Սրտամկանի կաթվածի առաջացման պատճառները, ախտանշաններն ու բուժումը
ՖՈՏՈՍրտամկանի կաթվածը սրտի հիվանդություն է, որը պայմանավորված է լինում արյան մատակարարման սուր անբավարարությամբ, ինչն էլ հանգեցնում է սրտամկանում մի հատվածի հյուսվածքների նեկրոզի:
Սրտամկանի կաթվածի պատճառ կարող է դառնալ նաև կորոնար զարկերակի լուսանցքի խցանումը թրոմբով կամ աթերոսկլերոտիկ վահանիկով, ինչպես նաև կորոնար զարկերակի երկարատև սպազմը: Մեծ մասամբ զարկերակի խցանումը պայմանավորված է լինում միաժամանակ աթերոսկլերոտիկ վահանիկով ու դրա վրա գտնվող թրոմբով:
Ստրամկանի կաթվածը սկսում է կրծքավանդակի ետևում կամ ձախ կողմում առաջացող ինտենսիվ ու երկարատև (30 րոպեից ավել) ցավի նոպայով: Այս դեպքում ցավը շատ ավելի ինտենսիվ է ու երկարատև, քան ստենոկարդիայի դեպքում առաջացող ցավն է: Ընթացքում ցավը կարող է որոշ ժամանակով մեղմվել, այնուհետև կրկին ուժգնանալ: Ընդ որում՝ դեղամիջոցները գրեթե ոչ մի կերպ չեն օգնում ու չեն մեղմում ցավը:
Ցավի նոպան կարող է ուղեկցվել վերջույթների թուլությամբ, գլխապտույտով, սառը քրտինքի ի հայտ գալով, վախի զգացումով, հևոցով, իսկ երբեմն էլ շնչահեղձությամբ: Կարող է ի հայտ գալ առիթմիա, զարկերակային ճնշման կտրուկ տատանումներ, կամ սրտի զարկերի հաճախականության փոփոխություն:
Այս հիվանդության դեպքում հիվանդի կյանքը կարող է կախվցած լինել ժամանակին հասցրած բուժօգնությունից, ուստի հարկավոր է շտապ դիմել բժշկին:
Սրտամկանի կաթվածի առաջացմանը նպաստող հիմնական գործոններն են.
· տարիքը (40-ն անց տղամարդիկ և 50-ն անց կանայք),
· ժառանգական հակվածությունը,
· ծխելը (այդ թվում նաև պասիվ),
· ֆիզիկական ակտիվության պակասը,
· ավելորդ քաշը,
· զարկերակային բարձր ճնշումը,
· շաքարային դիաբետը,
· բազմաթիվ սթրեսները, խնդիրները՝ կապված միջանձնային շփման հետ, ինչպես նաև կյանքից դժգոհ լինելը,
· մշտական լարվածությունն ու հանգստի բացակայությունը:
Սրտամկանի կաթվածի բուժումն իրականացվում է միայն հիվանդանոցային պայմաններում, քանի որ հիվանդը պետք է գտնվի մասնագետների հսկողության տակ՝ հատկապես հիվանդության «սրման» ժամանակ: Բուժման ընթացքում հիվանդը ոչ միայն ստանում է անհրաժեշտ դեղորայքը, այլև անցնում է բուժզննում, որն օգնում է գնահատել սրտամկանի վիճակն ու հնարավորությունները:
Սկզբնական շրջանում հիվանդի սննդակարգից հարկավոր է բացառել ճարպոտ միսը, աղի, ապխտած մթերքն ու ալկոհոլը և նախապատվությունը տալ մրգերին ու բանջարեղենին:
Սրտամկանի կաթվածի բուժման ամենատարածված տեսակներից մեկն անգիոպլաստիկան (անոթապլաստիկա) է, որի ժամանակ հատուկ սարքերի օգնությամբ վերականգնվում է արյան հոսքը:
Հիվանդանոցային բուժումից հետո հիվանդը պետք է անպայման անցնի նաև ֆիզիկական ու հոգեբանական վերականգնման կուրս (որպես կանոն՝ հատուկ վերականգնողական առողջարաններում):
Բուժման համար շատ մեծ նշանակություն ունի բուժական մարմնամարզությունը, որի դեպքում մշակվում է վարժությունների հատուկ համալիր: Բոլոր վարժությունները կատարվում են միայն հիվանդի սրտանոթային համակարգի առողջությանը հետևող մասնագետի հսկողության տակ: Հիվանդանոցային բուժումից հետո խորհուրդ է տրվում հիվանդին շարունակել մարզվել նույն կերպ, իսկ յուրաքանչյու փոփոխություն հարկավոր է կատարել միայն բժշկի հետ խորհրդակցելուց հետո և միայն նրա թույլատվությամբ:
Նյութի աղբյուրը՝ med.tert.am