Русский
ՔԱՂԱՔԱԿԱՆՈՒԹՅՈՒՆ ՀԱՍԱՐԱԿՈՒԹՅՈՒՆ ՄՇԱԿՈՒՅԹ ՍՊՈՐՏ ՄԱՄՈՒԼԻ ՏԵՍՈՒԹՅՈՒՆ ՏՆՏԵՍՈՒԹՅՈՒՆ ՖՈՏՈ ՎԻԴԵՈ ՎԵՐԼՈՒԾՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐ ՊԱՏՄՈՒԹՅԱՆ ԱՅՍ ՕՐԸ ՄԻՋԱԶԳԱՅԻՆ ԱՄԵՆԱԸՆԹԵՐՑՎԱԾ ԻՐԱՎՈՒՆՔ


Ծանոթ ու միաժամանակ անհայտ … կուլտուրիզմ

ՖՈՏՈ

Կուլտուրիզմ բառը ֆրանսերենից թարգմանվում է որպես «մարմնի մշակույթ»: Այդ սպորտաձևն ունի նաև մեկ այլ անուն, որն այսօր ավելի տարածված է ՝ բոդիբիլդինգ, այսինքն «մարմնի կառուցում»: Ինչ էլ որ կոչվի այդ սպորտաձևը, դրա էությունը նույնն է. մարդը զբաղվում է դրանով, որպեսզի զարգացնի իր մկանները և մարմինը հասցնի որոշակի իդեալական վիճակի: Այդ իդեալական մարմնի ստեղծումը տեղի է ունենում ինտենսիվ ֆիզիկական պատրաստվածության և հատուկ դիետայի միջոցով, որը մարմնին տալիս է համապատասխան քանակությամբ էներգիա: Որպեսզի մկանները զարգանան, բոդիբիլդերները միշտ ունեն մեծ քանակությամբ սպիտակուցներ իրենց ճաշացանկում:
Մարդը, ով հետաքրքրված է այդ սպորտով, կոչվում է կուլտուրիստ կամ բոդիբիլդեր: Դա կարող է լինել կա՛մ սիրողական, ով գնում է մարզասրահ իր ֆիզիկական կազմվածքը պահպանելու համար, կա՛մ պրոֆեսիոնալ, ով մասնակցում է մրցումների և անընդհատ բարձրացնում է իր զարգացման մակարդակը: Հատուկ թեմա է մրցակցային բոդիբիլդինգը, որտեղ պրոֆեսիոնալ ժյուրին գնահատում է մարզիկի մկանային և արտաքին ֆիզիկական բնութագրերը: Գնահատվում է բոլոր մկանների համաչափությունը, սիմետրիկությունը և զարգացումը: Հաղթում է այն բոդիբիլդերը, ով, ժյուրիի կարծիքով, ամենաշատն է մոտ իդեալականին։
Բոդիբիլդինգը, այն ձևով, որը մենք հիմա գիտենք, սկսվեց Է Բրիտանիայում Եվգենի Սանդովից, ով առաջինն է սկսել ցուցադրել իր զարգացած մկանները ըմբշամարտերի ընդմիջումների  ժամանակ: Նա ոչ միայն զվարճացրել է հանդիսատեսին, այլ նաև սեր սերմանել գեղեցիկ, ճիշտ կազմված մարմնի հանդեպ։ Այդ ամենի շնորհիվ նա այնպիսի ժողովրդականություն է ձեռք բերել, որ բացել է մի քանի գործարան և սկսել արտադրել սարքեր բոդիբիլդերների համար։ 1901 թվականի սեպտեմբերի 14-ին նա Լոնդոնում կազմակերպել է բոդիբիլդինգի առաջին մրցույթը, որը կոչվում էր «Մեծ մրցում»։  Զարմանալի չէ, որ այս մրցույթը մեծ հաջողություն է ունեցել: Մրցույթում մրցանակը բոդիբիլդինգի հիմնադիր հոր՝ Սանդովի արձանիկն էր։ Ուժեղ մարդու այդ բրոնզե մանրանկարը ստեղծվել է Ֆրեդերիկ Պոմերոյի կողմից: Այսօր էլ Միստր և Միսիս Օլիմպիա մրցույթների հաղթողները ստանում են նմանատիպ  արձանիկներ։
Տարօրինակ կերպով, բոդիբիլդինգը Ամերիկա է մտել ավելի ուշ: Այնտեղ բոդիբիլդինգը խթանող հիմնական անձը եղել է Ալոիս Սվոբոդան։ Բոդիբիլդինգի առաջին լայնածավալ մրցույթն ԱՄՆ-ում անցկացվել է միայն 1904 թվականին Նյու Յորքում՝ Մեդիսոն Սքուեր Գարդենում։ Ի տարբերություն բրիտանական մրցույթի, հաղթողին շնորհվել է ավելի գործնական մրցանակ, քան բրոնզե արձանիկը՝ 1000 դոլար, որը 20-րդ դարի սկզբին հսկայական գումար էր։ Բացի դրամական մրցանակից, հաղթողը ստացել է «աշխարհի ամենազարգացած մարդու» կոչումը։
