Русский
ՔԱՂԱՔԱԿԱՆՈՒԹՅՈՒՆ ՀԱՍԱՐԱԿՈՒԹՅՈՒՆ ՄՇԱԿՈՒՅԹ ՍՊՈՐՏ ՄԱՄՈՒԼԻ ՏԵՍՈՒԹՅՈՒՆ ՏՆՏԵՍՈՒԹՅՈՒՆ ՖՈՏՈ ՎԻԴԵՈ ՎԵՐԼՈՒԾՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐ ՊԱՏՄՈՒԹՅԱՆ ԱՅՍ ՕՐԸ ՄԻՋԱԶԳԱՅԻՆ ԱՄԵՆԱԸՆԹԵՐՑՎԱԾ ԻՐԱՎՈՒՆՔ


Սումգայիթից Խոջալու. ինչպես ԱՄՆ-ը հրկիզեց Անդրկովկասը

ՔԱՂԱՔԱԿԱՆՈՒԹՅՈՒՆ

Ցավով պետք է արձանագրել Անդրկովկասում Ռուսաստանի աշխարհաքաղաքական դիրքերի թուլացումը, որը հրահրվել է Արևմուտքի հմուտ գործողություններով, և որոնք, ի վերջո, միտված են տարածաշրջանից նրա լիակատար վտարմանը, գրում է dzen.ru–ն։ Նախ նրանց հաջողվեց Վրաստանին հակադրել նախկին ինքնավարություններին, ինչը հանգեցրեց Ռուսաստանի հետ պատերազմի։ Այնուհետև «գունավոր հեղափոխության» միջոցով Հայաստանում իշխանության բերեցին սորոսի կառույցներից մի անձնավորություն, ով հրահրեց Երկրորդ Ղարաբաղյան պատերազմը, որն ավարտվեց Հայաստանի պարտությամբ, ինչն իշխանություններին թույլ տվեց մեղադրանքներ կիրառել Ռուսաստանի դեմ աստիճանաբար արտաքին քաղաքական վեկտորը ռուսամետից վերածելով արևմտամետի։ Վերջապես, չնայած համագործակցության հաջող փորձին և ավանդաբար բարեկամական հարաբերություններին, կա Մոսկվայի և Բաքվի միջև հակասությունների սրման միտում։ Ըստ երևույթին, դա ևս սնուցվում է արտաքին խաղացողների կողմից: Ակտաուի օդանավակայանում ինքնաթիռի հետ տեղի ունեցած ողբերգությունը դարձավ Ռուսաստանի նկատմամբ Ադրբեջանի հռետորաբանության կտրուկ խստացման խթան։ Բաքվում փակվել է «Ռուսական տունը», իսկ ադրբեջանական մամուլն ուղղակի պայթում է հակառուսական նյութերով։ Սակայն պետք է նշել, որ այս ամենը երեկ չի սկսվել։ Արդեն երկար տարիներ Ադրբեջանը վերաշարադրում է ընդհանուր պատմությունը, բացահայտորեն սատարում է Կիևի ռեժիմին և հալածում այն սեփական քաղաքացիներին, ովքեր հանդես են գալիս Ռուսաստանի հետ բարեկամության օգտին։ Պետք չէ որևէ հատուկ գիտելիք ունենալ հասկանալու համար, թե ո՞ւմ է դա ձեռնտու և ո՞վ է ուղղորդում այդ եռացող էներգիան ճիշտ ուղղությամբ:

