Հայերեն
ՔԱՂԱՔԱԿԱՆՈՒԹՅՈՒՆ ՀԱՍԱՐԱԿՈՒԹՅՈՒՆ ՄՇԱԿՈՒՅԹ ՍՊՈՐՏ ՄԱՄՈՒԼԻ ՏԵՍՈՒԹՅՈՒՆ ՏՆՏԵՍՈՒԹՅՈՒՆ ՖՈՏՈ ՎԻԴԵՈ ՎԵՐԼՈՒԾՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐ ՊԱՏՄՈՒԹՅԱՆ ԱՅՍ ՕՐԸ ՄԻՋԱԶԳԱՅԻՆ ԱՄԵՆԱԸՆԹԵՐՑՎԱԾ ԻՐԱՎՈՒՆՔ


ՊԱՏՄՈՒԹՅԱՆ ԱՅՍ ՕՐԸ (13 մարտ)

ՊԱՏՄՈՒԹՅԱՆ ԱՅՍ ՕՐԸ

ՈՐՈՇ ՏՈՆԵՐ-Գրենադա՝ Հեղափոխության օր, Կանադա՝ Քաղաքացիների տոն, ԱՄՆ-ի Իլինոյս նահանգ՝ Պլուտոնի օր, Թաիլանդ՝ Փղերի օր։

ՀԱՅԱՍՏԱՆՈՒՄ

1797- Աղա-Մուհամմադը գրավել է Շուշին և սպանվել Շուշվա բերդում:
1823- Կարինում կնքվել է թուրք-պարսկական հաշտության պայմանագիրը, որով Բայազետ քաղաքը կրկին վերադարձվել է Թուրքիային:
1897— ծնվել է հայ մեծագույն բանաստեղծ Եղիշե Չարենցը։
1908- վարարած Գետառ գետը մեծ վնասներ է գործել Երևանում։
1913— ծնվել է արձակագիր, թարգմանիչ Պարույր Ջոթյանը։
1938 —ԽՍՀՄ-ում ռուսաց լեզուն մտցվել է որպես բոլոր դպրոցների դպրոցական ծրագրի պարտադիր առարկա։
1955 –վախճանվել է  բանասեր, պատմաբան, մանկավարժ, հասարակական–քաղաքական գործիչ Արտաշես Աբեղյանը։
1954 —ստեղծվել է ԽՍՀՄ-ի Պետական Անվտանգության Կոմիտեն՝ ՊԱԿ-ը։
1959 - վախճանվել է   մաթեմատիկոս Աշոտ Տեր-Մկրտչյանը։
1993 - վախճանվել է   ճարտարապետ Սասուն Գրիգորյանը։
1995-ադրբեջանական ՕՄՕՆ-ը Ռավշան Ջավադովի ղեկավարությամբ ապստամբություն է բարձրացրել Բաքվում, արդյունքում ՕՄՕՆ-ի գրասենյակը վերցվել է գրոհով, իսկ Ջավադովը և 50 ՕՄՕՆ-ականներ զոհվել են։
 2006- «Ա1+»-ը վտարվել է զբաղեցրած տարածքից պատճառաբանությամբ, որ Ազգային ակադեմիան տեղավորելու տեղ չունի Լեզվի ինստիտուտին։
2008-Նախագահ Ռոբերտ Քոչարյանը փոփոխություններ է կատարել արտակարգ դրություն հայտարարելու մասին մարտի 1-ի իր հրամանագրում, որոնք վերաբերվել են լրատվամիջոցների գործունեության սահմանափակումներին:             
- ԱԱԾ-ի կողմից հայտնաբերվել և ձերբակալվել է հետախուզման մեջ գտնվող Սասուն Միքայելյանը:
2013- Երևանի Երիտասարդական մետրոյի գետնանցումում գտնվող Երևանի գրքի ամենամեծ շուկան փակվել է գետնանցման վերանորոգման պատճառով։ 
2019-Քաղաքապետրանը սկսել է Օպերայի հարակից տարածքում գործող սրճարանների ապամոնտաժման աշխատանքները, ինչը դրանց աշխատակիցների բողոքի պատճառ է դարձել:
2022- տեղի է ունեցել ՀՀ նորընտիր նախագահ Վահագն Խաչատուրյանի երդմնակալության արարողությունը:

ԱՇԽԱՐՀՈՒՄ

1719 —վախճանվել է գերմանացի ալքիմիկոս Իոհանն Ֆրիդրիխ Բյոտտգերը, որը հայտնագործել է ճենապակու գաղտնիքը։
 1720 —ծնվել է շվեյցարացի բնախույզ և փիլիսոփա Շարլ Բոննեն, որը հայտնագործել է պարտենոգենեզի երևույթը։
1733 —ծնվել է անգլիացի հոգևորական, փիլիսոփա-մատերիալիստ և քիմիկոս Ժոզեֆ Պրիստլին, որը հայտնագործել է թթվածինը և ամոնիակը։
1781— Ուիլիամ Հերշելը հայտնաբերել է Ուրան մոլորակը։
1797— Փարիզի «Ֆեյդո» թատրոնում տեղի է ունեցել «Մեդեա» օպերայի պրեմիերան։
1852 —Նյու-Յորքյան «NY Lantern Weekly» թերթը առաջին անգամ հրատարակել է Քեռի Սեմի պատկերը։ 
1881 — Պետերբուրգի Եկատերինյան ջրանցքի մոտ նետված ռումբից մահացու վիրավորվել է Ռուսաստանի ցար Ալեքսանդր 2-րդը։ Ռումբը նետել էր նարոդովոլցի Իգնատի Գրինևիցկին։
1900 — ծնվել է հույն նշանավոր բանաստեղծ Յորգոս Սեֆերիսը։
1913 –ծնվել է  ռուս գրող Սերգեյ Միխալկովը։
1917 —Պետերբուրգում լույս է տեսել «Պետերբուրգի բանվորների և զինվորների դեպուտատների նորություններ» թերթի առաջին համարը (ներկայումս «Известия»)։
1920 —Մուրմանսկը Կարմիր բանակի կողմից ազատագրվել է սպիտակգվարդիականներից և ամերիկա-անգլիական ինտերվենտներից։
1921— Մոնղոլիան (նախկինում Արտաքին Մոնղոլիա) հայտարարել է իր անկախությունը Չինաստանից։
1925 —ԱՄՆ-ի Թեննեսի նահանգում արգելվել է դասավանդել Դարվինի էվոլուցիայի տեսությունը։
1967 - ծնվել է   կոլումբիացի ֆուտբոլիստ, պաշտպան Անդրես Էսկոբարը, որի սպանության պատճառ է դարձել Աշխարհի առաջնությունում նրա ինքնագոլը։
1971 - վախճանվել է   վրացի խորհրդային դերասան Սերգո Զաքարիաձեն։
1974 - ծնվել է   գերմանական Դի Հեփի ռոք-խմբի երգչուհի Մարտա Յանդովան։
1979 —գործողության մեջ է մտել Եվրոպական դրամական համակարգը։
1988-բացվել է ամենաերկար ստորջրյա թունելը՝ Սէյկանը (53,85 կմ, Ճապոնիա, Հոնսյու — Հոկայդո կղզիները կապող)։
1989— Միջուկային Հետազոտությունների Եվրոպական Կազմակերպության աշխատակից Թիմ Բեռներս-Լին և իր գործընկերները հիմնել են համաշխարհային սարդոստայնը` (WWW)։
2004— Նյու Յորքի «Մետրոպոլիտեն օպերայի» բեմում հանրահայտ տենոր երգիչ Լուչիանո Պավարոտին տվել է իր հրաժեշտի համերգը։
Կ.Խաչիկյան

 