20-րդ դարի  50- 60-ականներին տեղի է ունեցել բոդիբիլդինգի ժողովրդականության յուրօրինակ աճ: Դա տեղի է ունեցել Չարլզ Ատլասի ջանասեր քարոզչության շնորհիվ։ Նա խելամտորեն է մոտեցել բոդիբիլդինգի գովազդին և սկսել առաջին հերթին ազդել երիտասարդ սերնդի վրա: Ի՞նչն են ամենաշատը սիրում ամերիկացի երեխաներն ու դեռահասները: Իհարկե, կոմիքսները: Մկանային սուպերհերոսները երիտասարդներին խրախուսում էին հոգ տանել իրենց առողջության մասին և առաջին հերթին զարգացնել մկանները։ Բացի բոդիբիլդինգի գովազդից, ավելի ու ավելի են սկսել ի հայտ գալ բոդիբիլդերների տարբեր մրցույթներ։ Սպորտային ամսագրերն են դարձել բոդիբիլդինգի առաջընթացի ևս մեկ շարժիչ: Բոդիբիլդերները սկսել են ժողովրդականություն ձեռք բերել կինոյում։ Նրանք սկսել են ավելի հաճախ հայտնվել էկրաններին պատկերելով մկանուտ հերոսների։ 
Անաբոլիկ ստերոիդները, իհարկե, հայտնագործվել են շատ ավելի վաղ, բայց քսաներորդ դարի 70-ական թվականներին է տեղի ունեցել այսպես կոչված «անաբոլիկ ստերոիդների ապստամբությունը»: Անաբոլիկ ստերոիդները գրավել են ոչ միայն բոդիբիլդինգը, այլ նաև այլ սպորտաձևեր: Բայց, իհարկե, դրանք ավելի տարածված էին բոդիբիլդինգում, քանի որ դրանց շնորհիվ էր, որ մարզիկը կարճ ժամանակում կարող էր անհավանական արդյունքների հասնել մկանային զանգվածի ավելացման գործում։
Մինչև 90-ականները անաբոլիկ ստերոիդները համարվում էին օրինական դեղամիջոց: Հաջողակ և հայտնի բոդիբիլդերների մի ամբողջ սերունդ է «մեծացել» անաբոլիկ ստերոիդներով: Միայն 1990 թվականին է ամերիկյան Կոնգրեսը անաբոլիկ ստերոիդները ավելացրել «վերահսկվող դեղերի» ցանկում։ Թեպետ Կանադայում, օրինակ, օրենքով դրանք արգելվել էին մի փոքր ավելի վաղ՝ դեռ 1988 թվականին:
 
Կուլտուրիզմ բառը ֆրանսերենից թարգմանվում է որպես «մարմնի մշակույթ»: Այդ սպորտաձևն ունի նաև մեկ այլ անուն, որն այսօր ավելի տարածված է ՝ բոդիբիլդինգ, այսինքն «մարմնի կառուցում»: Ինչ էլ որ կոչվի այդ սպորտաձևը, դրա էությունը նույնն է. մարդը զբաղվում է դրանով, որպեսզի զարգացնի իր մկանները և մարմինը հասցնի որոշակի իդեալական վիճակի: Այդ իդեալական մարմնի ստեղծումը տեղի է ունենում ինտենսիվ ֆիզիկական պատրաստվածության և հատուկ դիետայի միջոցով, որը մարմնին տալիս է համապատասխան քանակությամբ էներգիա: Որպեսզի մկանները զարգանան, բոդիբիլդերները միշտ ունեն մեծ քանակությամբ սպիտակուցներ իրենց ճաշացանկում:
Մարդը, ով հետաքրքրված է այդ սպորտով, կոչվում է կուլտուրիստ կամ բոդիբիլդեր: Դա կարող է լինել կա՛մ սիրողական, ով գնում է մարզասրահ իր ֆիզիկական կազմվածքը պահպանելու համար, կա՛մ պրոֆեսիոնալ, ով մասնակցում է մրցումների և անընդհատ բարձրացնում է իր զարգացման մակարդակը: Հատուկ թեմա է մրցակցային բոդիբիլդինգը, որտեղ պրոֆեսիոնալ ժյուրին գնահատում է մարզիկի մկանային և արտաքին ֆիզիկական բնութագրերը: Գնահատվում է բոլոր մկանների համաչափությունը, սիմետրիկությունը և զարգացումը: Հաղթում է այն բոդիբիլդերը, ով, ժյուրիի կարծիքով, ամենաշատն է մոտ իդեալականին։