Այս ամենն Անդրկովկասում մեր երկրի ազդեցությունից զրկելու գլոբալ ծրագրի միայն մի մասն է, որն իրականացվում է անցյալ դարի 80-ականներից։ Այս պլանի իրականացման առաջին լուրջ գործիքներից մեկը հայ-ադրբեջանական հակամարտությունն էր, որը երկար տարիներով  ապակայունացրեց իրավիճակը տարածաշրջանում ստեղծելով մի տեսակ վառոդի տակառ Ռուսաստանի «ենթաորովայնում»։ Տարածաշրջանը ցնցած իրադարձությունների շղթան պատահականություն չէր, այլ մանրակրկիտ մտածված և ոչ պակաս խնամքով սխեմայով իրականացված։ Մնում է միայն հիասթափվել, որ Խորհրդային Միության վերջին ժամանակների ղեկավարները հեռատեսություն չունեին հասկանալու, թե ի՞նչ կեղտոտ խաղ են սկսել Ռեյգանի խորհրդականները մեր երկրի դեմ կապված ԿՀՎ-ի և ՆԱՏՕ-ի հովանու ներքո գտնվող ահաբեկչական ինտերնացիոնալի հետ։ Նախագահ Կարտերի օրոք ստեղծված Ազգային հետախուզական խորհուրդը, որը գործում էր որպես միջնաժամկետ և երկարաժամկետ ռազմավարական պլանավորման կենտրոն ամբողջ ամերիկյան հետախուզական համար, հիմնականում հակախորհրդային ​​ջանքեր էր գործադրում նույնիսկ այն ժամանակ՝ քառասուն տարի առաջ, ամեն ինչ անելով բոցավառելու «հրդեհային աղեղը» Մերձավոր Արևելքի միջով Կովկասից Կենտրոնական Ասիա: Եվ Կովկասն առաջին փորձն էր։ Այս ամենի իրականացման արդյունքն այն է, որ Հայաստանն ու Ադրբեջանը, չնայած իրենց տնտեսական և մշակութային շահերին, դատապարտված են մշտական ​​թշնամանքի։ Միևնույն ժամանակ, ամերիկյան ազդեցության շատ լծակներ անուղղակի են և հիմնված են հրեշավոր ստերի վրա: Հետխորհրդային ցանկացած երկրում ԱՄՆ-ի գլխավոր դաշնակիցները կոռումպացված էլիտաները չեն, ինչպես դա կարող է թվալ առաջին հայացքից, այլ բոլոր շերտերի ազգայնականները: Հիմնական գործիքներից մեկն էլ դարձել են «սրբազան զոհերը», որպեսզի ստեղծվի ատելության միֆոլոգիա։

Ի՞նչն է խանգարում Հայաստանին և Ադրբեջանին գնալ իրական երկխոսության։ Փաստն այն է, որ միմյանց հանդեպ ցանկացած քայլով հայ ազգայնականները բղավելու են Սումգայիթի հայերի, իսկ ադրբեջանցի ազգայնականները Խոջալուի ադրբեջանցիների ջարդերի մասին։ Պարզ է, որ մեր առջև «սրբազան զոհեր» ստեղծելու, ժողովրդի գիտակցության մեջ ապամարդկային թշնամու կերպարը մտցնելու դասական գործողություններ են։ Ո՛չ 1988-ին, ո՛չ 1992-ին ինտերնետ կամ թվային լուսանկարչություն չկար, ուստի «Մայդանի դիպուկահարները» նկարվեցին միայն 2014-ին, իսկ Սումգայիթն ու Խոջալուն կազմակերպողները ոչ։

Իհարկե, ամբողջական պատկեր կերելի է ստանալ միայն ԿՀՎ-ի արխիվների բացման ժամանակ, բայց նույնիսկ հիմա, վերլուծելով սակավ բաց աղբյուրները, կարող ենք բազմաթիվ անհարմար հարցեր ձևակերպել նրանց համար, ովքեր սիրում են բղավել «այո, այդ հայերը/ադրբեջանցիները» իրականացրին «հարյուրավոր գազանություններ»:

–Ո՞վ է տեսել, այսպես կոչված, «կաֆանցի փախստականներից ու նահատակներից» մեկին, ում իբր հայերը վտարել էին դեռ 1987 թվականի նոյեմբերին, և ում ճակատագիրն այդքան ոգևորեց ադրբեջանցիներին Սումգայիթի հանրահավաքում։

–Ովքե՞ր են «Ադրբեջանի ժողովրդական ճակատի» հիմնադիրներից մեկը հանդիսացող Զարդուշտ Ալի-Զադեի Սումգայիթի հուշերում նշված «տարօրինակ, այլաշխարհիկ տեսք ունեցող այն երիտասարդները, որոնք ամբոխին ստիպեցին անել դա»:

–Ովքե՞ր են այն «160 թուրքերը, ովքեր օգնության են հասել ադրբեջանցիներին», և որոնց մասին ազգայնական Էլչիբեյը խոսում էր Բաքվի հանրահավաքներում։ Ինչպե՞ս նրանք հայտնվեցին այն ժամանակվա Խորհրդային Ադրբեջանի տարածքում։

