Русский
ՔԱՂԱՔԱԿԱՆՈՒԹՅՈՒՆ ՀԱՍԱՐԱԿՈՒԹՅՈՒՆ ՄՇԱԿՈՒՅԹ ՍՊՈՐՏ ՄԱՄՈՒԼԻ ՏԵՍՈՒԹՅՈՒՆ ՏՆՏԵՍՈՒԹՅՈՒՆ ՖՈՏՈ ՎԻԴԵՈ ՎԵՐԼՈՒԾՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐ ՊԱՏՄՈՒԹՅԱՆ ԱՅՍ ՕՐԸ ՄԻՋԱԶԳԱՅԻՆ ԱՄԵՆԱԸՆԹԵՐՑՎԱԾ ԻՐԱՎՈՒՆՔ


Թուրքական օրակարգի հլու սպասյակը

ՎԵՐԼՈՒԾՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐ

Այն փաստը, որ Նիկոլ Փաշինյանն իր քաղաքական գործունեությունն իրականացնում է թուրքական օրակարգին համահունչ ու սիմետրիկ, գնալով համոզվում ենք նրա կողմից իրականցվող հակահայկական ու հակապետական վարքագծով։ Օրինակները միլիոնավոր են, սակայն փորձենք դիտարկել, այսպես կոչված, «անկլավների» վերաբերյալ շահարկումներին ու այն պնդումներին, որոնք տիրաժավորվում են իշխանական պրոպագանդիստների կողմից։

Հավանաբար շատերն են հիշում, որ դեռևս 2021-ին փաշինյանական շայկայի տարբեր ներկայացուցիչներ (անվանական չեմ ընդգծում՝ նրանք շատ էին), սկսեցին խոսել և շրջանառության մեջ դնել այնպիսի պնդումներ, թե օրինակ՝ «Գորիս-Կապան ավտոճանապարհը ՀՀ սուվերեն տարածք չէ» կամ՝ «Տավուշում կան վիճահարույց հատվածներ, որոնք պետք է հստակեցվեն դեմարկացիայի պարագայում»։ Այս թեզերը դեռևս այն ժամանակահատվածում հանրային լայն շրջանակների կողմից չէին ընկալվում, հաճախ՝ անտեսվում էին, սակայն ոլորտային մասնագետներն ու տարբեր փորձագետներ ահազանգում էին նիկոլական «անկլավային հանձնման» գործընթացի մեկնարկի մասին։

Վերջին իրադարձություններից հետո արդեն, պարզ դարձավ, որ այդ նույն թեզը հստակ բարձրաձայնվում են անձամբ Ալիևի կողմից, և հստակ պահանջ է դրված, որպեսզի այդ տարածքներում որոշակիություն մտցվի, անգամ խոսվում է այնտեղ ադրբեջանցիներով բնակեցման մասին։ Ըստ էության, հերթական անգամ համոզվում ենք, որ գործ ունենք «օվերտոնի պատուհանի» կիրառման մեխանիզմի կողմից, որոնք Նիկոլի իշխանության անկյունաքարն են հանդիսանում (սրանք վաղուց բնավորություն են սարքել․ բոլոր ռիսկային թեզերը նախապես տիրաժավորում են, մարդկանց մոտ աստիճանաբար տրամադրություն ստեղծում, հետո անցնում գործի)։

Մասնավորապես, օրերս իր հարցազրույցներից մեկում Փաշինյանն անդրադարձել էր Տավուշի գյուղերի հետ կապված ադրբեջանական պահանջին՝ նշելով, որ պատրաստ է Տավուշի գյուղերը հանձնել: Ավելին, նա ասել էր, որ այս տարվա փետրվարին Մյունխենում Ալիևի հետ հանդիպմանն ադրբեջանական կողմից Տավուշի գյուղերի վերադարձի հարցը բարձրացվել է: Իսկ արդեն մայիսին լրագրողների հետ հանդիպմանը Փաշինյանը հաստատել էր, որ Տավուշի գյուղերը մտնում են Ադրբեջանի՝ 86.600 քկմ տարածքային ամբողջականության մեջ, որն ինքը ճանաչել է:

Կարող ենք հստակ արձանագրել, որ հոկտեմբերի վերջին Բրյուսելում նախատեսված Փաշինյան-Ալիև հանդիպումից առաջ Ալիևն ուժեղացնում է իր հռետորաբանությունը, փորձում ճնշումներ բանեցնել հայկական կողմի վրա, բայց որ Տավուշի հատվածում «անկլավների ազատագրման» պատրվակով կարող են լինել նաև ռազմական լոկալ բախումներ (սա, ի դեպ, բավական հավանական սցենար է, որին չի բացառվում, որ ականատես դառնանք): Հատկանշական է նաև այն, որ ադրբեջանական կողմը քանիցս նման եղանակով փորձել է բուն բանակցությունների սեղանի շուրջ իր ուզածը ստանալ (վերջին 5 տարիներին պարբերաբար նաև ստացել է)։ Այստեղ հարցն այն է, որ Նիկոլը, ամենայն հավանականությամբ, իր սովորույթի համաձայն, կգնա նոր զիջումների հավաստիացումների և քայլերի, այլ կերպ ասած՝ մենք բոլորով կհայտնվենք անընդհատ նույն ծանր շրջապտույտի մեջ։

Ամենամարազմատիկն այն է, որ այս խառը և վտանգավոր գործընթացների մեջ հայաստանյան իշխանավորները խոսում են ինչ-որ անհասկանալի դիվանագիտական «հաղթանակների» մասին։ Թերևս պարզ է մի բան․ Հայաստանն ինքն իր ձեռքով «ականապատում» է իր իսկ տարածքները․ բացատրեմ. բան այն է, որ «անկլավների» օրակարգը բավարարելու պայմաններում, Ադրբեջանը փաստացի բլոկադայի է ենթարկելու Իրանից դեպի Վրաստան տանող գլխավոր մայրուղին, այն էլ՝ մի քանի կետերում։ Այստեղ խնդիրը չպետք է դիտարկել իշխանությունների «ասֆալտային տրամաբանության» մեջ, երբ հայտարարում են, թե չկա այնպիսի անկլավ, որը մեզ համար կառաջացնի ճանապարհային անլուծելի խնդիրներ։

Հիմա մի քիչ ավելի առարկայական․ դիցուք Նիկոլը Տիգրանաշենը հանձնում է Ադրբեջանին և դրա այլընտրանքային ճանապարհը Լանջառով տանող փոքր ճանապարհն է, որն անցնում է գյուղերի միջով, որն, ի դեպ, դժվար գործածելի է լինելու։ Պետք է հասկանալ, որ այդ ճանապարհների միջպետական նշանակությունը շատ մեծ է, և ոչ միայն մեր, այլ հարևան գործընկերների բեռնաշրջանառությունը դրանից դանդաղելու է: Սա վնասելու է մեր և հարևան երկրների տնտեսություններին, որոնք էլ իրենց հերթին այլընտրանքային տրանսպորտային հանգույցների մասին կսկսեն մտածել։ Իսկ այլընտրանքային հանգույցներից մեկն Իրան-Ադրբեջան-Վրաստան կամ Ռուսաստան երթուղին է և, բնականաբար, այդ ամենից շահելու է նախևառաջ Ադրբեջանը։

Մի ավելի դրամատիկ պատմություն է այդ ճանապարհների անվտանգության կարգավորման խնդիրները․ հարց է առաջանում, թե, ասենք, որտեղ են տեղադրվելու հսկիչ-անցագրային կետեր, իսկ բնավ չի բացառվում, որ այդ ուղղությամբ երթևեկեն ընդհանրապես դադարի։

Առաջիկա զարգացումներին սպասելով՝ արձանագրենք, որ պաշտոնական մակարդակում ասվում էր, որ դեռևս 2021-ին տեղակայված ռուսական ուղեկալների տեղակայումն իրականացվում է հայ-ռուսական համագործակցության շրջանակում, սակայն կարծիքներ կային, որ ուղեկալների տեղակայումը պայմանավորված է «անկլավների» հանձնման, այդ հատվածներում սահմանազատման և սահմանագծման աշխատանքների գործընթացով։ Ըստ ամենայնի, առաջիկայում առավել հստակ կդառնա, թե ինչ առաքելությամբ էին ռուսական ուղեկալները տեղակայվել կոնկրետ հատվածներում՝ Ազատամուտ, Ոսկեպար-Բաղանիս ավտոճանապարհին և այլն:

Վերջում հավելենք, որ այս ամենի հետ մեկտեղ Փաշինյանի կողմից անընդհատ շահարկվում է Արծվաշենի թեման, որ, իբր, բացի ադրբեջանական կողմից՝ ՀՀ-ն ևս ունի անկլավ, սակայն մի բան ակնհայտ է, որ Արծվաշեն հասնելու համար նախ պետք է անցնենք մինչ այն տեղակայված 7 ադրբեջանական գյուղերով, իսկ անվտանգության մասին ընդհանրապես խոսելն անիմաստ ու անշահավետ գործ է։