Բոդիբիլդինգը, այն ձևով, որը մենք հիմա գիտենք, սկսվեց Է Բրիտանիայում Եվգենի Սանդովից, ով առաջինն է սկսել ցուցադրել իր զարգացած մկանները ըմբշամարտերի ընդմիջումների  ժամանակ: Նա ոչ միայն զվարճացրել է հանդիսատեսին, այլ նաև սեր սերմանել գեղեցիկ, ճիշտ կազմված մարմնի հանդեպ։ Այդ ամենի շնորհիվ նա այնպիսի ժողովրդականություն է ձեռք բերել, որ բացել է մի քանի գործարան և սկսել արտադրել սարքեր բոդիբիլդերների համար։ 1901 թվականի սեպտեմբերի 14-ին նա Լոնդոնում կազմակերպել է բոդիբիլդինգի առաջին մրցույթը, որը կոչվում էր «Մեծ մրցում»։  Զարմանալի չէ, որ այս մրցույթը մեծ հաջողություն է ունեցել: Մրցույթում մրցանակը բոդիբիլդինգի հիմնադիր հոր՝ Սանդովի արձանիկն էր։ Ուժեղ մարդու այդ բրոնզե մանրանկարը ստեղծվել է Ֆրեդերիկ Պոմերոյի կողմից: Այսօր էլ Միստր և Միսիս Օլիմպիա մրցույթների հաղթողները ստանում են նմանատիպ  արձանիկներ։
Տարօրինակ կերպով, բոդիբիլդինգը Ամերիկա է մտել ավելի ուշ: Այնտեղ բոդիբիլդինգը խթանող հիմնական անձը եղել է Ալոիս Սվոբոդան։ Բոդիբիլդինգի առաջին լայնածավալ մրցույթն ԱՄՆ-ում անցկացվել է միայն 1904 թվականին Նյու Յորքում՝ Մեդիսոն Սքուեր Գարդենում։ Ի տարբերություն բրիտանական մրցույթի, հաղթողին շնորհվել է ավելի գործնական մրցանակ, քան բրոնզե արձանիկը՝ 1000 դոլար, որը 20-րդ դարի սկզբին հսկայական գումար էր։ Բացի դրամական մրցանակից, հաղթողը ստացել է «աշխարհի ամենազարգացած մարդու» կոչումը։
20-րդ դարի  50- 60-ականներին տեղի է ունեցել բոդիբիլդինգի ժողովրդականության յուրօրինակ աճ: Դա տեղի է ունեցել Չարլզ Ատլասի ջանասեր քարոզչության շնորհիվ։ Նա խելամտորեն է մոտեցել բոդիբիլդինգի գովազդին և սկսել առաջին հերթին ազդել երիտասարդ սերնդի վրա: Ի՞նչն են ամենաշատը սիրում ամերիկացի երեխաներն ու դեռահասները: Իհարկե, կոմիքսները: Մկանային սուպերհերոսները երիտասարդներին խրախուսում էին հոգ տանել իրենց առողջության մասին և առաջին հերթին զարգացնել մկանները։ Բացի բոդիբիլդինգի գովազդից, ավելի ու ավելի են սկսել ի հայտ գալ բոդիբիլդերների տարբեր մրցույթներ։ Սպորտային ամսագրերն են դարձել բոդիբիլդինգի առաջընթացի ևս մեկ շարժիչ: Բոդիբիլդերները սկսել են ժողովրդականություն ձեռք բերել կինոյում։ Նրանք սկսել են ավելի հաճախ հայտնվել էկրաններին պատկերելով մկանուտ հերոսների։ 
Անաբոլիկ ստերոիդները, իհարկե, հայտնագործվել են շատ ավելի վաղ, բայց քսաներորդ դարի 70-ական թվականներին է տեղի ունեցել այսպես կոչված «անաբոլիկ ստերոիդների ապստամբությունը»: Անաբոլիկ ստերոիդները գրավել են ոչ միայն բոդիբիլդինգը, այլ նաև այլ սպորտաձևեր: Բայց, իհարկե, դրանք ավելի տարածված էին բոդիբիլդինգում, քանի որ դրանց շնորհիվ էր, որ մարզիկը կարճ ժամանակում կարող էր անհավանական արդյունքների հասնել մկանային զանգվածի ավելացման գործում։
Մինչև 90-ականները անաբոլիկ ստերոիդները համարվում էին օրինական դեղամիջոց: Հաջողակ և հայտնի բոդիբիլդերների մի ամբողջ սերունդ է «մեծացել» անաբոլիկ ստերոիդներով: Միայն 1990 թվականին է ամերիկյան Կոնգրեսը անաբոլիկ ստերոիդները ավելացրել «վերահսկվող դեղերի» ցանկում։ Թեպետ Կանադայում, օրինակ, օրենքով դրանք արգելվել էին մի փոքր ավելի վաղ՝ դեռ 1988 թվականին:
 Нет описания.
