Հայերեն
ՔԱՂԱՔԱԿԱՆՈՒԹՅՈՒՆ ՀԱՍԱՐԱԿՈՒԹՅՈՒՆ ՄՇԱԿՈՒՅԹ ՍՊՈՐՏ ՄԱՄՈՒԼԻ ՏԵՍՈՒԹՅՈՒՆ ՏՆՏԵՍՈՒԹՅՈՒՆ ՖՈՏՈ ՎԻԴԵՈ ՎԵՐԼՈՒԾՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐ ՊԱՏՄՈՒԹՅԱՆ ԱՅՍ ՕՐԸ ՄԻՋԱԶԳԱՅԻՆ ԱՄԵՆԱԸՆԹԵՐՑՎԱԾ ԻՐԱՎՈՒՆՔ


Գիտնականները խորհուրդ են տալիս երբեք չլսել հարյուր տարի ապրածների առողջապահական խորհուրդները, և ահա թե ինչու

ՀԱՍԱՐԱԿՈՒԹՅՈՒՆ

Աշխարհի ամենատարեց մարդու՝ Մարիա Բրանյաս Մորերայի կյանքը, ով մահացել է 117 տարեկանում կարող է շատերին հետաքրքրել անսովոր երկար կյանքի գաղտնիքների մասով, սակայն գիտնականներն ասում են, որ ավելի լավ է երկարակեցության մասին խորհուրդներ չընդունել հենց երկարակյացներից, գրում է unian.net-ը:

Ըստ The Guardian-ի Բրանյասն ինքը կարծում էր, որ իր երկարակեցությունը պայմանավորված է «կարգ ու կանոնով, հանգստությամբ, ընտանիքի և ընկերների հետ լավ կապերով, բնության հետ շփվելով, հուզական կայունությամբ, անհանգստությունների և ափսոսանքի բացակայությամբ, շատ դրական վերաբերմունքով և թունավոր մարդկանցից հեռու մնալով»

Բրայթոնի համալսարանի կենսագերոնտոլոգիայի պրոֆեսոր Ռիչարդ Ֆարագերը կարծում է, որ գիտնականներն իրականում դեռ փորձում են պարզել, թե ինչո՞ւ են որոշ մարդիկ ապրում 100 տարուց ավելի: Ըստ նրա կա երկարակեցության երկու հիմնական տեսություն: Առաջինն այն է, որ, ըստ էության, նրանց բախտը բերել է: Այլ կերպ ասած, միայն այն պատճառով, որ երկարակյացները որոշակի սովորություններ ունեին, դա չի նշանակում, որ այդ սովորություններն են որոշել նրանց երկարակեցությունը:

«Միայն այն պատճառով, որ ինչ որ մեկն ապրել է երկար օրական 60 սիգարետ ծխելով, չի նշանակում, որ օրական 60 ծխախոտ ծխելը լավ է ձեզ համար», - ասել է Ֆարագերը:
Երկրորդ տեսությունը, ըստ նրա, այն է, որ երկարակյաց մարդիկ ունեն հատուկ գենետիկական հատկանիշներ, որոնք թույլ են տալիս նրանց ավելի երկար ապրել, այլ կերպ ասած նրանք ավելի դիմացկուն են  իրենց գենետիկայի շնորհիվ:

Ըստ Ֆարագերի, երկու տեսություններն էլ, սակայն, հանգեցնում են նույն նախազգուշացմանը. «Երբեք մի վերցրեք առողջության և ապրելակերպի խորհուրդներ 100 տարեկան մարդկանցից»: Նա նաև նշել է, որ ավելի հաճախ, քան ոչ, հարյուրամյա մարդիկ չեն զբաղվում սպորտով, բավականին հաճախ նրանց սննդակարգն անառողջ է, և նրանցից շատերը նույնպես ծխում են։ Ֆարագերը հավելել է, որ առաջարկված բացատրություններից շատերը, թե ինչու են որոշ մարդիկ ավելի երկար ապրում, իրականում կարող են լինել հակադարձ պատճառականության օրինակներ: Օրինակ, այն գաղափարը, որ դրական վերաբերմունքը կարող է օգնել ձեզ շատ երկար ապրել, կարող է, գոնե մասամբ, արմատավորված լինել այն փաստով, որ մարդիկ ավելի լավատես են, քանի որ ավելի լավ առողջություն ունեն:

Միևնույն ժամանակ, փորձագետները նշում են, որ կան հայտնի գործոններ, որոնք կարող են նպաստել բնակչության մակարդակի կյանքի տևողության բարձրացմանը:
Ըստ Միջազգային երկարակեցության կենտրոնի տնօրեն Դեյվիդ Սինքլերի մարդու կյանքի տևողությունը սկսել է կտրուկ աճել մոտ 100 տարի առաջ, և այդ միտումը կշարունակվի առաջիկա 20 տարիներին, և դա մեծապես պատվաստումների ու մաքուր ջրի ներդրման շնորհիվ: Միաժամանակ նա ուշադրություն է հրավիրել այն փաստի վրա, որ երկար կյանքը չի երաշխավորում երջանկություն, քանի որ շատ հաճախ երկարակյացները բախվում են դժվարությունների, օրինակ երկար տարիներ մենակ են ապրում։

Նյութը հրապարակման պատրաստեց Կամո Խաչիկյանը

www.1or.am

32-ամյա ծննդկանի երեխան մահացած է ծնվել. հայտնի է պատճառը Կարկուտ կտեղա․ ինչ աշուն է սպասվումՀայաստանի կանանց հավաքականը կրկին վստահ հաղթանակ տարավ շախմատի համաշխարհային 45-րդ օլիմպիադայումԱՄՆ-ն չի աջակցում Իսրայելի գործողություններին Լիբանանում և Գազայում. ՊենտագոնՀայաստանը վերшցրել է ԵՄ ավիացիոն «uև ցուցակ»-ում հայտնվելու պատճառ դարձած 41 թերությունից 40-ը2023թ. սեպտեմբերի 19-20-ը Արցախի նկատմամբ ադրբեջանական զինված հարձակումները հատուկ մշակված տակտիկա ունեին. Արման ԹաթոյանՔՊ նախընտրական քարոզարշավի անհայտ ծագման նվիրատվությունները Կոռուպցիայի կանխարգելման հանձնաժողովը չի արձանագրել հաշվետվության վերլուծության ժամանակՈւկրաինային հաջողվել է մոտ 40 հազար ռուս զինվորականի շեղել Կուրսկի ուղղությամբ․ ԶելենսկիՄենք պատրաստ ենք Էրդողան-Ասադ հանդիպմանը. ՖիդանՆԱՏՕ-ն մինչև վերջին պահը փորձում էր պահպանել երկխոսությունը Ռուսաստանի հետ. ՍտոլտենբերգՄեր երկրների միջև հարաբերությունները վերջին շրջանում զարգանում են ինտենսիվ դինամիկայով․ Միրզոյանը՝ ԱՄՆ պետքարտուղարի փոխտեղակալինՄի խումբ անձանց կողմից, նախնական համաձայնությամբ, հրազենի, ռազմամթերքի ապօրինի շրջանառության վարույթով 3 անձ կալանավորվել է․ ՔԿՓաշինյանն ընդունել է Գերմանիայի Բունդեսթագի արտաքին հարաբերությունների հանձնաժողովի նախագահին․ քննարկել են տարածաշրջանային հարցերՀՀ-ի անվտանգությանը սպառնացող ամենամեծ վտանգը Թուրքիայից և Իսրայելից երեկ Ադրբեջան ժամանած զենքով և զինտեխնիկայով երկու թռիչքն է․ Սերգեյ ՄելքոնյանԻրանն առաջին երկրներից էր, որը ճանաչեց ՀՀ-ի անկախությունը․ այդ օրվանից երկրները լավ հարևաններ են․ Իրանի նախագահի շնորհավորական ուղերձը՝ Հայաստանի անկախության տոնի առթիվՓաշինյանի հայտարարությունները ՀԱՊԿ-ի մասին հակասում են ողջախոհությանը․ ԶախարովաԷջմիածնում բախվել են մեքենաներ․ 1 հոգի տեղափոխվել է հիվանդանոցՓաշինյանը 2022 թվականին, Ադրբեջանի օրինակով, արգելեց