Русский
ՔԱՂԱՔԱԿԱՆՈՒԹՅՈՒՆ ՀԱՍԱՐԱԿՈՒԹՅՈՒՆ ՄՇԱԿՈՒՅԹ ՍՊՈՐՏ ՄԱՄՈՒԼԻ ՏԵՍՈՒԹՅՈՒՆ ՏՆՏԵՍՈՒԹՅՈՒՆ ՖՈՏՈ ՎԻԴԵՈ ՎԵՐԼՈՒԾՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐ ՊԱՏՄՈՒԹՅԱՆ ԱՅՍ ՕՐԸ ՄԻՋԱԶԳԱՅԻՆ ԱՄԵՆԱԸՆԹԵՐՑՎԱԾ ԻՐԱՎՈՒՆՔ


Ուժային կենտրոնների դիմակայությունը աշխարհակարգի ճաքերի ֆոնին․ «Փաստ»

ՄԱՄՈՒԼԻ ՏԵՍՈՒԹՅՈՒՆ

«Փաստ» օրաթերթը գրում է.

Նոր աշխարհակարգի ձևավորումն ընթանում է տարբեր տարածաշրջաններում համաշխարհային ուժային կենտրոնների շահերի բախումով, սուր մրցակցությամբ և ազդեցության գոտիներն ընդլայնելու պայքարով։ Մի կողմից՝ հավաքական Արևմուտքն է, որ ԱՄՆ-ի գլխավորությամբ փորձում է միջազգային հարաբերություններում պահպանել իր գերիշխանությունը և ամրագրել միաբևեռ աշխարհակարգը, իսկ մյուս կողմից էլ՝ այն ուժային կենտրոններն են, որոնք մարտահրավեր են նետել Արևմուտքի գերիշխանությանը։ Չինաստանին, Ռուսաստանին ու Իրանին միավորում է բազմաբևեռ աշխարհակարգի ստեղծման գաղափարը, քանի որ այս պետությունները նոր աշխարհակարգի պայմաններում ցանկանում են հանդես գալ նոր բևեռների դիրքերից։ Իսկ Արևմուտքի ու այս երկրների շահերի բախումը դրսևորվում է տարբեր տարածաշրջաններում, ինչը որոշ թեժ կետերում նաև ռազմական բախումների և անկայունության պատճառ է դառնում։

Օրինակ՝ Ուկրաինայում ընթացող պատերազմն Արևմուտքի և Ռուսաստանի աշխարհաքաղաքական պայքարի արդյունքն է։ ԱՄՆ-ը և եվրոպական երկրներն անընդհատ ռազմական օգնություն են տրամադրում Ուկրաինային, որպեսզի Ռուսաստանն ի վիճակի չլինի հաղթանակ տանել, հյուծվի ու կորցնի իր ազդեցության գոտին ընդլայնելու հեռանկարը։ Իսկ Ռուսաստանն ուկրաինական ճակատում իր հաջողություններն առաջնահերթ է համարում, որպեսզի Արևմուտքը տարբեր ինտեգրացիոն մոդելների կիրառման արդյունքում ի վիճակի չլինի իր ազդեցությունը տարածել հետխորհրդային տարածքում։ Ինչպես նշում են բազմաթիվ փորձագետներ, Ուկրաինայում ընթացող պատերազմը կարող է նույնիսկ տարիներ տևել, քանի դեռ չի նախանշվել կողմերից մեկի բացահայտ առավելությունը ռազմի դաշտում։ Բացի այդ, տնտեսական հարթության վրա ևս ԱրևմուտքՌուսաստան հակամարտությունը նոր դրսևորումներ է ստանում։

Արևմուտքը ժամանակի ընթացքում ավելի է սեղմում Ռուսաստանի նկատմամբ սահմանված պատժամիջոցների օղակը՝ ցանկանալով այդ երկրին զրկել տնտեսական հնարավորություններից, արևմտյան տեխնոլոգիաներից ու պատերազմ վարելու կարողություններից։ Բայց Արևմուտքի առաջատարի՝ ԱՄՆ-ի հիմնական մտահոգությունը գալիս է ոչ թե Ռուսաստանից, այլ Չինաստանից, որն իր տնտեսական հնարավորություններով և մարդկային ռեսուրսներով էապես գերազանցում է Ռուսաստանին։ Չինաստանի զարգացումն արդեն հասել է այնպիսի աստիճանի, որ այդ երկիրը, օգտագործելով իր տնտեսական ռեսուրսները, կարողանում է հաստատվել տարբեր տարածաշրջաններում՝ անգամ ԱՄՆ-ի հետնաբակը ներկայացնող Կարիբյան ավազանում, մասնավորապես Կուբայում։ Այդ է պատճառը, որ ԱՄՆ-ը փորձում է Չինաստանին զրկել առաջընթացի հնարավորությունից։