Կ. Խաչիկյան

Historical Dates ՊԱՏՄՈՒԹՅԱՆ ԱՅՍ ՕՐԸ
Букеровскую премию получила Саманта Харви за роман «Орбита» Задержанные накануне трое сотрудников администрации района Кентрон арестованы Образовательная поездка в Дубай: эксклюзивное предложение Фонда «Музыка во имя будущего»Захарова поставила на место «дошедшего до безумства» немецкого журналиста СВР Армении ограничилась общими словами по поводу инцидента с послом РА в ЕС Армения получила приглашение на COP29 и могла бы участвовать в этом мероприятии — Хикмет Гаджиев Чехия передала Армении мощи святого ВарфоломеяФК «Спартак» обсуждает приглашение Мовсесьяна на пост спортивного директора На месте ресторана «Кактус» Нарек Налбандян открыл супермаркет: «Паст»Ближневосточная Академия классической музыки совместно с Фондом «Музыка во имя будущего» представляют уникальную возможность для образовательных путешествийСтипендиат Фонда «Музыка во имя будущего» Эдуард Даян -лауреат первой премии Международного конкурса имени Арама ХачатурянаПочему Никол Пашинян не заинтересован в освобождении пленных и насильственно похищенных людей? «Паст» Молодой армянский писатель Джейк Крикори презентует свою первую книгу в Barnes & Noble В Пасадене состоится концерт «Дудук. Голос армянской души» Юная армянская фигуристка Марина Геворгян победила на международном турнире в Болгарии Депутат парламента Армении: Нервные судороги Алиева не случайны Курс биткоина обновил исторический максиму Беспрецедентное влияние: Более 90% поддержанных ANCA кандидатов прошли в Конгресс США Крупный пожар в селе Джрарат: в сгоревшем доме обнаружено тело Секретарь Совета безопасности Армении отправится в Вильнюс Армении выделен новый грант в 38 млн. евро Самбист из Армавира Альберт Бадаянц стал победителем Первенства России по самбо В Армении применена тарифная квота к отдельным видам сельскохозяйственной продукции Все танцы студии армянского танца «Назани» Кисловодска стали лауреатами фестиваля «Мир талантов» Кубанский спортсмен Роберт Антонян вошел в тройку лучших на ЧМ по брейкингу Песков сообщил, что Путин не планирует разговор с Байденом Перейдет ли Южный Кавказ под контроль РФ в результате нового разделения зон влияния? «Паст»Региональная торговая «диверсификация» и реальная картина: «Паст»Непревзойденный цинизм: «Паст»Brent подорожала до $75,17 за баррель Атташе: «Верхний Ларс» закрылся для большегрузов Впечатляющее выступление молодой армянской виолончелистки в Национальном оперном театре Китая: «Паст»Трамп уступает Харрис 4% в финальном опросе PBS News Более 50 депутатов ЕП призвали Баку накануне COP29 освободить всех армянских пленных и заложников ААЦ отмечает День памяти Свв. епископа Акипсимоса, священника Иосифа, дьякона Аифалы и свидетеля Платона Србуи Галян назначена министром юстиции Армении Нам не нужно искать политическую «крышу»: Директор «Спайки» прокомментировал распространяемые слухи: «Паст»В Китае стартовал Международный молодежный конкурс имени Хачатуряна с выступлением виолончелистки фонда «Музыка во имя будущего» Мари АкопянСотрудники МККК посетили удерживаемых в Баку армянских заключенных Армения станет участником Международного турнира по греко-римской борьбе «Сила традиций» Экспозиция скульптур Вардкеса Авакяна представлена в Театре драмы им. Наума Орлова в Челябинске «Шедевр от Сперцяна»: армянский футболист забил третий гол в матче против «Оренбурга» со штрафного Комитет госдоходов: Налоговые доходы в Армении в январе-сентябре 2024 года выросли почти на 7% Эрдоган назвал агрессию Израиля в Газе одним из самых жестоких геноцидов столетия Погода в Армении «Росатом» провел в Ереване семинар, посвященный технологическим возможностям по сооружению АЭС в Армении и вовлечению местных поставщиков в проектОбщественно-политическое собрание «третьей силы» прошло в условиях строгой конфиденциальности Британское издание Harpers Wine & Spirit опубликовало статью «Армения: восходящая звезда Кавказа?» Соединенные Штаты похвалили Армению и Азербайджан В калифорнийском городе Ирвайн будет установлен памятник, посвященный памяти жертв Геноцида армян
Самое популярное