Русский
ՔԱՂԱՔԱԿԱՆՈՒԹՅՈՒՆ ՀԱՍԱՐԱԿՈՒԹՅՈՒՆ ՄՇԱԿՈՒՅԹ ՍՊՈՐՏ ՄԱՄՈՒԼԻ ՏԵՍՈՒԹՅՈՒՆ ՏՆՏԵՍՈՒԹՅՈՒՆ ՖՈՏՈ ՎԻԴԵՈ ՎԵՐԼՈՒԾՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐ ՊԱՏՄՈՒԹՅԱՆ ԱՅՍ ՕՐԸ ՄԻՋԱԶԳԱՅԻՆ ԱՄԵՆԱԸՆԹԵՐՑՎԱԾ ԻՐԱՎՈՒՆՔ


Ցավալի ներկան ու անորոշ ապագան

ՎԵՐԼՈՒԾՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐ

Փաստացի ապրում ենք հայ ժողովրդի համար ամենաողբերգական շրջաններից մեկը. 30 տարի առաջ ազատամարտի արդյունքում ձեռք բերված փառահեղ հաղթանակից ոչինչ չի մնացել։ Արցախի պետականությունը շուտով լիովին դադարելու է գոյություն ունենալ։ Հարյուր հազարից ավելի մեր հայրենակիցներ Արցախից տեղափոխվել են Հայաստան։ Պարզ է, որ արցախցիները չէին կարող համակերպվել ադրբեջանական տիրապետության հետ, որին բնորոշ են ամենաանմարդկային վայրագություններն ու գազանությունները։ Ի վերջո, խոսքը հանցագործ, ահաբեկչական պետության մասին է: Սակայն դեռ մարդիկ կան, որոնք մտածում են, թե առաջիկայում հնարավոր է մի քանի հազար մարդ հետ գնա Արցախ, որովհետև անհրաժեշտություն կա, որ ռուս խաղաղապահները մնան, և հետևաբար Ռուսաստանը դրա միջոցով լծակ ունենա Ադրբեջանի վրա։

Բայց եթե արցախցիների մի շատ փոքր մասն էլ ինչ-ինչ միջազգային մեխանիզմների գործարկման պարագայում պատրաստակամություն հայտնի վերադառնալ Արցախ, ինչը գրեթե անհավանական սցենար է, միևնույնն է, Ադրբեջանը չի համաձայնի, որ ռուս խաղաղապահները մնան՝ մանավանդ որ նոյեմբերի 9-ի հայտարարությամբ նախատեսված 5 տարվա լրանալուն քիչ է մնացել, իսկ Ադրբեջանն էլ իր հերթին այդպես էլ խորհրդարանում չհաստատեց ռուս խաղաղապահների մանդատը։ Եթե Ռուսաստանն ի վիճակի չեղավ (չցանկացավ) կանխել Արցախի վրա հարձակումն ու էթնիկ զտումը, ապա հարցական է մնում, թե ինչպես է կարողանալու ապահովել խաղաղապահների հետագա գործունեությունը։ Իսկ հիմա փաստը մնում է փաստ, որ կորցրինք մեր հայրենիքի մի կարևոր հատվածը, որտեղ հայերը բնակվել են հազարամյակներ շարունակ և պայքարել են իրենց գոյատևման համար։

Այս անգամ արցախահայերի դեմ ագրեսիան տեղի ունեցավ 21-րդ դարում, երբ մարդու իրավունքներն ու ազատությունները միջազգային հանրության կողմից իբր հռչակվել են որպես բարձրագույն արժեք, սակայն այդ նույն միջազգային հանրությունն իր լռությամբ խրախուսում էր Ադրբեջանին։ Արցախի կորստով փաստացի կոտրվում է նաև Հայաստանի ողնաշարը՝ մանավանդ որ Ադրբեջանը Սյունիքում, Գեղարքունիքում և Հայաստանի այլ վայրերում ապրած ադրբեջանցիներին վերադարձնելու պլան է հետապնդում։ Հասկանալի է, որ թուրքադրբեջանական տանդեմը տարածաշրջանի դեմոգրաֆիկ պատկերը փոխելու հեռահար մտադրություններ ունի՝ պանթուրքական ծրագրերն իրականություն դարձնելու համար։ Բայց այդ ծրագրերի իրականացումը կարող է լուրջ խնդիրներ ստեղծել տարածաշրջանային այլ խաղացողների՝ մասնավորապես Ռուսաստանի և Իրանի համար։