Արևմտյան ներդրումները քիչ-քիչ դուրս են բերվում Չինաստանից ու տեղափոխվում նրան հարակից երկրներ, օրինակ՝ Վիետնամ ու Հնդկաստան, որտեղ էժան աշխատուժի առկայությունը դիտարկվում է որպես առավելություն։ Մյուս կողմից էլ՝ ԱՄՆ-ը մի շարք երկրների հետ համատեղ նախաձեռնել է Չինաստանին գերժամանակակից չիպերի վաճառքի արգելքը, որպեսզի այդ երկիրն ի վիճակի չլինի առաջատար տեխնոլոգիաներ ու սպառազինություններ արտադրել։ Իսկ ԱՄՆ-ի ու Չինաստանի հարաբերությունների ամենասուր կետը Թայվանն է, որը չիպերի արտադրության ոլորտում առանցքային դերակատարություն ունի։ Եվ Թայվանի գրավումը կարող է լիովին փոխել տարածաշրջանային դասավորությունը։ Դրա համար էլ ԱՄՆ-ը շարունակաբար զինում է Թայվանին ու փորձում է Չինաստանին զսպելու համար տարածաշրջանային տարբեր միավորումներ ձևավորել։

Արևմուտքում մտահոգված են նաև, որ Ուկրաինայում Ռուսաստանի հնարավոր հաջողությունները կարող են թևեր տալ Չինաստանին նախաձեռնել ներխուժումը դեպի Թայվան։ Սակայն Արևմուտքը իր դիրքերը պահպանելու խնդիր ունի նաև Մերձավոր Արևելքում։ Իսրայելա-պաղեստինյան հակամարտության բորբոքումը ցույց տվեց, որ ԱՄՆ-ը կորցրել է իր նախկին դիրքերը։ Փոխարենը մեծացել է Իրանի ու տարածաշրջանային այլ դերակատարների ազդեցությունը։ Ճիշտ է՝ ԱՄՆ-ը երկու ռազմական ավիակիր է մոտեցրել Միջերկրական ծովի ափերին ու ռազմական աջակցություն է ցուցաբերում Իսրայելին, սակայն ստիպված է հաշվի նստել Թեհրանի տարածաշրջանային ազդեցության հետ, որպեսզի Գազայի հատվածի ռազմական գործողությունները չտարածվեն տարածաշրջանով մեկ։

Առանձին բևեռ դառնալու և Արևմուտքի ազդեցությունից ազատվելու հավակնություն է դրսևորում նաև Թուրքիան, որը միաժամանակ փորձում է գերակա դիրքերի հասնել երկու ուղղություններով։ Մի կողմից՝ Թուրքիան փորձում է իրականություն դարձնել պանթուրքական ծրագրերը՝ միավորելով թյուրքախոս երկրներին, իսկ մյուս կողմից՝ հանդես գալ որպես իսլամական աշխարհի լիդեր ու մահմեդականների շահերի պաշտպան։ Դրանով է պայմանավորված, որ Թուրքիան ձգտում է հասնել, այսպես կոչված, «Զանգեզուրի միջանցքի» բացմանը, որի միջոցով պայմաններ են ստեղծվելու պանթուրքական պլանների իրականացման համար։ Իսկ մյուս կողմից էլ՝ պատահական չէ, որ Անկարան փորձում է իրեն ներկայացնել որպես Պաղեստինի մահմեդականների պաշտպան ու աջակցում է ՀԱՄԱՍ-ին, իսկ Ստամբուլում հակաիսրայելական խոշոր ցույցեր ու բողոքի գործողություններ են տեղի ունենում, որոնց մասնակցում են նաև Էրդողանի հարազատները։

