Русский
ՔԱՂԱՔԱԿԱՆՈՒԹՅՈՒՆ ՀԱՍԱՐԱԿՈՒԹՅՈՒՆ ՄՇԱԿՈՒՅԹ ՍՊՈՐՏ ՄԱՄՈՒԼԻ ՏԵՍՈՒԹՅՈՒՆ ՏՆՏԵՍՈՒԹՅՈՒՆ ՖՈՏՈ ՎԻԴԵՈ ՎԵՐԼՈՒԾՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐ ՊԱՏՄՈՒԹՅԱՆ ԱՅՍ ՕՐԸ ՄԻՋԱԶԳԱՅԻՆ ԱՄԵՆԱԸՆԹԵՐՑՎԱԾ ԻՐԱՎՈՒՆՔ


Հայաստանյան ՏՏ ոլորտի պերճանքն ու թշվառությունը. «Փաստ»

ՄԱՄՈՒԼԻ ՏԵՍՈՒԹՅՈՒՆ

«Փաստ» օրաթերթը գրում է.

Տեղեկատվական տեխնոլոգիաների ոլորտը Հայաստանում ամենաարագ զարգացող ճյուղերից մեկն է։ Եվ ճիշտ է՝ ՏՏ ոլորտը տարիների ընթացքում էական աճ է գրանցել, սակայն դրա նշանակությունը շատ հաճախ չափազանցվում է, իսկ թերությունները՝ անտեսվում։ Խնդիրն այն է, որ Հայաստանն ավելի մեծ պոտենցիալ ունի տեխնոլոգիական ոլորտում՝ ի համեմատ այն ներուժի, որը ներկայում գործի է դրվում։ Բայց դա չի խանգարում, որ, օրինակ՝ ԱԺ փոխնախագահ Հակոբ Արշակյանը հայտարարի, թե Հայաստանը բարձր տեխնոլոգիաների ոլորտում ուղղակի մրցակից չունի: Նույն կերպ ժամանակին նույն Արշակյանը հայկական արտադրության եզակի անօդաչուների տեսանյութեր էր տեղադրում ու փիառվում՝ ներկայացնելով դրանց բացառիկ հնարավորությունները։ Ու մարդկանց էլ թվում էր, թե շատ հզոր ԱԹՍ-ներ ունենք, որոնք ի վիճակի են պատերազմի ժամանակ լուրջ խնդիրներ լուծել, բայց ռազմական գործողությունների ժամանակ պարզվեց, որ դրանք բեկումնային նշանակություն ունենալ չեն կարող։

Ավելին՝ հակառակորդն ավելի մեծ տեխնիկական հնարավորություններով օժտված անօդաչուներ էր կիրառում ընդդեմ հայկական կողմի զինված ուժերի։ Մյուս կողմից էլ՝ հայաստանյան ՏՏ ոլորտի հետ կապված ավելի շատ խոսվում է դրա աճի տեմպերի, քան այս բնագավառում առկա խորքային հիմնահարցերի մասին։ Չէ՞ որ այդ հիմնահարցերի հետ հաշվի նստելու արդյունքում է, որ հնարավոր կլինի ոլորտի խթանմանը նոր տեմպ հաղորդել։ Օրինակ՝ երկարաժամկետ իմաստով լուրջ խնդիր է, որ տեղեկատվական ոլորտի ներկայացուցիչների մի ահռելի մասն ուղղակի արտասահմանյան ընկերությունների համար է աշխատում, որոնք էլ ստանում են հայ մասնագետների ստեղծած արդյունքը ու երկրից դուրս հանում, այնինչ անհրաժեշտ է, որ հայկական ընկերություններն աճեն ու թողարկեն իրենց սեփական արտադրանքը։ Իսկ հայկական ընկերությունների հզորանալու համար պետք է, որ համապատասխան պայմաններ ստեղծվեն։ Այս հարցում առաջին նախադրյալը գաղափարների գեներացումն է, բայց անհրաժեշտ պայմաններ ստեղծված չեն, որ լավագույն մասնագետները մնան ու իրենց գործունեությունը ծավալեն Հայաստանում։