Թուրքիայի հզորացումը սպառնալու է Ռուսաստանին ու Իրանին դուրս թողնել մեր տարածաշրջանից, որի արդյունքում Հարավային Կովկասն ամբողջովին կհայտնվի թուրքական ազդեցության տակ։ Ադրբեջանն ամբողջովին վասալի կարգավիճակում է, թուրքական կապիտալը գերիշխող դիրքեր ունի Վրաստանում, իսկ երբ հայ-թուրքական սահմանն էլ բացվի, ապա Հայաստանի հարցերն էլ հնարավոր կլինի լուծել, ու այդ ժամանակ նույնիսկ Հայաստանում ռուսական ռազմաբազայի գոյության անհրաժեշտությունը չի լինի։

Թուրքիայի չափից շատ հզորանալու դեպքում Արևմուտքը ևս կարող է անհանգիստ լինել՝ պայմանավորված այն հանգամանքով, որ այն կարող է դուրս գալ արևմտյան ուղեծրից ու իր ինքնուրույն պահանջները թելադրել Արևմուտքին, մանավանդ որ Թուրքիան իրեն երբեք չի նույնացրել արևմտյան քաղաքակրթության հետ։ Անգամ հիմա է Թուրքիան նախապայմանների լեզվով խոսում Արևմուտքի հետ, տարբեր պահանջներ է դնում, ուստի կարելի է պատկերացնել՝ ինչպես կպահի իրեն, երբ պանթուրքական ծրագրերն իրականություն դառնան։ Չհաշված, որ Թուրքիան սպառնում է ՆԱՏՕ-ի մյուս անդամ Հունաստանին և քիչ-քիչ ներթափանցում Բալկաններ։ Ուստի, արտաքին ուժերի շահերից է բխում, որ կանխվի թուրքական էքսպանսիոնիզմը, իսկ դրա ճանապարհին անհրաժեշտ էր, որ Արցախը մնար հայկական՝ որպես անհրաժեշտ պատվար։ Ներկա պահին գուցե կշեռքի ծանրությունը լիովին թեքված է Ադրբեջանի կողմը, բայց դիվանագիտական աշխատանքի արդյունքում չպետք է թողնել, որ այդպես մնա։

Անհրաժեշտ է ստիպել, որ Ադրբեջանը հաշվի նստի արցախահայության գործոնի հետ ու իրեն թույլ չտա կամայականություն ցուցաբերել, առավել ևս՝ Արցախի հարցն ամբողջությամբ լուծած համարել հօգուտ իրեն։ Մյուս կողմից էլ՝ պետք է արցախահայությանը հնարավորինս պահել Հայաստանում, համապատասխան պայմաններ ապահովել նրանց կեցության համար: Դա առավել քան անհրաժեշտ է մեր հայրենիքում և շրջակա տարածաշրջանում։ Առանց այն էլ մերձավորարևել յան տարածաշրջանը տեղի ունեցող հախուռն գործընթացների արդյունքում հայաթափվում է, իսկ Լիբանանի, Իրաքի, Սիրիայի, Իրանի մեր համայնքները ժամանակի ընթացքում նվազում են, ինչի արդյունքում ավելի բարդ աշխարհաքաղաքական պայմաններ են ստեղծվում Հայաստանի համար։

