ՊԱՏՄՈՒԹՅԱՆ ԱՅՍ ՕՐԸ (22 փետրվար)
ՊԱՏՄՈՒԹՅԱՆ ԱՅՍ ՕՐԸ
ՈՐՈՇ ՏՈՆԵՐ-Հանցագործությունների զոհերի աջակցության համաշխարհային օր, Հայաստան՝ Վարդանանց տոն, Եգիպտոս՝ Միասանության օր, Հնդկաստան՝ Մայրության օր, Կատար՝ Էմիրի թագադրման օր, Ղրղզստան՝ Կադաստրի աշխատողների օր, Ճապոնիա՝ Կատվի օր։
ՀԱՅԱՍՏԱՆՈՒՄ
1909 - ծնվել է խորհրդային բանակի հայ գեներալ-մայոր Տարաս Թուսուզյանը։
1920- Խանքենդիում ադրբեջանցի զինվորականների կողմից սկսվել է հայ բնակչության ջարդեր, որի արդյունքում զոհվել է մոտ 400 հայ։
1938– ծնվել է նշանավոր ռեժիսոր-վավերագրող Արտավազդ Փելեշյանը:
1940– ծնվել է քաղաքական գործիչ, Հայաստանի Ազգային ժողովի 1-3 գումարումների պատգամավոր Արշակ Սադոյանը:
1944 - ծնվել է ամերիկահայ իրավաբան Ռոբերտ Ջորջ Քարդաշյանը, որը հայտնի է դարձել հայտնի ամերիկյան ֆուտբոլիստ Օ Ջեյ Սիմփսոնի գործը հաղթելով։
1952– ծնվել է ամերիկահայ տիեզերագնաց-օդաչու, բժշկագիտության դոկտոր, հայազգի առաջին տիեզերագնաց Ջեյմս Բաղյանը:
1988– Արցախյան ազատամարտի ժամանակ սկսվել է Ասկերան-Ստեփանակերտ ռազմավարական ուղղությամբ աղդամցի ադրբեջանցիների բազմահազարանոց ամբոխի զինված հարձակումը, որն ավարտվել է Բաքվի և Խորհրդային Ադրբեջանի այլ բնակավայրերի հայ բնակչության ջարդով ու բռնի տեղահանության գործողություններով:
1993-ադրբեջանցի սպա Սուրատ Հուսեյնովը Գյանջայում հակակառավարական ապստամբություն է բարձրացրել։
2001-տեղացած առատ ձյան պատճառով ձյան ծածկույթի բարձրությունն Ապարանում հասել է մինչև 84 սմ-ի, մյուս տարածաշրջաններում եղել է 30 սմ-ից ավելի: Փակվել են հանրապետական նշանակության բոլոր ճանապարհները։
2005-Ադրբեջանի մաքսային ծառայության և տրանսպորտի նախարարության համատեղ ստուգումներից հետո բեռնաթափվել է շուրջ 200 վագոն, որոնք Ադրբեջանի և Վրաստանի տարածքով Հայաստան էին տեղափոխում նավթամթերք և վառելիք:
2007- Հունգարիայի Վերաքննիչ դատարանն իր որոշմամբ անփոփոխ է թողել ադրբեջանցի սպա Ռամիլ Սաֆարովի նկատմամբ առաջին ատյանի դատարանի վճիռը` ցմահ բանտարկություն առաջին 30 տարիներին առանց ներման իրավունքի:
2008- Ազատության հրապարակի ցույցին հայտնված Գագիկ Ջհանգիրյանը հայտարարել է, որ ինքն արդեն նախկին դատախազ է:
2014 - վախճանվել է աստղագետ, ֆիզիկոս, գրող, նկարիչ Գրիգոր Գուրզադյանը։
2018- Հոլլանդիայի խորհրդարանի ստորին պալատը քվեների մեծամասնությամբ ընդունել է Օսմանյան Թուրքիայում 1915 թվականի հայերի զանգվածային սպանդը որպես ցեղասպանություն ճանաչելու երկու օրինագիծ:
2022- Ռուսաստանը և Ադրբեջանը դաշնակցային համագործակցության մասին հռչակագիր են ստորագրել:
ԱՇԽԱՐՀՈՒՄ
1512 –վախճանվել է իսպանացի քարտեզագիր, բնախույզ Ամերիգո Վեսպուչին։
1632 —Գալիլեո Գալիլեյը հրապարակել է իր ամենակարևոր աշխատանքը՝ «Երկխոսություն աշխարհի պտոլոմեյան և կոպերնիկոսյան երկու կարևորագույն համակարգերի մասին» աշխատությունը, որը կարևոր ազդեցություն է ունեցել աստղագիտության հետագա զարգացման վրա։
1732 –ծնվել է Միացյալ Նահանգների 1-ին նախագահ Ջորջ Վաշինգտոնը։
1788 - ծնվել է գերմանացի փիլիսոփա Արթուր Շոպենհաուերը։
1797 —առաջին կոալիցիայի պատերազմի ընթացքում տեղի է ունեցել Հեղափոխական Ֆրանսիայի Ֆիշգարդյան ներխուժումը Մեծ Բրիտանիայի տարածք, որն անգլիական պատմության մեջ մտել է որպես «վերջին ներխուժում բրիտանական կղզիներ»։
1810 - ծնվել է լեհ դաշնակահար և կոմպոզիտոր Ֆրեդերիկ Շոպենը։
1819 —Վաշինգտոնում ստորագրվել է Ադամս-Օնիսի պայմանագիրը, համաձայն որի Ֆլորիդան Իսպանիայից անցել է ԱՄՆ-ին (վաճառվել է 5 միլիոն դոլլարով)։
1828- Ֆրիդրիխ Վյոլերը հայտարարել է, որ անօրգանական նյութերից սինթեզել է օրգանական նյութ՝ միզաթթու։
1840 - ծնվել է գերմանացի քաղաքական գործիչ Ավգուստ Բեբելը։
1848 —Փարիզում սկսվել է բուրժուա-դեմոկրատական հեղափոխություն, որը բերել է Հունիսյան միապետության անկման։
1875- վախճանվել է ֆրանսիացի նկարիչ Ժան Բատիստ Կամիլ Կորոն։
-վախճանվել է շոտլանդացի երկրաբան Չարլզ Լայելը։
1941– վախճանվել է կանադացի ֆիզիոլոգ Ֆրեդերիկ Բանտինգը, որն ինսուլինի հայտնաբերման համար ստացել է նոբելյան մրցանակ:
1942 - վախճանվել է ավստրիացի գրող Ստեֆան Ցվայգը։
1946-բժիշկ Զելման Վակսմանը հայտնագործել է ստրեպտոմիցին հակաբիոտիկը։
1958-կնքվել է պայմանագիր, համաձայն որի Մեծ Բրիտանիան թույլատրել է իր տարածքում տեղակայել ամերիկյան միջուկային զենք։
1962 - ծնվել է հայտնի ավստալիացի բնագետ Սթիվ Իրվինը։
1974– ծնվել է անգլիացի երգիչ և երաժիշտ, նախկին զինվորական Ջեյմս Բլանտը:
1979 - Սենթ Լյուսիան ստացել է անկախություն Միացյալ Թագավորությունից։
1980 - վախճանվել է ավստրիացի բանաստեղծ, դրամատուրգ Օսկար Կոկոշկան։
2011– թողարկվել է Վինդոուզ-7 օպերացիոն համակարգի վերջին տարբերակը:
2014 —Գերագույն ռադայի որոշմամբ Ուկրաինայի 4-րդ նախագահ Վիկտոր Յանուկովիչը հայտարարվել է սահմանադրական պարտականությունների կատարումից ինքնամեկուսացված։
2020-Պորտուգալիան օրինականացրել է էվթանազիան:
Կ. Խաչիկյան