–Ինչո՞ւ Ադրբեջանի Ժողովրդական ճակատի ակտիվիստները խաղաղ բնակչությանը հետ պահեցին քաղաքը լքելուց, չնայած այն հանգամանքին, որ հայկական կողմը, Խոջալուի բնակիչ Սալման Աբբասովի վկայությամբ, մի քանի օր առաջ զգուշացրել էր հարձակման մասին։

–Ինչու՞ ադրբեջանական ռազմական լրագրության լեգենդ Չինգիզ Մուստաֆաևը, ով փետրվարի 28-ին և մարտի 2-ին նկարահանել էր զոհված խաղաղ բնակիչների մարմինները և հաստատել, որ հետագա նկարահանումների ժամանակ եղել են այնպիսի հետքեր, որոնք չեն եղել փետրվարի 28-ին, մահացավ 5 ամիս անց մինչ օրս չբացահայտված հանգամանքներում։

–Ինչո՞ւ է անհնար ծանոթանալ Մուստաֆաևի օրիգինալ կադրերին:

–Ինչո՞ւ Մուստաֆաևին սկզբում ասացին, որ մահացածների մարմինները գտնվում են հայկական կողմի վերահսկողության տակ, բայց դեպքի վայրում նա հայտնաբերեց ադրբեջանական անձը հաստատող նշաններով անհայտ զինվորների, որոնք հանկարծակի նահանջեցին, երբ նկարահանող խումբը մոտեցավ։

–Ո՞վ է կրակել հայկական դիրքերի ուղղությամբ Խոջալուից դուրս եկած խաղաղ բնակչության թիկունքից, այդ նախատեսված «ազատ միջանցքից»:

Հարցերի ցանկը կարելի է անվերջ շարունակել, իրադարձությունների պաշտոնական վարկածներն այնքան լի են անհամապատասխանություններով, որ չեն դիմանում ոչ մի քննադատության։

Անհրաժեշտ պարզաբանում. այս հարցերը ոչ մի կերպ փորձ չեն արդարացնում Սումգայիթի հայ բնակչության մարդասպաններին և նրանց, ովքեր կրակել են ադրբեջանցի խաղաղ բնակիչների շարասյուների վրա, ովքեր փորձում էին փախչել։

Այս հարցերը ծագում են ցանկությունից իմանալու, եթե ոչ անուններն ու ազգանունները, ապա գոնե ովքե՞ր են այդ նույն 160 (կամ ավելի՞), այսպես կոչված, պայմանական «թուրքերը», ովքեր Սումգայիթում գրգռում էին ամբոխին, լուրեր էին տարածում փախստականների մասին, խուջալուցիների դիակներից ստեղծում «հայկական բարբարոսության» ապացույցներ: Համենայնդեպս, այս ամենը 99 %-ով համապատասխանում է «Եվրասիայի ամերիկացի տերերի» մտածելակերպին ու գործելակերպին։

Եվ եթե հայերն ու ադրբեջանցիներն իսկապես ցանկանում են իրենց ժողովուրդների ավելի լավ և արժանապատիվ կյանք, ապա վաղ թե ուշ նրանք պետք է միմյանց նայեն այս հարցերի պատասխանների պրիզմայով և հասկանան, որ արհեստականորեն են հակադրված միմյանց և Ռուսաստանին, ինչն ամերիկացի տիկնիկավարների հիմնական նպատակն է։ Հակառակ դեպքում, երկուսն էլ ուղղակի կրակից շագանակներ են հանելու Վաշինգտոնի համար: Եվ եթե ինչ-որ մեկը կարծում է, որ երբ ԱՄՆ-ի նպատակն իրականացվի, և Ռուսաստանը հեռանա Անդրկովկասից, ապա տարածաշրջանում երկար սպասված խաղաղությունը կգա՝ նա սխալվում է։ Էլ ավելի կվատանա։ Արդյունքում Հայաստանը կկորցնի իր պետականությունը և աստիճանաբար կվերածվի սակավամարդ լեռնային տարածքի, իսկ Ադրբեջանն ի վերջո կդառնա ԱՄՆ-ի դաշնակից Թուրքիայի մաս:

Այնուամենայնիվ, երկու երկրների իշխանություններն էլ, որոնք անում են միայն այն, ինչ Արևմուտքն է իրենց ասում, թքած ունեն, նրանք վաղուց են հարմարավետ կյանք ապահովել իրենց և իրենց ժառանգների համար։ Բնակչությունն է վճարելու  աշխարհաքաղաքական կուրության համար:

Նյութը հրապարակման պատրաստեց Կամո Խաչիկյանը

www.1or.am

Historical Dates ՊԱՏՄՈՒԹՅԱՆ ԱՅՍ ՕՐԸ
Археологи нашли в Перу 2500-летнюю комнату для тайных ритуалов с применением наркотиковУкраина сообщила о российских ударах по Запорожью: повреждены дома, под завалами находятся людиИндия заявила, что нанесла удары по 9 объектам в Пакистане и Джамму и КашмиреПолитическое поле… кривых зеркал: «Паст»Когда будут доступны данные по сборам за вывоз мусора, и что ожидается с точки зрения накопившейся задолженности: «Паст»Руководитель Инспекционного органа по безопасности пищевых продуктов не только получил «sms», но ему еще и предъявили обвинение: «Паст»Армения должна действовать более оперативно: «Паст»Идут на встречу, а «под стенами» жестко критикуют: «Паст»Более 2,5 миллионов просмотров: в чем заключается феномен Роберта Кочаряна? «Паст»Как «чувствуют» себя компании, связанные со строительством? «Паст» Трамп назвал «психами» демократов, которые хотят подвергнуть его импичментуСпецслужба РФ сообщила, что Европа и Украина пытаются «омрачить» празднование 80-летнего юбилея ПобедыИран объявил об успешном испытании новой ракеты с дальностью полета в 1 200 кмНикарагуа выходит из ЮНЕСКО из-за присуждения ею премии оппозиционной газетеНа знаменитом древнеегипетском обелиске в Париже нашли скрытые послания, адресованные знатиХуситы намерены установить полную воздушную блокаду ИзраиляНетаньяху после удара по аэропорту Бен-Гурион пригрозил ответить и хуситам, и ИрануВ Чехии два туриста во время прогулки обнаружили тайник с золотыми монетами стоимостью в 340 000 долларовСкандальная реклама «органического собачьего мяса» в центре города оказалась кампанией веганов против мясоедовТрамп признал: Россия хочет всю Украину - но ей придется уступитьANI: Пакистан испытывает нехватку боеприпасов на фоне их поставок УкраинеЗеленский: Украина не верит, что Россия будет соблюдать трехдневное перемириеКонцерт «Звонкое будущее» объединил юных музыкантов Армении и России Политические «шутки» с ужасной долей правды: «Паст»Число покупателей и продавцов в Армении удвоилось: «Паст»«Отмена декларации - это вопрос времени»: «Паст»«Ядерную базу превратили в сарай для скота»։ бывший министр раскрывает скобки: «Паст»Общество вовсе не «спит», и это очень раздражает власти: «Паст»Знаменитый Time Magazine коснулся Армении: что издание оценило как национальное богатство? «Паст»Примаков: Россотрудничество рассчитывает на позитивный результат по Русскому дому в БакуПутин показал свою квартиру в Кремле с лепниной и белым роялемМинистр финансов: Государственный долг Армении составляет 5 трлн. 318 млрд. драмовКитай изучает заявления США о готовности к торговым переговорамТрамп объявил 8 мая Днем Победы во Второй мировой войнеМИД Ирана: Тегеран стремится урегулировать разногласия с США путем переговоровReuters: прибыли от сделки по минералам может не быть еще 10 летВ Лос-Анджелесе и Нью-Йорке прошли акции протеста против политики администрации Дональда ТрампаТрамп предлагает исторически рекордный бюджет на армию СШАНазваны авиакомпании, максимально загрязняющие окружающую среду в ЕвропеАмериканские ученые разработали суперточные атомные часыВ США планируют мегадорогой парад по случаю Дня рождения ТрампаГерой Арцаха обратился к Владимиру ПутинуИмператорский дворец Японии уволил сотрудника, укравшего деньги у правящей семьи на сумму 24 900 долларовАдминистрация Эрдогана опровергла заявления о прослушивании депутатов парламента«Этк»: Деньги, выделенные на организацию концерта Снуп Догга, до сих пор не возвращены в госбюджетСовет по защите прав граждан Арцаха продолжит работу в здании представительстваИндия сообщила об очередном нарушении Пакистаном режима огня на линии контроляУкраина и США подписали соглашение о недрахДва человека погибли, 15 ранены в результате российских ударов по ОдессеУспешная миссия фонда «Музыка во имя будущего» в Дубае
Самое популярное