ԱՐԹՈՒՐ ԿԱՐԱՊԵՏՅԱՆ

Historical Dates ՊԱՏՄՈՒԹՅԱՆ ԱՅՍ ՕՐԸ
Почему Никол Пашинян не заинтересован в освобождении пленных и насильственно похищенных людей? «Паст» Молодой армянский писатель Джейк Крикори презентует свою первую книгу в Barnes & Noble В Пасадене состоится концерт «Дудук. Голос армянской души» Юная армянская фигуристка Марина Геворгян победила на международном турнире в Болгарии Депутат парламента Армении: Нервные судороги Алиева не случайны Курс биткоина обновил исторический максиму Беспрецедентное влияние: Более 90% поддержанных ANCA кандидатов прошли в Конгресс США Крупный пожар в селе Джрарат: в сгоревшем доме обнаружено тело Секретарь Совета безопасности Армении отправится в Вильнюс Армении выделен новый грант в 38 млн. евро Самбист из Армавира Альберт Бадаянц стал победителем Первенства России по самбо В Армении применена тарифная квота к отдельным видам сельскохозяйственной продукции Все танцы студии армянского танца «Назани» Кисловодска стали лауреатами фестиваля «Мир талантов» Кубанский спортсмен Роберт Антонян вошел в тройку лучших на ЧМ по брейкингу Песков сообщил, что Путин не планирует разговор с Байденом Перейдет ли Южный Кавказ под контроль РФ в результате нового разделения зон влияния? «Паст»Региональная торговая «диверсификация» и реальная картина: «Паст»Непревзойденный цинизм: «Паст»Brent подорожала до $75,17 за баррель Атташе: «Верхний Ларс» закрылся для большегрузов Впечатляющее выступление молодой армянской виолончелистки в Национальном оперном театре Китая: «Паст»Трамп уступает Харрис 4% в финальном опросе PBS News Более 50 депутатов ЕП призвали Баку накануне COP29 освободить всех армянских пленных и заложников ААЦ отмечает День памяти Свв. епископа Акипсимоса, священника Иосифа, дьякона Аифалы и свидетеля Платона Србуи Галян назначена министром юстиции Армении Нам не нужно искать политическую «крышу»: Директор «Спайки» прокомментировал распространяемые слухи: «Паст»В Китае стартовал Международный молодежный конкурс имени Хачатуряна с выступлением виолончелистки фонда «Музыка во имя будущего» Мари АкопянСотрудники МККК посетили удерживаемых в Баку армянских заключенных Армения станет участником Международного турнира по греко-римской борьбе «Сила традиций» Экспозиция скульптур Вардкеса Авакяна представлена в Театре драмы им. Наума Орлова в Челябинске «Шедевр от Сперцяна»: армянский футболист забил третий гол в матче против «Оренбурга» со штрафного Комитет госдоходов: Налоговые доходы в Армении в январе-сентябре 2024 года выросли почти на 7% Эрдоган назвал агрессию Израиля в Газе одним из самых жестоких геноцидов столетия Погода в Армении «Росатом» провел в Ереване семинар, посвященный технологическим возможностям по сооружению АЭС в Армении и вовлечению местных поставщиков в проектОбщественно-политическое собрание «третьей силы» прошло в условиях строгой конфиденциальности Британское издание Harpers Wine & Spirit опубликовало статью «Армения: восходящая звезда Кавказа?» Соединенные Штаты похвалили Армению и Азербайджан В калифорнийском городе Ирвайн будет установлен памятник, посвященный памяти жертв Геноцида армян Сурен Григорян завоевал золото на ЧЕ по тяжелой атлетике в Польше Новая лапша из Баку накануне СОР 29: В Азербайджане обвиняют Армению в «уничтожении кладбищ» «Армянские авиалинии» анонсировали запуск с 26 декабря новогодних авиарейсов в Батуми ЦБ Армении готов «удовлетворить любой дополнительный спрос на 100-драмовые монеты» Иран готовится нанести удар по Израилю с территории Ирака Армения получит от Азиатского банка развития бюджетный кредит Запад на Южном Кавказе настырно навязывает свои услуги в деле нормализации отношений Ереван-Баку: Лавров Оппозиция инициирует срочное заседание НС, требуя принять заявление по освобождению заключенных в Баку Армянский ресторан в Торонто включен в гид Michelin Футбольная команда «Монте» из Анапы стала серебряным призером Sochi Cup III Тяжелоатлет Карен Маргарян завоевал бронзу на ЧЕ до 23 лет в Польше
Самое популярное