Արմեն Հովասափյան

Historical Dates ՊԱՏՄՈՒԹՅԱՆ ԱՅՍ ՕՐԸ
Погода в Армении Артем Оганов с коллегами из разных стран написал научную статью и проведет онлайн-школу по методу «Uspex» Мирный договор между Ереваном и Баку обеспечит мир и стабильность в регионе: глава Минобороны Турции Грант Гулканян стал одним из победителей в соревнованиях по боксу на призы главы города Невинномысска Армянские гимнасты стали победителями онлайн-турнира Platinum League Online Россия ударила рекордным количеством дронов по Украине Трамп пообещал пошлины в 25% на все товары из Мексики и Канады Brent подорожала до $73,28 за баррель Мэрия Еревана придумала новый способ доставить неудобство жителям Netflix покажет первые два эпизода «Сто лет одиночества» Габриэля Гарсиа Маркеса в Гаване Между Николом Пашиняном и Араратом Мирзояном «пробежала черная кошка»? «Паст»Своеобразная «концепция» «борьбы» с преступностью: «Паст»Молодежные организации IUSY и YES потребовали от Азербайджана освободить армянских пленныхАрмения не примет участия в саммите ОДКБ в АстанеЮные армянские гимнастки из Серпухова завоевали золото на первенстве городского округаКанадского журналиста не впустили в Турцию за критику Азербайджана и публикации о событиях в Арцахе В Риме прошла научная конференция, посвященная защите святынь Арцаха Дудукист Виталий Погосян выступит в симфоническом шоу Hans Zimmer’s UniverseРекордный долгожитель Олимпийских игр: Хэйг Прист«Единственный Западный Азербайджан находится на территории Ирана»: посол ФранцииПоказом фильма «Месье Азнавур» открылся 27-й Пражский кинофестиваль французских фильмовИзделия армянских мастеров представлены на Рождественской ярмарке Шпиттельберга в ВенеФонд «Музыка во имя будущего» предлагает талантливым молодым музыкантам стать участниками программы «Образовательная поездка в Дубай»Генрих Мхитарян начал писать автобиографиюМинистр окружающей среды Канады Стивен Гилбо призвал к освобождению армянских заключенных, незаконно удерживаемых в АзербайджанеКто станет депутатом? «Паст»Очередная «шустрость» свалить на других собственные ошибки: «Паст»Даст ли ход «папкам», или удовлетворится увольнением? «Паст»В списке основных налогоплательщиков также есть грузоперевозчики: «Паст»Уголовное преследование в отношении предпринимателей продолжается: «Паст»Ожидать эскалации нужно всегда: Алексей АнпилоговАрмения – лидер среди стран СНГ по дороговизне услуг заведений общепитаМИД Армении прокомментировал заявление посла США в Баку об управлении трансграничными водными ресурсамиСтоимость биткойна приближается к 100 тыс. долларовКурс доллара к рублю в ходе торгов впервые с марта 2022 года превысил 103 рубляБельгийские политики и парламентарии направили заявление правительствам Азербайджана и БельгииМы призываем Азербайджан и Армению не упустить эту историческую возможность: Хакан ФиданАрмянские борцы завоевали одну серебряную и две бронзовые медали на Чемпионате мира по борьбе среди военнослужащихРоссия впервые нанесла удар по военному объекту Украины новейшей баллистической ракетой «Орешник» с гиперзвуковой боевой частьюЮнибанк первым в Армении выпустил субординированные облигацииВ Армении сократят помощь для арцахских беженцевАрмянский предприниматель строит новую канатную дорогу на горной вершине КрымаОванес Чрагян из города Армавир стал победителем Первенства мира по универсальному боюПалата депутатов Люксембурга потребовала от Баку немедленного освобождения незаконно заключенных лицАвантюризм кадровых движений: «Паст»Нынешняя власть Армении - факелоносец антиармянской повестки дня: «Паст»Как собираются лишить эту власть возможности получить мандат в будущем? «Паст»«В стране существует большая коррупция, во главе которой стоит Никол Пашинян»: «Паст»Примечательное предложение: физические лица могут получить грант в размере 1 миллиона, а общественные организации – в размере 3 миллионов российских рублей: «Паст»Концерт к 155-летию со дня рождения Комитаса прошел в Краснодарской филармонии им. Пономаренко
Самое популярное