ՊԱՏՄՈՒԹՅԱՆ ԱՅՍ ՕՐԸ (22 դեկտեմբեր)
ՊԱՏՄՈՒԹՅԱՆ ԱՅՍ ՕՐԸՈՐՈՇ ՏՈՆԵՐ- Հայաստան, Ուկրաինա, Բելառուս, Ռուսաստան, Ղազախստան և Ղրղզստան` Էներգետիկայի օր, Ուկրաինա՝ Դիվանագիտական ծառայության օր։
ՀԱՅԱՍՏԱՆՈՒՄ
1790– Ռուս-թուրքական պատերազմի ընթացքում Ռուսական կայսրության զորքերն Ալեքսանդր Սուվորովի հրամանատարությամբ սկսել են Իզմայիլ քաղաքի պաշարումը, որտեղ կենտրոնացված են եղել Օսմանյան կայսրության մեծաքանակ զորքեր:
1800 – Պավել 1-ինը ստորագրել է Վրաստանը Ռուսաստանին միացնելու մանիֆեստը։
1882– ծնվել է գրականագետ, պրոֆեսոր Արսեն Տերտերյանը:
1914-Առաջին համաշխարհային պատերազմի ժամանակ կովկասյան ճակատում տեղի է ունեցել Սարիղամիշի ճակատամարտը, որի արդյունքում կանգնեցվել է թուրքական հարձակումը:
1915 –ծնվել է բանաստեղծուհի, թարգմանչուհի Մարո Մարգարյանը։
1920 —Մոսկվայում բացվել է Համառուսաստանյան Խորհուրդների 8-րդ համագումարը, որի ժամանակ ընդունվել է էլեկտրաֆիկացման ԳՈԷՌԼՈ-ի պլանը։
1941– վախճանվել է կենսաքիմիկոս, քիմիական գիտությունների դոկտոր, պրոֆեսոր Հակոբ Հովհաննիսյանը:
1972– վախճանվել է գրող, բանաստեղծ, արձակագիր, թարգմանիչ Մկրտիչ Արմենը։
1991- Ստեփանակերտում հայկական ինքնապաշտպանական ուժերը զինաթափ են արել ԽՍՀՄ 81-րդ օպերատիվ գունդը և առգրավել 967 միավոր հրաձգային զենք, 10 միավոր զրահատեխնիկա և մի քանի բեռնատարներ։
1994-Հայաստանը դիվանագիտական հարաբերություններ է հաստատել Կոլումբիայի հետ։
2006-հայազգի բռնցքամարտիկ, IBF վարկածով միջին քաշային կարգում աշխարհի չեմպիոն Արթուր Աբրահամը Գերմանիայում ճանաչվել է տարվա բռնցքամարտիկ:
2011- Գյումրի – Երևան երթուղին սպասարկող մարդատար միկրոավտոբուսը Լանջիկ – Մարալիկ ճանապարհահատվածում շրջվել է, ուղևորներից մեկը զոհվել է, վնասվածքներ են ստացել 11 մարդ։
2020-Եռօրյա սգի ավարտից հետո վերսկսվել են վարչապետի հրաժարականի պահանջով անհնազանդության ակցիաներն ամբողջ հանրապետությունով մեկ:
2021- Երևանի ավագանու արտահերթ նիստում քաղաքապետ Հայկ Մարությանին անվստահություն են հայտնել և քվեարկությամբ նոր քաղաքապետ ընտրել փոխքաղաքապետ Հրաչյա Սարգսյանին:
ԱՇԽԱՐՀՈՒՄ
1603 —Ահմեդ 1-ինը դարձել է Օսմանյան կասրության նոր սուլթան։
1666 —վախճանվել է իտալացի գեղանկարիչ Գվերչինոն (Ջովանի Ֆրանչեսկո Բարբիերի)։
1723 —ծնվել է գերմանացի կոմպոզիտոր և երաժիշտ, վիոլա դե գամբայի վրա վիրտուոզ կատարող Կարլ Ֆրիդրիխ Աբելը։
1857 —Ռուսաստանում թողարկվել է առաջին փոստային նամականիշը։
1872 —ծնվել է ֆրանսիացի անասնաբույժ, մանրէաբան և իմունաբան Քամիլ Գերենը, որը հանդիսանում է ԲՑԺ հակատուբերկուլյոզային պատվաստանյութի ստեղծողներից մեկը։
1858– ծնվել է իտալացի մեծանուն երգահան Ջակոմո Պուչինին:
1876 —ծնվել է իտալացի գրող, բանաստեղծ, ֆուտուրիզմի հիմնադիր Ֆիլիպպո Տոմմազո Մարինետտին։
1885 —Իտո Հիրոբումին դարձել է Ճապոնիայի առաջին վարչապետը։
1894– սկսվել է բարձրաստիճան պաշտոն զբաղեցնող ֆրանսիացի սպա Ալֆրեդ Դրեյֆուսի գործը, որը մեղադրվել է Գերմանական կայսրության համար լրտեսելու մեջ:
1911 —ծնվել է ամերիկացի սիրողական աստղագետ Գրոուտ Ռեբերը, որը հանդիսանում է ռադիոաստղագիտության հիմնադիրներից մեկը։
1917 —հիմնադրվել է ԴԻՆ-ը (գերմաներեն Deutsches Institut für Normung), որը ISO ստանդարտացման գերմանական կազմակերպություն է և ISO-ի ազգային օրգանն է։
1919– ԱՄՆ-ից ԽՍՀՄ է արտաքսվել մոտ 250 մարդ, որոնք կասկածվել են բոլշևիկների հետ կապի մեջ:
1944 —ստեղծվել է Վիետնամի Ազգային բանակը, որպեսզի դիմադրություն լինի Ճապոնիայի կողմից Վիետնամի օկուպացմանը։
1978 —ԽՍՀՄ-ում սերիական մարդասպան Անդրեյ Չեկոտիլոն իրականացրել է իր առաջին սպանությունը։
1987 —հերոինի գերդոզավորումից Նիկկի Սիկսը վերապրել է կլինիկական մահ, որը ոգեշնչել է նրան գրել «Kickstart My Heart» երգը։
1989- Բեռլինի Բրանդերբուրգյան դարպասները 28 տարի անց կրկին բացվել են հայտարարելով երկու Գերմանիաների վերամիավորումը։
2001– ծնվել է առաջին կլոնավորված ընտանի կենդանին` CC անունով կատուն:
2007 —ֆրանսիական «Ariane 5» հրթիռակիրը երկրի ուղեծիր է դուրս բերել առաջին աֆրիկական արհեստական արբանյակը։
2009 —Սերբիան ԵՄ մտնելու հայտ է ներկայացրել։
2014 –վախճանվել է բլյուզ և ռոք ժանրերի անգլիացի երգիչ Ջո Քոքերը։
2015- ԱՄՆ-ում գաղտնազերծվել են ԽՍՀՄ-ի, Արևելյան դաշինքի և Չինաստանի վրա մասսայական ատոմային հարվածներ հասցնելու նշանակետերը։
2019-վախճանվել է ֆրանսիացի մոդելավորող Էմանուել Ունգարոն։
Կ. Խաչիկյան