իմ մուտքը Հայաստան. ԶատուլինՈւ վերջում․ մեծ հաշվով, ես ասելիք չունեմ դատարանին. ես խնդրանք ունեմ Աստծուց. Հրայր ԹովմասյանՈւրսուլա ֆոն դեր Լեյենը կայցելի Կիև․ նա կհանդիպի Զելենսկու հետՍիսիան-Տաթև ճանապարհին բեռնատար է շրջվել․ տուժածներ կանԿԳՄՍ նախարարը ՌԴ դեսպանի հետ քննարկել է կրթական ծրագրերն ու միջմշակութային համատեղ նախաձեռնություններըՀայաստանը կփորձի նոր ատոմակայանը կառուցել մինչև գործող ատոմակայանի ժամկետի ավարտը. ՍանոսյանՌԴ ԶՈւ-ն հետ է մղել Կուրսկի մարզ ներխուժելու Ուկրաինայի զինված ուժերի 3 փորձ. ՌԴ ՊՆԱնդրանիկ Քոչարյանի ապօրինությունները ռազմական ոստիկանությունում․ պահեստազորի փոխգնդապետի ահազանգը Պուտինին Պետերբուրգում ցուցադրել են ռուսական արտադրության ԱԹՍ-ների օրինակներըՓաշինյանի կողմից որոշում կա՝ նոր Սահմանադրություն գրելու. արդարադատության նախարարությունԵրևանում ցուցադրվել է Ազնավուրի առաջին բեմական զգեստըԹրամփը հայտնել է Զելենսկու հետ հնարավոր հանդիպման մասինComedy Club հումորային հեռուստաշոուն փակվում էՆոյեմբերյան համայնքի Ջուջևան բնակավայրում գործարկվելու է էլեկտրական շչակ Գրականության 10-րդ դասարանի QR կոդերը չեն բացում․ ուսուցիչներն ու աշակերտները դժգոհում են Կարևոր․ բեռնատարների վարորդներ են տուգանվել օդի աղտոտման համար Երևան-Մոսկվա չվերթի ժամանակ ուղևորը և ավիաընկերության աշխատակիցը հայհոյել ու հարվածել են իրար Սեպտեմբերի 30-ից հոկտեմբերի 1-ը Երևանում կանցկացվի Եվրասիական տնտեսական համաժողովը Իրկուտսկում վրաերթի են ենթարկել 44-ամյա կնոջըԶբոսաշրջիկների թիվը շարունակում է նվազելՓաշինյանը սեփական թիկնապահներից է վախենո՞ւմ «Փյունիկը» վաճառում են. ՀՖՖ-ն հասավ իր ուզածինԱրցախի հայաթափման մեկ տարին. վարչախումբը տեղեկատվական տեռոր է իրականացնում Փորձագետ. Փաշինյանի խոսքերը ՀԱՊԿ-ից սպառնալիքների մասին տագնապալի են  Երևան-Մեղրի ավտոճանապարհին բախվել են «VAZ-2106»-ը և «VAZ-2121»-ը․ 4 մարդ հոսպիտալացվել է  Ադրբեջանը մի շարք երկրների հետ ռազմական համաձայնագրեր կստորագրիԳրանդ Հոլդինգն այս տարի նշում է հայկական ծխախոտագործության 100-ամյակը Ո՞ւմ համար է աշխատում Հայաստանի սահմանադրական դատարանը. «օկուպացիայի վավերացում»Հայաստանում սպասում են «վրացական մայդանին»Ալիևն ու դե ֆակտո խաղաղությունը. արդյո՞ք ադրբեջանցիները պատերազմ են ուզումՀայաստանի գործող իշխանության և Եկեղեցու միջև հարաբերություններում խզումը գնալով խորանում է. «Փաստ»Կաշառքի դիմաց վարորդական վկայականներ տալու 25 դեպք․ նոր մանրամասներ են հայտնի դարձելՈչ թե առանձին ընդդիմադիր ուժերի նախաձեռնություն է, այլ իշխանությունների վարած կուրսի դրսևորում. «Փաստ»
Ամենադիտված