Մեր երկրից ուղեղների արտահոսք է տեղի ունենում, քանի որ արտասահմանում հետազոտական կենտրոններում կամ ընկերություններում այդ մարդկանց համար ավելի բարենպաստ պայմաններ են ստեղծում։ Ուստի, պետք է մտածել, թե ինչ քայլեր են անհրաժեշտ, որ լավագույն մասնագետները մեր երկրից չհեռանան։ Մյուս կողմից էլ՝ արտասահմանում իրենց գործունեությունը ծավալելով՝ հայ մասնագետները նախընտրեն վերադառնալ հայրենիք և իրենց ներուժն ու գիտելիքները ներդնեն հայկական տնտեսության մեջ։ Երկրորդ խնդիրը համապատասխան ֆինանսական միջոցների տրամադրման և, այդ թվում, նաև վենչուրային ֆոնդերի ստեղծումն է՝ կոնկրետ ուղղություններով ծրագրեր իրականացնելու համար։ Այնինչ Հայաստանն ընդամենը արտասահմանյան որոշ ընկերությունների սպասարկելու խնդիր է լուծում։ Որպես կանոն, մենք ուրախանում ենք նրանից, որ դրսի ինչ-որ կազմակերպություն որոշում է մասնաճյուղ բացել Հայաստանում, իսկ զուտ հայկական ՏՏ սեկտորի ձևավորման հարցը մնում է անտեսված։ Իսկ, օրինակ՝ Իսրայելին հաջողվեց հասնել սեփական ՏՏ ինդուստրիայի ձևավորմանը, որը շատ մեծ հաջողությունների է հասել։

Ընդ որում, Շիմոն Պերեսի կառավարման ժամանակներից սկսած պետությունը սկսեց պետական միջոցներից հատուկ պայմաններով ֆինանսավորել տեղեկատվական ոլորտի ծրագրերը։ Բացի այդ, իսրայելական վենչուրային կապիտալի նախաձեռնությունը, որը կոչվում էր «Յոզմա», օգտագործեց պետական փողերը մասնավոր ներդրումներ ներգրավելու համար՝ երկիրը վերածելով հետազոտության և զարգացման համաշխարհային կենտրոնի: Մեծ ներդրումների արդյունքում Իսրայելում ՏՏ ոլորտն այնպիսի շեշտակի աճ է գրանցել, որ ամբողջ աշխարհից են օգտվում իսրայելական ընկերությունների տեղեկատվական արտադրանքից։ Ու նույնիսկ երկրի ափամերձ գոտում ձևավորվեց իսրայելական սիլիկոնային հովիտը (Silicon Wadi), որը ծառայում է որպես առաջադեմ տեխնոլոգիաների համաշխարհային կենտրոններից մեկը։ Բայց հայկական նման կազմակերպությունների թիվը անհամեմատ քիչ է, ինչը նշանակում է, որ դեռ զարգանալու մեծ տեղ կա։ Ու պետությունը պետք է ոչ թե անընդհատ խոշոր ընկերություններին աջակցի, այլ հատուկ ուշադրություն դարձնի նաև փոքր ստարտափներին, որոնք իրենց նորարարություններով մեծ հեռանկար կարող են ապահովել։

Իրականում ՀՀ իշխանությունները կոնկրետ քայլեր նախաձեռնելու փոխարեն միայն բարձր-բարձր խոսում են ու, որպես կանոն, պարբերաբար ՏՏ ոլորտին նվիրված ինչ-որ համաժողովներ են անցկացնում, լուրջ դեմքով քննարկում են, ու այդպես ժամանակն անցնում է, մարդկանց մոտ էլ տպավորություն է առաջանում, թե հայաստանյան ՏՏ ոլորտն աշխարհում եզակի է ու անկրկնելի։ Բայց եթե հենց հայկական տեխնոլոգիական ոլորտը չզարգացնենք, ապա հետ կմնանք աշխարհից։ Նույնիսկ այն պարագայում, երբ չափից ավելի մեծ ռեսուրսներ կարող է պահանջել նոր տեխնոլոգիաների ստեղծումը, ապա գործընթացն արագացնելու համար որոշ տեխնոլոգիական լուծումներ պետք է գնել կամ վերցնել ուրիշներից։ Հ.Գ.-Ի դեպ, տեղեկատվական տեխնոլոգիաներն ու բարձր տեխնոլոգիաները տարբեր բաներ են: Սա՝ ի գիտություն քպականների:

ԱՐԹՈՒՐ ԿԱՐԱՊԵՏՅԱՆ

Մանրամասները՝ «Փաստ» օրաթերթի այսօրվա համարում

Historical Dates ՊԱՏՄՈՒԹՅԱՆ ԱՅՍ ՕՐԸ
Архиепископ Баграт Галстанян: Настали времена украденной чести и радости Мы ответственны за судьбу армянства перед будущими поколениями: Послание Аршака Карапетяна по случаю Дня НезависимостиОт имени Сержа Саргсяна утром воздана дань уважения и возложен венок в Воинском пантеоне «Ераблур» Архиепископ Езрас Нерсисян освятил новую армянскую церковь в селе Шаумяновском Ростовской области США гордятся тем, что продолжают поддерживать Армению – Блинкен «Интер» на своей официальной странице отметил, что Генрих Мхитарян уже сыграл в клубе 100 матчей «Здесь я понял, что мне хочется много снимать Родину»: Виген Ананян Мэр Еревана направил поздравительное послание по случаю Дня Независимости Республики Армения Число погибших при израильском ударе в Ливане выросло до 12 «Ухудшение отношений с ЕАЭС может иметь цепные и катастрофические последствия для Республики Армения» - Аршак КарапетянГлава делегации ЕС в Армении поздравил республику с Днем независимости По следам скандальных записейГрайр Гегамян назначен военным атташе Армении в США Поправки в Конституции должны быть направлены не на отказ от исторической правды, а на сохранение государственности и территориальной целостности: Аршак КарапетянЗахарова заверила о скором суде над азербайджанскими убийцами миротворцев РФ в Нагорном Карабахе Нефть Brent подешевела до $74,68 за баррель Рубен Варданян – Пашиняну: Каждый думает о действиях другого, исходя из моделей и принципов своей жизни ABC: Израиль 15 лет готовил операцию по подрыву пейджеров в Ливане СМИ: В центре Еревана произошла потасовка с участием десятков человек «Паст». Никол Пашинян в своем «репертуаре». Кто бросит ему спасательный круг? BBC: Что происходит с Рубеном Варданяном и другими армянами в азербайджанских тюрьмах Brent подешевела до $73,32 за баррель на данных API о росте запасов нефти в США В Белом доме ознакомились с мирным планом Зеленского и сочли его рабочим Лига чемпионов: Матчи дня Восьмилетняя девочка угнала автомобиль у собственной матери и 25 минут каталась на нем Всё тайное рано или поздно становится явным Сколько снарядов нужно купить, чтобы эти Индийские артиллерийские средства дали результат? Аршак КарапетянВ армянских церквях России и Беларуси отметили праздник Воздвижения Животворящего Креста Господня Brent торгуется у $71,6 за баррель Статуя богини Анаит доставлена из Великобритании в Армению В Армению доставлены 6 мусоровозов – они будут переданы мэрии Еревана Два человека пострадали в ДТП в Лорийской области Летевший из Еревана в Москву борт «Аэрофлота» вынужденно сел в Астрахани Архиепископ Галстанян посетил парламент Армении – он готов к встрече с представителями правящей партии Задержан глава военного представительства Минобороны РФ «Подарок» власти Аршаку КарапетянуОтношения Армении с Россией должны быть на самом важном месте, а у Запада нет того продукта безопасности, который он может предоставить Армении: Аршак КарапетянВИДЕО։ Диаспора имеет серьзный потнциал для обеспечения безопасности Армении: КарапетянДТП в Ереване: водитель скончался в больнице В МИД РА 16 сентября состоится официальная встреча министров иностранных дел Армении и Франции Оверчук о разблокировке коммуникаций: Россия готова помогать, исходя из принципов суверенитета и юрисдикции Армении После проливного дождя Ереван вновь затопило Рукописную Библию XIV века продали почти за $7 млн. Диаспора имеет серьезный потенциал для обеспечения безопасности Армении: КарапетянУкраинские силы не в состоянии использовать западное оружие: Путин Директор Национального центра ожогов и дерматологии: Число обращающихся к нам людей увеличивается Состоялся телефонный разговор премьер-министра Пашиняна с госсекретарем США Энтони Блинкеном Армянские журналисты вновь примут участие в литовском футбольном турнире 13-летний саксофонист Микаел Арутюнян получил Гран-при нидерландского международного конкурса Международный банк реконструкции и развития выделит Армении кредит в размере $40 млн.
Самое популярное