոմը Տաղավարդում։
1921– ծնվել է կոմպոզիտոր, երաժշտական և հասարակական գործիչ Էդուարդ Միրզոյանը։
1941-ծնվել է կինոօպերատոր Ռուդոլֆ Վաթինյանը։
1994-հրադադարի հաստատմամբ ավարտվել է Ղարաբաղյան առաջին պատերազմը։
2006-Հայաստանի Ազգային ժողովի խոսնակ Արթուր Բաղդասարյանը հայտարարել է իր հրաժարականի մասին:
2007-տեղի են ունեցել Ազգային ժողովի չորրորդ գումարման խորհրդարանական ընտրությունները, որտեղ համամասնական ընտրակարգով մեծամասնություն է ստացել ՀՀԿ-ն, նրան հաջորդել է ԲՀԿ-ն և ՀՅԴ-ն։
2008- Բեյրութում հրկիզվել է «Սևան» հայկական ռադիոկայանը որը գործել է կառավարամետ ուժերի հովանու ներքո, ինչի պատճառով էլ դարձել է ընդդիմադիր «Հեզբոլլա» շարժման զինյալների թիրախ:
2009 —վախճանվել է խորհրդահայ բժիշկ նարկոլոգ Էդուարդ Բաբայանը։
2010-«Արտաշատի պահածոների գործարան» ընկերությունը հյութերի արտադրման նոր հոսքագիծ է բացել։
2012-Հայաստանի վարչապետ է դարձել Անդրանիկ Մարգարյանը։
2014-Կարեն Դեմիրճյանի անվան մարզահամերգային համալիրում համերգով հանդես է եկել անզուգական շանսոնյե Շառլ Ազնավուրը:
2018-Հայաստանի նախագահը նոր նախարարներ և փոխվարչապետ է նշանակել, որով իսկ ձևավորվել է կառավարությունը, փոխվարչապետ է նշանակվել Մհեր Գրիգորյանը։
2021-ադրբեջանցիները Վարդենիսի Վերին Շորժա բնակավայրի մոտ առաջ են շարժվել 3 կիլոմետր խորոնալով Հայաստանի տարածք և սկսել խրամատներ փորել:
2022-Ոստիկանությունը խուզարկություն է իրականացրել «5165» շարժման համախոհ, «Արար» հիմնադրամի համահիմնադիր, հասարակական-քաղաքական գործիչ Ավետիք Չալաբյանի բնակարանում, ապա նրան բերման ենթարկել:
ԱՇԽԱՐՀՈՒՄ
1311 —ինկվիզիցիան ֆրանսիայում հրապարակայնորեն մահապատժի է ենթարկել տամպելյերների օրդենի 54 ազդեցիկ գործիչների։
1551– Պերուի մայրաքաղաք Լիմայում հիմնվել է Ամերիկայի ամենահին Սան-Մարկոս համալսարանը։
1780 —ԱՄՆ-ի անկախության պատերազմի ընթացքում շրջափակումից հետո հանձնվել է Չարլտոնը, որը հանդիսացել է Կոնտինենտալ բանակի խոշոր պարտությունը։
1797 —Վենետիկը ընդունել է գեներալ Բոնապարտի վերջնագիրը, դադարել է գոյություն ունենալ Վենետիկի Հանրապետությունը։
1798 —վախճանվել է անգլիացի ծովագնաց և հետազոտող Ջորջ Վանկուվերը։
1830 —հայտարարվել է Էկվադոր Հանրապետության ստեղծումը։
1832– Միլանում տեղի է ունեցել Գաետանո Դոնիցետիի «Սիրո ըմպելիք» օպերայի պրեմիերան։
1842– ծնվել է ֆրանսիացի նշանավոր երգահան Ժյուլ Մասնեն։
1845 –վախճանվել է գերմանացի պատմաբան, գրաքննադատ, բանաստեղծ և թարգմանիչ Ավգուստ Վիլհելմ Շլեգելը։
1888 —Հյուսիսային Բոռնեոի նկատմամբ սահմանվել է բրիտանական կառավարում։
1926– Լեհաստանում տեղի է ունեցել հեղաշրջում և հաստատվել է Յուզեֆ Պիլսուդսկու ռեժիմը։
1933 –ծնվել է ռուս պոետ Անդրեյ Վոզնեսենսկին։
1935 —ամերիկական Օհայո նահանգի Ակրոն քաղաքում հիմնադրվել է «Անանուն ալկոհոլիկների» առաջին ակումբը։
1938 –ծնվել է 1990-92 թթ. Ադրբեջանի առաջին նախագահ Այազ Մութալիբովը։
1941– գերմանացի գիտնական Կոնրադ Ցուզեն հանրությանն է ներկայացրել իր ստեղծած աշխարհում առաջին Z3 համակարգիչը։
1944 —Երկրորդ համաշխարհային պատերազմի ժամանակ Ղրիմի լրիվ ազատագրմամբ ավարտվել է խորհրդային զորքերի ղրիմյան հարձակողական գործողությունը։
1962 —ՀԱՀ-ում մահապատիժ է սահմանվել սաբոտաժի համար։
1980 —էկրան է բարձրացել առաջին խորհրդային աղետ-ֆիլմը՝ «Անձնակազմը»։
1986- ամերիկյան NBC-ն սկսել է հանդես գալ ներկայումս հայտնի սիրամարգի NBC Logo.svg նշանով:
2001-վախճանվել է ռուս ակադեմիկոս, ավիակոնստրուկտոր Ալեքսեյ Տուպոլևը։
2002 —Բայկոնուր տիեզերակայանում շենքի կորպուսի տանիքի փլուզման արդյունքում լրիվ ոչնչացել է խորհրդային «Բուրան» տիեզերանավը։
2006- իրանական թերթում ադրբեջաներենը ծաղրող նկարի տպագրության պատճառով երկրի հյուսիսում տեղի են ունեցել ադրբեջանցիների զանգվածային ցույցեր։
2008– Չինաստանի Սիչուան նահանգում տեղի ունեցած երկրաշարժի հետևանքով զոհվել է մոտ 70 000 մարդ։
2017 —սկսել է տարածվել WannaCry ցանցային որդը, որը աշխարհի մոտ 150 երկրներում վարակել է մոտ 200 000 Microsoft Windows համակարգիչ։
2020 —վախճանվել է կինոյի և թատրոնի ֆրանսիացի դերասան, կինոռեժիսյոր Միշել Պիկկոլին:
2022 —հորիզոնի իրադարձությունների աստղադիտակը ստացել է Sgr A* սև անցքի գերմասիվ պատկերը:
Կ.Խաչիկյան