«Իրատես». ո՞վ շատ «կպաչի» Պուտինին
ՄԱՄՈՒԼԻ ՏԵՍՈՒԹՅՈՒՆՍակայն նախ` Նիկոլին «պաչողների» մասին:
Որքան էլ պարադոքսալ, նրանք բավականին պատվարժան պաշտոններ են զբաղեցնում, և դրսևորումը անհարգալից է առաջին հերթին իրենց իսկ զբաղեցրած պատասխանատվության նկատմամբ: Խոսքն Արցախի Հանրապետության նախագահ Արայիկ Հարությունյանի և նրա կաբինետի արտաքին գերատեսչության ղեկավարի մասին է:
Իր 100-օրյային նվիրված ասուլիսում Արայիկ Հարությունյանը սիրողական, գրեթե արկածային մտքերով` ստախանովյան արագությամբ հասավ-անցավ Ղարաբաղի խնդրով Նիկոլ Փաշինյանի` ցայս հնչեցրած բոլոր անհեթեթությունները:
Եզրակացությունը ցավոտ էր. թե հայաստանյան, թե արցախյան այսօրվա իշխանությունները բացարձակ չեն տիրապետում հիմնախնդրի դիվանագիտական խորքին, նրբություններին, այն մատուցելու մշակութաբանական հենքին, միջազգային պրակտիկային: Ինչն այդքան տխուր չէր լինի, եթե սուր աչքը չնկատեր. խիստ մտածված` Արցախյան խնդիրը հայաստանյան իշխանությունները հրել են արցախյան պատասխանատուների դաշտ, վերջիններս էլ այն որբի գլուխ դարձրել` որտեղից հասցնում, խուզում են:
Այնուհանդերձ, որպես փիլիսոփայություն և օրինաչափություն, ամեն նման փակ էկոտարածք նաև հնարավորության նոր դուռ է, և անհրաժեշտ` կենսական պիտոյի դեպքում, համոզված ենք՝ խորքային պետության տողանի կանգնածները, գործընթացին «փարդի քամակից» հետևող իրական պատասխանատուները, շատ արագ օրվա դիլետանտներին դեն կհրեն` գործն իրենց ձեռքն առնելու, կենաց պայքարը առաջ տանելու, խաղը ռելսերից դուրս չգցելու համար:
Հիմա ամենակարևորի մասին, որին ցայս որևէ մեկը չանդրադաձավ. թե Արայիկ Հարությունյանը, թե Մասիս Մայիլյանը միաբերան մերժեցին Մադրիդյան սկզբունքները: Նկատենք, սա խիստ ցցուն-պաշտոնական նման մերժումն էր, այսպես ասենք՝ հայկական կողմից:
ՈՒստի մի քանի հիմնարար հարց. եթե չկան Մադրիդյան սկզբունքներ. ասել է` չկա նաև ԵԱՀԿ ՄԽ ֆորմա՞տը: Նկատենք, որ նույն ԵԱՀԿ ՄԽ-ն ոչ մի ձայն-ծպուտ չի հանել Արցախում հնչած տեսակետի առնչությամբ, որը հաստատապես առանց պաշտոնական Երևանի «հրահրման» չէր տարփողվում:
Նկատենք նաև, որ հենց այդ նույն օրերին Թուրքիո փեսա, Ադրբեջանում երբեմնի դեսպան, ոչ անհայտ Մեթյու Բրայզան գլուխը հանեց իր հայտնի տիկնոջ` վերլուծաբան Զ. Բարանի ննջարանից և ասաց, որ Մինսկի խումբը կարծես այլևս դերակատարում չունի Ղարաբաղյան հարցում, ֆորմատը տեղափոխվում է Թուրքիա-Ռուսաստան միջակայք:
Պատահականությու՞ն էր: Դժվար: Ճիշտ տեղում ճիշտ ժամին հայտնվելու Մեթի հոտառության արդյու՞նք: Թե՞ Օվերտոնի պատուհան:
Կարո՞ղ է արցախյան դուետը, Նիկոլ «պաչելուն» զուգահեռ, հեռավոր անտեսանելի մատրիցա է «գծում» (մանավանդ որ Արցախի ԱԳ նախարարը Թուրքիա շատ սիրող սորոսում «եփված» մեկի համարումն ունի):
Դուք ասեք` ոչ, ես էլ ասեմ` ոչ, սակայն մտամարզանքի համար նկատենք. Նիկոլը կարող է այս փուլում Լավրովին, Պուտինին այնքան սիրաշահել, ամեն ինչ զիջել, ասենք ոչ միայն Հարավկովկասյան երկաթուղու հարցում իր թքածը մի քանի անգամ լիզելու բոլոր շանսերը, և ընդհանրապես, ցանկացած հարցում հայաստանյան բոլոր ղեկավարներից ամենակաթոլիկը դառնալ (աթոռի հարց է), բայց եթե հանկարծ բանակցային ֆորմատը առնչվի Թուրքիային (հիպոթետիկ` նույնիսկ), Սորոս հայրիկը բարձր կգնահատի Պուտին «պաչելու» Նիկոլի փոքր քայլերի արվեստը:
Բոլոր դեպքերում. ինչ-որ բան է հասունանում Ղարաբաղյան հիմնախնդրի շուրջ, որի այսբերգը, անգամ երևացող մասն անտեսանելի-անհասկանալի է: Դեռևս:
Հասկանալին միայն խնդրի պատասխանատուներից Սերժ Սարգսյանի զորաշարժերն են. սպասվում է նրա ծավալուն ասուլիսը` արդեն Ղարաբաղյան խնդրով. ինչը հենց այնպես լինել չէր կարող:
Ինչը բավականին լույս կսփռի խորքում տեղի ունեցող գործընթացների վրա:
Անցնելով էլ առաջ` նկատենք. կոնֆլիկտի բնույթը նույնպես յուրօրինակ փոփոխություն է ապրել այն առումով, որ վերջին ամիսներին` տավուշյան դեպքերից հետո, տրանս-նացիոնալ կորպորացիաների` էներգետիկ հանգույցների նկատմամբ հայկական կողմի վերահսկողությամբ, այն մասնակիորեն վերածվել է Հայաստան-Ադրբեջան «վեճի» (հակամարտության)… ինչը, դեֆակտո, մանդատ է ՀԱՊԿ-ի ձեռքին:
Նկատառենք. այս դիրքերից է սկսվելու բանակցությունների նոր ռանդևուն:
Դառնալով բուն «պաչիստներին»` արձանագրենք:
Ալիևը, չնայած Թուրքիո ստնտու մայրությանը, դեռ շատ պետք է «պաչի» Վլադիմիր Վլադիմիրիչին, եթե անգամ ողջ Եվրոպան ու Արևմուտքը թունավորել է Կրեմլի մարդ համարվող, Պուտինի համար աշխատող Նավալնուն, որպեսզի ՆԱՏՕ-ով, բոլորով հուժկու պատժամիջոցներ կիրառեն Պուտին-Ռուսաստանի նկատմամբ` Նավալնուն «թունավորելու» համար: Կապ չունի. Ալիևը պետք է «պաչի» Պուտինին, որպեսզի իրեն ևս Լուկաշենկոյի նման չթողնի «գունավորեն»: Մի քանի այլ պատճառ էլ ունի Կիրթը Վլադիմիր Վլադիմիրիչին «պաչելու». նա «պաչում» ու հարցնում է` ինչու՞ ես 400 տոննա զենք տալիս Հայաստանին. նեղսրտում, «Կովկաս-2020»` Շանհայ-ՀԱՊԿ-ԱՊՀ զորավարժություններից հրաժարվում, Հուդայի նման կրկին վազում, էլի «պաչում»-ասում է` «քովիդի» պատվաստանյութը անպայման քեզնից եմ առնելու, Վլադիմիր Վլադիմիրի, «վսյո տվոյո մնե նրավիտցա»:
Հայոց Նիկո՞լը…. Դե, նա պիտի «պաչի» Վլադիմիրին, որովհետև բնույթով «պաչող» է:
Կարմեն ԴԱՎԹՅԱՆ