ԱՐՏԱԿ ԳԱԼՍՏՅԱՆ

Մանրամասները՝ «Փաստ» օրաթերթի այսօրվա համարում

Historical Dates ՊԱՏՄՈՒԹՅԱՆ ԱՅՍ ՕՐԸ
Архиепископ Баграт Галстанян: Настали времена украденной чести и радости Мы ответственны за судьбу армянства перед будущими поколениями: Послание Аршака Карапетяна по случаю Дня НезависимостиОт имени Сержа Саргсяна утром воздана дань уважения и возложен венок в Воинском пантеоне «Ераблур» Архиепископ Езрас Нерсисян освятил новую армянскую церковь в селе Шаумяновском Ростовской области США гордятся тем, что продолжают поддерживать Армению – Блинкен «Интер» на своей официальной странице отметил, что Генрих Мхитарян уже сыграл в клубе 100 матчей «Здесь я понял, что мне хочется много снимать Родину»: Виген Ананян Мэр Еревана направил поздравительное послание по случаю Дня Независимости Республики Армения Число погибших при израильском ударе в Ливане выросло до 12 «Ухудшение отношений с ЕАЭС может иметь цепные и катастрофические последствия для Республики Армения» - Аршак КарапетянГлава делегации ЕС в Армении поздравил республику с Днем независимости По следам скандальных записейГрайр Гегамян назначен военным атташе Армении в США Поправки в Конституции должны быть направлены не на отказ от исторической правды, а на сохранение государственности и территориальной целостности: Аршак КарапетянЗахарова заверила о скором суде над азербайджанскими убийцами миротворцев РФ в Нагорном Карабахе Нефть Brent подешевела до $74,68 за баррель Рубен Варданян – Пашиняну: Каждый думает о действиях другого, исходя из моделей и принципов своей жизни ABC: Израиль 15 лет готовил операцию по подрыву пейджеров в Ливане СМИ: В центре Еревана произошла потасовка с участием десятков человек «Паст». Никол Пашинян в своем «репертуаре». Кто бросит ему спасательный круг? BBC: Что происходит с Рубеном Варданяном и другими армянами в азербайджанских тюрьмах Brent подешевела до $73,32 за баррель на данных API о росте запасов нефти в США В Белом доме ознакомились с мирным планом Зеленского и сочли его рабочим Лига чемпионов: Матчи дня Восьмилетняя девочка угнала автомобиль у собственной матери и 25 минут каталась на нем Всё тайное рано или поздно становится явным Сколько снарядов нужно купить, чтобы эти Индийские артиллерийские средства дали результат? Аршак КарапетянВ армянских церквях России и Беларуси отметили праздник Воздвижения Животворящего Креста Господня Brent торгуется у $71,6 за баррель Статуя богини Анаит доставлена из Великобритании в Армению В Армению доставлены 6 мусоровозов – они будут переданы мэрии Еревана Два человека пострадали в ДТП в Лорийской области Летевший из Еревана в Москву борт «Аэрофлота» вынужденно сел в Астрахани Архиепископ Галстанян посетил парламент Армении – он готов к встрече с представителями правящей партии Задержан глава военного представительства Минобороны РФ «Подарок» власти Аршаку КарапетянуОтношения Армении с Россией должны быть на самом важном месте, а у Запада нет того продукта безопасности, который он может предоставить Армении: Аршак КарапетянВИДЕО։ Диаспора имеет серьзный потнциал для обеспечения безопасности Армении: КарапетянДТП в Ереване: водитель скончался в больнице В МИД РА 16 сентября состоится официальная встреча министров иностранных дел Армении и Франции Оверчук о разблокировке коммуникаций: Россия готова помогать, исходя из принципов суверенитета и юрисдикции Армении После проливного дождя Ереван вновь затопило Рукописную Библию XIV века продали почти за $7 млн. Диаспора имеет серьезный потенциал для обеспечения безопасности Армении: КарапетянУкраинские силы не в состоянии использовать западное оружие: Путин Директор Национального центра ожогов и дерматологии: Число обращающихся к нам людей увеличивается Состоялся телефонный разговор премьер-министра Пашиняна с госсекретарем США Энтони Блинкеном Армянские журналисты вновь примут участие в литовском футбольном турнире 13-летний саксофонист Микаел Арутюнян получил Гран-при нидерландского международного конкурса Международный банк реконструкции и развития выделит Армении кредит в размере $40 млн.
Самое популярное