«Մի քանի անգամ պատահաբար հանդիպել ենք, նորմալ բարևել, շփվել ենք». Իրինա Այվազյանը՝ բաժանումների ու անձնական կյանքի մասին ՌԴ ԶՈւ-ն վերահսկողության տակ է վերցրել ԴԺՀ-ի Վոզնեսենկա բնակավայրը. ՊՆ Փաշինյանն ու Եվրոպական ներդրումային բանկի փոխնախագահը կարևորել են Հյուսիս-հարավ ավտոճանապարհի, Երևանի էներգաարդյունավետության բարձրացման ծրագրերի կյանքի կոչումըAndron-ը՝ Tomorrow Mobility World Congress 2024-ի մասնակից Global Soccer Awards. Ռոնալդուն հավակնում է Մերձավոր Արևելքի լավագույն խաղացողի կոչմանը Իսրայելն ամեն պահի կարող է հարձակվել Թուրքիայի վրա. ԳյուլերԲիթքոինը հասել է պատմական նոր առավելագույնի Լեգենդների Էլ Կլասիկո․ «Բարսելոնա»-ի և Մադրիդի «Ռեալ»-ի լեգենդները կհանդիպեն Տոկիոյում՝ Ինյեստայի հրաժեշտի հանդիպմանը Զոհվածների ծնողներին «փնթիներ» անվանած ՔՊ-ականը նշանակվեց Աջափնյակի թաղապետԱրփի գյուղի բնակիչը համագյուղացիներից գողացել է գումար և բենզասղոց Պուտինն անձամբ է վերահսկում Ուկրաինայի հետ կապված հարցերը, չենք նախատեսում Ուկրաինայի հարցով հատուկ բանագնաց նշանակել. Պեսկով 26-ամյա մայրն ու մեկ տարեկան երեխան մահացել են․ ՌԴԲախվել են «Nissan X-Trail»-ն ու բեռնատար գնացքը, վիրավnրը դպրոցի նախկին տնօրենն էԵրևանում տղամարդը գողացել է ՋՕԸ-ին պատկանող մոտ 32 միլիոն դրամ արժողությամբ մետաղյա խողովակներ Պայթյուն՝ Չարենցավանի բնակարաններից մեկում ՊՊԾ աշխատակիցը ձեռքիցս քաշեց, որ նախարարին հարց չտամ․ ԱԺ-ում լրագրողը մարմնական վնաuվածք է ստացել Քրիստինե Խ․-ն և Անահիտ Հ.-ն մահացել են Ընկերները սպանել են ծննդյան օրը՝ տոնակատարության ժամանակԲժիշկը նշել է ճշգրիտ տարիքը, երբ պետք է դադարեցնել գարեջուր օգտագործելը և ահա թե ինչու  Մարմնի վրա ոչ մի հետք չկա՝ բացի վզի հատվածից․ գյուղապետԱճ, որը բոլորովին էլ դրական չէՓաշինյանը հերքելով հաստատում է Ադրբեջանի հետ իր գործարքը Ժամեր շարունակ լույս չի լինելուԹրամփի վարչակազմում հայամետ գործիչների թիվն աճում է ՄԻՊ-ը Սյունիքում այցելել է Սահմանապահ զորքերի ստորաբաժանումներ, քննարկել զինծառայողների իրավունքներին վերաբերող հարցեր Գյումրիում «Քաղպայմանագրին» նոր փորձություն է սպասվումՎեդիում մսային կիսապատրաստվածքի արտադրամասի գործունեություն է կասեցվել Փորձագետն ասել է, որ ԱՄՆ-ն ցանկանում է օգտագործել Հայաստանն Իրանի վրա ճնշում գործադրելու համարԱրևմուտքն արագացնում է Հայաստանի խզումը ՌուսաստանիցԻրանում երկրաշարժ է գրանցվել Գորիսի բարձրադիր գոտիներում մառախուղ էԻնչպես են Հայաստանի ու Ադրբեջանի իշխանությունները քննարկում խաղաղությունն առանց ժողովուրդների մասնակցության. «Փաստ»«Աշխարհաքաղաքական փակուղի Անդրկովկասում». քաղաքագետը բացատրել է, թե Արևմուտքն ինչու է Հայաստանին մղում դեպի «ազգային ինքնասպանություն»Որո՞նք են ռուսական հենակետերը Կովկասում. «Փաստ»««Խաղաղության խաչմերուկը» Հարավային Կովկասում, կամ ինչպես է Հայաստանը փորձում դառնալ լոգիստիկ հանգույց»Իրանն ու Ռուսաստանը Կովկասում դաշնակիցներ չեն. ՀՀ-ում Իրանի դեսպան ԽՍՀՄ Գերագույն խորհուրդն ընդունել է հռչակագիր, ըստ որի անօրինական և դատապարտելի է համարվել ազգերի բռնի տեղահանումները. պատմության այս օրը (14 նոյեմբեր)«Սա միասնություն է, տարբեր ԱրԱրողների համակարգ, ուժեղ ես-երից կազմված Մենք». «ԱրԱրի» նախաձեռնության նպատակն է մարզերում տարածել ազգային մշակույթը. «Փաստ»Մահվան ելքով վթար՝ ՍոթքումՆոր մանրամասներ են ի հայտ եկել Նարեկ Գրիգորյանի մահվան դեպքից «Դուրս գալ խավարից ու գնալ լույսի հետևից». «Ձեր լռությունը խոսել գիտի» միջոցառումը նվիրվում է պատերազմներում անմահացածներին. «Փաստ»Ռուբլին այսօր կտրուկ աճեցՄիայն ճառ ասելու և գլուխ գովալու մեջ են լավ. «Փաստ»Հայաստանի որոշ հատվածներում ձյուն կգա«Երբ իշխանությունը փոխվի, «հերձումը» ցույց կտա, թե ինչո՞ւ էր Հայաստանի իշխանությունը լոյալ վերաբերվում Բաքվի կապրիզներին». «Փաստ»Ով ինչ է հասկանում «խաղաղություն» բառի տակ. «Փաստ»«Կնիկ էսօր 600 դոլար գրպանդ մտավ»․ Կենտրոնի թաղապետարանի պաշտոնյաների գործով կին է անցնում. «Ժողովուրդ» ՔՊ-ական երեսփոխանները բյուջեի քննարկումը վերածել էին «հզոր վարչապետին» քծնելու արարողության. «Հրապարակ» Ստվերված միջոցառում, երեսպաշտության «շքահանդես». «Փաստ»Հողամաս, բնակելի տուն, հիփոթեքով բնակարան. Տաթեւիկ Գասպարյանի հայտարարագրի հետքերով. «Ժողովուրդ»
Ամենադիտված